“Βρισκόμαστε σε μία διαφορετική φάση διαχείρισης της πανδημίας”, τόνισε σήμερα (20/4) το πρωί ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για την πορεία του κορονοϊού στη χώρα μας. “Μετά από δύο χρόνια έχουμε ένα διαφορετικό στέλεχος του ιού με μεγάλη μεταδοτικότητα, αλλά χαμηλή νοσηρότητα σε έναν πληθυσμό που είναι εμβολιασμένος. Σε ποσοστό 75% όσον αφορά τον γενικό πληθυσμό, 85% όσον αφορά τους ενήλικες και πάνω από 90% όσον αφορά τις ευπαθείς ομάδες και τους ηλικιωμένους”, σημείωσε.
Όπως ανέφερε ο κος Πλεύρης, περνάμε ουσιαστικά σε μία φάση συνύπαρξης με τον ιό, καθώς τα μέτρα θα υπάρχουν αλλά δεν θα είναι υποχρεωτικά. “Δεν πιστεύουμε στην πολιτική του zero Covid όπως κάνει η Κίνα. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι μπορούμε να οδηγηθούμε σε ένα άλλο μοντέλο, να παρακολουθούμε την πανδημία και να προσαρμοζόμαστε σε αυτήν”, τόνισε και υπογράμμισε ότι η επιδημιολογική εικόνα δικαιολογεί αυτό το πλαίσιο, καθώς υπάρχει μείωση των σκληρών δεικτών, μείωση των νοσηλειών αλλά και όσων νοσηλεύονται σε ΜΕΘ, ενώ παράλληλα λειτουργεί η οικονομία.
Δεν καταργούνται τα μέτρα προστασίας, παρά μόνο η υποχρεωτική τους τήρηση
Στόχος του νέου μοντέλου διαχείρισης της πανδημίας, με τις αυξημένες ελευθερίες αλλά χωρίς κατάργηση των μέτρων ατομικής προστασίας, είναι να μην μολυνθούμε, εξήγησε η γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη. “Δεν καταργούνται τα μέτρα προστασίας, καταργείται η υποχρεωτική τους τήρηση. Αυτό σημαίνει ότι η Πολιτεία εμπιστεύεται τους πολίτες οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί και εξοικειωθεί με τα βασικά μέτρα προστασίας αυτά τα δυόμισι χρόνια και είναι σε θέση να τα υιοθετούν για να προστατεύουν τον εαυτό τους χωρίς να διακόψουν την κοινωνική τους δραστηριότητα και χωρίς να χρειάζεται να επιβληθούν με νομοθετικές παρεμβάσεις”.
Η κα Αγαπηδάκη επανέλαβε τα γνωστά πλέον μέτρα ατομικής προστασίας, δίνοντας έμφαση στον βασικό εμβολιασμό, αλλά και στις αναμνηστικές δόσεις. “Προσπαθούμε να έχουμε στο νου μας ότι κάθε ένας έχει ένα προσωπικό προφίλ που συνιστά διαφορετικό βαθμό κινδύνου για σοβαρή νόσο” και αντίστοιχα τροποποιούμε τη συμπεριφορά μας, ανέφερε. Πρόσθεσε ότι βασικό μέλημα όλων μας είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι ο ιός δεν μπορεί να εκριζωθεί, στην καλύτερη περίπτωση θα μάθουμε να συνυπάρχουμε με τον κορονοϊό, όπως συνυπάρχουμε και με άλλους ιούς. “Δεν μπορούμε να επιστρέφουμε στην προπανδημική κατάσταση”, σημείωσε, προσθέτοντας ότι “μιλάμε για μια προσαρμογή σε νέα δεδομένα, μέσα από το μοντέλο βιώσιμης διαχείρισης”, όπου θα ζούμε με τα βασικά μέτρα προστασίας καθημερινά.
Χαμηλότερη η υπερβάλλουσα θνησιμότητα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες καταγράφεται από τον ΕΟΔΥ σημαντική αποκλιμάκωση στον ημερήσιο αριθμό κρουσμάτων Covid στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του Οργανισμού, Θεοκλής Ζαούτης. Η αποκλιμάκωση στα κρούσματα, όπως είπε, συνδυάζεται αντίστοιχα με σημαντική μείωση στον συνολικό αριθμό απλών νοσηλειών, στον αριθμό διασωληνωμένων ασθενών, καθώς και στον αριθμό θανάτων.
Όσον αφορά την κατάσταση στα σχολεία, καταγράφηκε σημαντική αποκλιμάκωση στα παιδιά και εφήβους ηλικιών 4-11 και 12-18 όταν ακόμα διενεργούνταν δύο self tests την εβδομάδα. Η αποκλιμάκωση στα παιδιά παρατηρήθηκε προγενέστερα από τον συνολικό αριθμό κρουσμάτων στην κοινότητα, ανέφερε ο κος Ζαούτης σημειώνοντας πως τα self-tests μειώθηκαν σταδιακά σε ένα την εβδομάδα και η αποκλιμάκωση συνεχίστηκε με συστηματικό ρυθμό.
Μιλώντας για την υπερβάλλουσα θνητότητα, στην οποία είχε αναφερθεί νωρίτερα και ο υπουργός Υγείας, Θ. Πλεύρης, τόνισε ότι αποτελεί έναν αξιόπιστο δείκτη της επίδρασης της πανδημίας στον συνολικό αριθμό θανάτων. Ως υπερβάλλουσα θνησιμότητα (Excess Mortality, EM) ορίζεται- όπως εξήγησε- η διαφορά μεταξύ του αριθμού των θανάτων από κάθε αιτία σε μία χρονική περίοδο (π.χ. πανδημία) και του αναμενόμενου αριθμού θανάτων στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
O αριθμός των θανάτων από Covid-19 δεν αποτελεί αντικειμενικό δείκτη για συγκρίσεις μεταξύ διαφορετικών χωρών διότι, όπως είπε, ο τρόπος καταγραφής των θανάτων δεν είναι ενιαίος και ο αριθμός των θανάτων εξαρτάται από το στάδιο της πανδημίας (αριθμός κρουσμάτων ανά μονάδα πληθυσμού) σε κάθε χρονική περίοδο. Επίσης, γιατί οι προγνωστικοί παράγοντες για COVID-19 θανάτους, όπως η ηλικία, οι συννοσηρότητες, η εμβολιαστική κάλυψη και οι δυνατότητες του συστήματος υγείας διαφέρουν σημαντικά ανά γεωγραφική περιοχή.
Η υπερβάλλουσα θνησιμότητα για την Ελλάδα στην περίοδο 2020-2021 ήταν 127,1 θάνατοι ανά 100.000 πληθυσμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αντίστοιχος δείκτης για όλη τη Δυτική Ευρώπη ήταν 140 θάνατοι ανά 100.000 και για την Κεντρική Ευρώπη ήταν 315,7 θάνατοι ανά 100.000 πληθυσμού. Ενδεικτικά, ο ίδιος δείκτης ήταν για την Ιταλία 227,4, την Ισπανία 186,7, την Πορτογαλία 202,2, τη Γαλλία 124,2, τη Γερμανία 120,5 και το Ηνωμένο Βασίλειο 126,8 θάνατοι ανά 100.000 πληθυσμού.
Εκτιμήθηκε ο λόγος της υπερβάλλουσας θνησιμότητας προς τον δηλούμενο αριθμό θανάτων από COVID-19, όπως επεσήμανε ο κος Ζαούτης, και αυτός ο δείκτης αποτυπώνει έμμεσα αν οι θάνατοι από COVID-19 υποδηλώνονται (όσο υψηλότερος δείκτης τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα υποδήλωσης). Για την Ελλάδα ο λόγος ήταν 1,22, για τη Δυτική Ευρώπη ήταν 1,48 και για την Κεντρική Ευρώπη ήταν 2,0.
Υπάρχει τεκμηρίωση για υποκαταγραφή θανάτων στην υπόλοιπη Ευρώπη σε σχέση με την Ελλάδα ή η Ελλάδα δηλώνει αυξημένα ποσοστά COVID-19 θανάτους σε σχέση με άλλες χώρες, κατέληξε ο κος Ζαούτης, παρουσιάζοντας στοιχεία για τον ίδιο δείκτη σε άλλες χώρες: Στην Ιταλία 1,89, στην Ισπανία 1,64, στην Πορτογαλία 2,13, στη Γαλλία 1,28, στη Γερμανία 1,82 και στο Ηνωμενο Βασίλειο 0,97.
Ο έλεγχος επικεντρώνεται στα παιδιά με συμπτώματα
Η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου αναφέρθηκε στο θέμα των σχολείων, στην προσπάθεια που έγινε να μείνουν ανοιχτά και στο πώς θα πορευθούμε από εδώ και πέρα.
Όπως είπε, το μοντέλο που επιλέχθηκε αρχικά ήταν του τακτικού προγραμματισμένου ελέγχου με τα self test, με στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό των κρουσμάτων. Ακολουθήθηκε επίσης η σχολαστική και συστηματική ιχνηλάτηση των επαφών. Σημαντικό όπλο ήταν η άριστη συνεργασία όλων και η πιστή χρήση της μάσκας από την σχολική κοινότητα. Η αποτίμηση της στρατηγικής είναι εξαιρετικά θετική, ανέφερε η κα Παπαευαγγέλου. Τα κρούσματα στα παιδιά 4-18 ετών παρέμειναν σταθερά και στη συνέχεια ξεκίνησε η μείωσή τους, φτάνοντας την προηγούμενη εβδομάδα να αποτελούν το 20% του συνόλου των κρουσμάτων Covid-19.
Με την βελτίωση πλέον του αριθμού των κρουσμάτων μετακινούμαστε σε άλλη τακτική όπου ο έλεγχος στην κοινότητα, αλλά και στα παιδιά στα σχολεία, θα επικεντρώνεται σε όσα έχουν συμπτώματα, είπε η κα Παπαευαγγέλου. Ειδικότερα, με την επιστροφή των παιδιών στα σχολεία δεν θα υποχρεούνται σε self test, αλλά ο έλεγχος θα είναι στοχευμένος στα παιδιά με συμπτώματα. Τα μέτρα περιορισμού της διασποράς θα συνεχίσουν να ισχύουν, όπως η χρήση μάσκας, ο εξαερισμός των τάξεων και υγιεινή των χεριών. Επίσης θα συνεχίσει να ισχύει η συστηματική ιχνηλάτηση των επαφών επιβεβαιωμένου κρούσματος με self test την 1η και την 4η ημέρα.
Σημείωσε επίσης, ότι οι γονείς θα πρέπει να παραμείνουν ευαισθητοποιημένοι και να αναγνωρίζουν έγκαιρα πιθανά συμπτώματα λοίμωξης των παιδιών τους. Τελευταία, πρόσθεσε, έχουμε μια μεγάλη έξαρση άλλων λοιμώξεων και αυτό συμβαίνει διότι μετά από δύο χρόνια που είχαμε σημαντική μείωση των δραστηριοτήτων, με την αυστηρή χρήση της μάσκας, τώρα τα μέτρα χαλαρώνουν. Συνέστησε στους γονείς με την εκδήλωση συμπτωμάτων λοίμωξης να κρατούν τα παιδιά στο σπίτι και να συμβουλεύονται τον παιδίατρό τους. Έλεγχος για Covid θα γίνεται όταν κρίνεται απαραίτητο από τον γιατρό τους. Το παιδί θα επιστρέφει στο σχολείο μετά την πάροδο τουλάχιστον 24 ωρών χωρίς πυρετό.
Aναφερόμενη στα περιστατικά οξείας ηπατίτιδας που καταγράφονται στην Ευρώπη, η κ. Παπαευαγγέλου είπε ότι φαίνεται να οφείλεται σε κάποιον αδενοϊό. Εξήγησε επίσης ότι δεν συνδέονται με εμβολιασμό ή με νόσο long covid.
Φυσική εξέλιξη η σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών
Στο πλαίσιο ύφεσης των σκληρών δεικτών της πανδημίας και διαχείρισης της, που παρατηρείται, οι χώρες ανάλογα με την πίεση στο σύστημα υγείας έχουν μειώσει και συνεχίζουν να μειώνουν τους περιορισμούς που αποσκοπούσαν στη μείωση της μετάδοσης του κορονοϊού, ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, Γκίκας Μαγιορκίνης. Αποτελεί, όπως είπε, φυσική εξέλιξη η σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών που θα οδηγήσει σε μια βελτιωμένη καθημερινότητα σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο στην Ελλάδα.
“Το να διαχειριζόμαστε τον ιό σημαίνει ότι σε βάθος χρόνου πρέπει να διατηρήσουμε το τείχος προστασίας, αλλά και να υιοθετήσουμε ασφαλείς συμπεριφορές, ανάλογα βέβαια με τον ατομικό κίνδυνο του καθενός”, κατέληξε.