Στο πλαίσιο της καταγραφής των διατροφικών και καταναλωτικών τάσεων στην Ελλάδα, το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) πραγματοποίησε έρευνα καταναλωτών για τις αγορές της περιόδου της Σαρακοστής. Η έρευνα διεξήχθη από 2 έως 8 Μαρτίου 2024, σε δείγμα 800 καταναλωτών από όλη την Ελλάδα.
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων σε ποσοστό 47% δηλώνουν ότι νηστεύουν τη Μεγάλη Εβδομάδα (ποσοστό που ενδεχομένως να είναι μεγαλύτερο αν συμπεριλάβουμε και το 22% που αναφέρει ότι νηστεύει μόνο μερικές φορές). Σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό αυτό είναι μειωμένο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Το 2018, σε αντίστοιχη έρευνα του ΙΕΛΚΑ, το 69% του κοινού δήλωνε ότι νηστεύει πάντα τη Μεγάλη Εβδομάδα και το 20% μερικές φορές, σύνολο 89%. Συνολικά, όλη τη Μεγάλη Σαρακοστή δηλώνει ότι νηστεύει το 12%, ενώ συνολικά σε όλες τις νηστείες καθ’ όλο το έτος δηλώνει ότι νηστεύει το 12% των ερωτηθέντων.
Με βάση τα συνδυαστικά στοιχεία ερευνών του ΙΕΛΚΑ, εκτιμάται ότι το 3% των πωλήσεων του λιανεμπορίου τροφίμων, δηλαδή περίπου 550 εκατ. ευρώ, σχετίζονται ή επηρεάζονται από τις διατροφικές και καταναλωτικές τάσεις της περιόδου της νηστείας.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της μελέτης, καταγράφονται μια σειρά από θέματα που αφορούν καταναλωτικές συνήθειες και θέματα υγείας/ευεξίας και σχετίζονται με τη διατροφή την περίοδο της νηστείας. Συγκεκριμένα, το 33% δηλώνει ότι του αρέσει να νηστεύει. Ποσοστό 55% θεωρεί ότι η νηστεία κάνει καλό στην υγεία, αν και το 18% θεωρεί ότι συνεισφέρει στη αύξηση του σωματικού βάρους, ενώ το 14% στη μείωση βάρους. Το 34% του κοινού θεωρεί ότι η διατροφή του τη συγκεκριμένη περίοδο της νηστείας κοστίζει περισσότερο, ξοδεύοντας περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι συνήθως. Το 27% δυσκολεύεται να βρει τι θα φάει, το 14% στα συμπληρωματικά γεύματα, ενώ το 22% αγχώνεται σε σχέση με τη διατροφή του. Το 20% υιοθέτει φυτικά υποκατάστατα τροφών, ενώ το 14% επιλέγει περισσότερες έτοιμες λύσεις και κονσέρβες, με, τέλος, ένα 7% να αυξάνει το φαγητό από delivery.
Σε σχέση συγκεκριμένα με τις τροφές τις οποίες είθισται να νηστεύει το καταναλωτικό κοινό, τη μεγαλύτερη δυσκολία φαίνεται ότι αντιμετωπίζει στο λάδι σε ποσοστό 76%, στα γαλακτοκομικά σε ποσοστό 62% και στα γλυκά σε ποσοστό 52%. Αντίθετα, στη νηστεία ψαριού και κρέατος αντιμετωπίζουν μικρότερες δυσκολίες σε ποσοστά 34% και 45% αντίστοιχα, με μόλις 10% και 16% αντίστοιχα να δηλώνουν μεγάλη δυσκολία.
Οι τροφές με τη μεγαλύτερη συχνότητα κατανάλωσης την περίοδο της νηστείας είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, οι σαλάτες με σχεδόν καθημερινή κατανάλωση και ακολουθούν, ξηροί καρποί, ζυμαρικά και λαδερά περίπου δύο φορές την εβδομάδα.
Όσον αφορά την αξιολόγηση συγκεκριμένων σημείων πώλησης, τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνει το κανάλι του σούπερ μάρκετ στην ποικιλία νηστίσιμων ειδών με 75% και στην εξοικονόμηση χρημάτων με 58% και ακολουθούν η λαϊκή αγορά με 15% και 29% αντίστοιχα και ο φούρνος-αρτοπωλείο με 8% και 11% αντίστοιχα. Όσον αφορά το σημείο πώλησης το οποίο ο καταναλωτής ταυτίζει περισσότερο με τη διατροφή του την περίοδο της νηστείας, το σούπερ μάρκετ επιλέγεται από το 62% του κοινού, η λαϊκή από το 15% και ο φούρνος από το 7%. Το σούπερ μάρκετ καταγράφεται και ως το πιο γρήγορο και εύκολο μέσο από το 76% και 66% του κοινού αντίστοιχα, και ακολουθεί η λαϊκή αγορά με 15% και 19% αντίστοιχα.
