ฮคฮฑ ฮฝฮทฯฮนฮฌ ฯฮฟฯ ฮฮนฯฮทฮฝฮนฮบฮฟฯ, ฮนฮดฮนฮฑฮฏฯฮตฯฮฑ ฮตฯ ฮฌฮปฯฯฮฑ ฯฯฮทฮฝ ฮบฮปฮนฮผฮฑฯฮนฮบฮฎ ฮฑฮปฮปฮฑฮณฮฎ, ฮถฮฎฯฮทฯฮฑฮฝ ฮฝฮฑ ฮฑฮฝฮฑฮปฮทฯฮธฮตฮฏ โฮฌฮผฮตฯฮท ฮบฮฑฮน ฮณฯฮฎฮณฮฟฯฮทโ ฯฮฑฮณฮบฯฯฮผฮนฮฑ ฮดฯฮฌฯฮท, ฯ ฯฮฟฮณฯฮฑฮผฮผฮฏฮถฮฟฮฝฯฮฑฯ, ฮผฯฯฮฟฯฯฮฌ ฯฯฮทฮฝ ฮฑฯ ฮพฮฑฮฝฯฮผฮตฮฝฮท ฮตฯฮนฯฯฮฟฮฎ ฯฮทฯ ฮฮฏฮฝฮฑฯ, ฯฮท ฮดฮญฯฮผฮตฯ ฯฮฎ ฯฮฟฯ ฯ ฯฯฮท ฮดฮทฮผฮฟฮบฯฮฑฯฮฏฮฑ ฮบฮฑฮน ฯฮทฮฝ ฯฮฑฮณฮบฯฯฮผฮนฮฑ ฯฮฌฮพฮท โฯฮฟฯ ฮฒฮฑฯฮฏฮถฮตฯฮฑฮน ฯฮต ฮบฮฑฮฝฯฮฝฮตฯโ.
ฮฃฯฮท ฯฯฮฝฮฟฮดฯ ฯฮฟฯ ฯ ฯฮฟฯ ฮดฮนฮตฮพฮฌฮณฮตฯฮฑฮน ฮผฮญฯฯฮน ฯฮฎฮผฮตฯฮฑ (14/7) ฯฯฮท ฮฃฮฟฯฮฒฮฑ, ฯฯฯฯฮตฯฮฟฯ ฯฮฑ ฯฯฮฝ ฮฝฮทฯฮนฯฮฝ ฮฆฮฏฯฮถฮน, ฮฟฮน ฮทฮณฮญฯฮตฯ ฯฯฮฝ ฮฝฮทฯฮนฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮฮนฯฮทฮฝฮนฮบฮฟฯ ฯ ฯฮฟฮณฯฮฌฮผฮผฮนฯฮฑฮฝ ฯฯฮน ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฯฮตฯฮตฯฮฑฯฮผฮญฮฝฮฟฯ ฮฟ ฯฯฯฮฝฮฟฯ ฮณฮนฮฑ ฮฝฮฑ ฮฑฯฮฟฯฮตฯ ฯฮธฮตฮฏ โฯฮฟ ฯฮตฮนฯฯฯฮตฯฮฟ ฯฮตฮฝฮฌฯฮนฮฟโ, ฯฮฟ ฮฟฯฮฟฮฏฮฟ ฮธฮฑ ฮฎฯฮฑฮฝ ฮฟฮน ฯฯฯฮตฯ ฯฮฟฯ ฯ, ฯฮฟฮปฮปฮญฯ ฮฑฯฯ ฯฮนฯ ฮฟฯฮฟฮฏฮตฯ ฮฒฯฮฏฯฮบฮฟฮฝฯฮฑฮน ฮปฮฏฮณฮฟ ฮบฮฌฯฯ ฮฑฯฯ ฯฮฟ ฮตฯฮฏฯฮตฮดฮฟ ฯฮทฯ ฮธฮฌฮปฮฑฯฯฮฑฯ, ฮฝฮฑ ฮฒฯฮตฮธฮฟฯฮฝ ฮบฮฌฯฯ ฮฑฯฯ ฯฮฟ ฮฝฮตฯฯ ฮฎ ฮฝฮฑ ฮณฮฏฮฝฮฟฯ ฮฝ ฮฑฮบฮฑฯฮฟฮฏฮบฮทฯฮตฯ ฮปฯฮณฯ ฯฯฮฝ ฮฟฮปฮฟฮญฮฝฮฑ ฮบฮฑฮน ฯฮนฮฟ ฯฯฮฟฮดฯฯฮฝ ฮบฮฑฯฮฑฮนฮณฮฏฮดฯฮฝ.
โฮฯฮนฯฮบฯฮผฮฑฯฯฮต ฯฯฮทฮฝ ฯฯฯฯฮท ฮณฯฮฑฮผฮผฮฎ ฯฯฮฝ ฮดฯ ฯฮฟฮฏฯฮฝฯฮฝ ฮตฯฮนฯฯฯฯฮตฯฮฝ ฯฮทฯ ฮบฮปฮนฮผฮฑฯฮนฮบฮฎฯ ฮฑฮปฮปฮฑฮณฮฎฯโ, ฯ ฯฮตฮฝฮธฯฮผฮนฯฮฑฮฝ ฮฟฮน ฮทฮณฮญฯฮตฯ ฯฯฮฝ ฯฯฯฯฮฝ ฮฑฯ ฯฯฮฝ ฯฮต ฮบฮฟฮนฮฝฯ ฯฯฯฮฑฯฮทฮณฮนฮบฯ ฯฮฟฯ ฯ ฮญฮณฮณฯฮฑฯฮฟ ฮณฮนฮฑ ฯฮฟ 2050, ฯฮฟ ฮฟฯฮฟฮฏฮฟ ฮตฮณฮบฯฮฏฮธฮทฮบฮต ฮญฯฮตฮนฯฮฑ ฮฑฯฯ ฯฯฮตฮนฯ ฮทฮผฮญฯฮตฯ ฯฯ ฮฝฮฟฮผฮนฮปฮนฯฮฝ. ฮฯฮฏฯฮทฯ ฮถฮฎฯฮทฯฮฑฮฝ ฮฝฮฑ ฮฑฮฝฮฑฮปฮทฯฮธฮตฮฏ โฮฌฮผฮตฯฮท, ฮนฯฯฯ ฯฮฎ ฮดฯฮฌฯฮท ฯฮฟฯ ฮธฮฑ ฯฮญฯฮตฮน ฯฮทฮฝ ฮฑฮปฮปฮฑฮณฮฎโ ฯฮต ฯฮปฮฑ ฯฮฑ ฮตฯฮฏฯฮตฮดฮฑ: ฮตฮธฮฝฮนฮบฯ, ฯฮตฯฮนฯฮตฯฮตฮนฮฑฮบฯ ฮบฮฑฮน ฯฮฑฮณฮบฯฯฮผฮนฮฟ.
ฮคฮฟ ฯฮตฯฮนฮฝฯ ฮฆฯฯฮฟฯ ฮผ ฯฯฮฝ ฮฝฮทฯฮนฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮตฮนฯฮทฮฝฮนฮบฮฟฯ ฮฎฯฮฑฮฝ ฯฮฟ ฯฮนฮฟ ฯฮทฮผฮฑฮฝฯฮนฮบฯ ฮตฮดฯ ฮบฮฑฮน ฯฯฯฮฝฮนฮฑ: ฮท ฮบฮปฮนฮผฮฑฯฮนฮบฮฎ ฮฑฮปฮปฮฑฮณฮฎ ฮณฮฏฮฝฮตฯฮฑฮน ฮฟฮปฮฟฮญฮฝฮฑ ฮบฮฑฮน ฯฮนฮฟ ฮฑฮนฯฮธฮทฯฮฎ ฯฯฮฑ ฮฝฮทฯฮนฮฌ ฮฑฯ ฯฮฌ ฮผฮต ฯฮฑฮผฮทฮปฯ ฯ ฯฯฮผฮตฯฯฮฟ ฮบฮฑฮน ฯฮฟ ฯฯฯฮฟฯ ฮผ ฮดฮตฮฝ ฮตฮฏฯฮต ฮบฮฑฯฮฑฯฮญฯฮตฮน ฮฝฮฑ ฯฯฮฑฮณฮผฮฑฯฮฟฯฮฟฮนฮทฮธฮตฮฏ ฮตฯฮฏ ฮดฯฮฟ ฯฯฯฮฝฮนฮฑ ฮปฯฮณฯ ฯฮทฯ ฯฮฑฮฝฮดฮทฮผฮฏฮฑฯ Covid-19.
ฮฮพฮฌฮปฮปฮฟฯ ฮท ฯฯฮฝฮฟฮดฮฟฯ ฯฮทฮผฮฑฮดฮตฯฯฮทฮบฮต ฮฑฯฯ ฯฮท ฮผฮตฮณฮฌฮปฮท ฮณฮตฯฯฮฟฮปฮนฯฮนฮบฮฎ ฮฑฮฝฯฮนฯฮฑฯฮฌฮธฮตฯฮท ฯฯฮทฮฝ ฯฮตฯฮนฮฟฯฮฎ, ฮบฯ ฯฮฏฯฯ ฮผฮตฯฮฑฮพฯ ฯฯฮฝ ฮฮ ฮ ฮบฮฑฮน ฯฮทฯ ฮฮฏฮฝฮฑฯ. ฮ ฮฑฮฝฯฮนฯฯฯฮตฮดฯฮฟฯ ฯฯฮฝ ฮฮ ฮ ฮฮฌฮผฮฑฮปฮฑ ฮงฮฌฯฮนฯ ฮฑฮฝฮฑฮบฮฟฮฏฮฝฯฯฮต ฯฮธฮตฯ ฯฮทฮฝ ฯฮฑฯฮฟฯฮฎ 600 ฮตฮบฮฑฯฮฟฮผฮผฯ ฯฮฏฯฮฝ ฮดฮฟฮปฮฑฯฮฏฯฮฝ ฮณฮนฮฑ ฯฮนฯ ฯฯฯฮตฯ ฯฮฟฯ ฮฮนฯฮทฮฝฮนฮบฮฟฯ ฮบฮฑฮน ฯฮฑฯฮฌฮปฮปฮทฮปฮฑ ฮตฯฮตฯฮฎฮผฮฑฮฝฮต ฮตฯฮฏฯฮทฯ ฯฯฮน ฮท ฮฯ ฮฌฯฮนฮฝฮณฮบฯฮฟฮฝ ฮธฮฑ ฮตฮณฮบฮฑฮนฮฝฮนฮฌฯฮตฮน ฮดฯฮฟ ฮฝฮญฮตฯ ฯฯฮตฯฮฒฮตฮฏฮตฯ, ฮผฮฏฮฑ ฯฯฮทฮฝ ฮคฯฮฝฮณฮบฮฑ ฮบฮฑฮน ฮผฮฏฮฑ ฯฯฮฟ ฮฮนฯฮนฮผฯฮฌฯฮน.
ฮ ฮฮฏฮฝฮฑ ฮดฮตฮฝ ฮญฯฮตฮน ฮบฯฯฯฮตฮน ฯฮนฯ ฯฮนฮปฮฟฮดฮฟฮพฮฏฮตฯ ฯฮทฯ ฯฯฮทฮฝ ฯฮตฯฮนฮฟฯฮฎ, ฮฑฮฝฮฑฯฯฯฯฯฮฟฮฝฯฮฑฯ ฮตฮบฮตฮฏ ฮบฯฮฑฯฮนฮบฮญฯ ฯฮทฯ ฮตฯฮฑฮนฯฮตฮฏฮตฯ ฮบฮฑฮน ฮฑฯฮบฯฮฝฯฮฑฯ ฮดฮนฯฮปฯฮผฮฑฯฮฏฮฑ ฮผฮญฯฯ ฮตฯฮตฮฝฮดฯฯฮตฯฮฝ. ฮคฮฟ ฮ ฮตฮบฮฏฮฝฮฟ ฯ ฯฮญฮณฯฮฑฯฮต ฮฝฯฯฮฏฯฮตฯฮฑ ฯฮญฯฮฟฯ ฮผฮนฮฑ ฮฑฮผฯฮนฮปฮตฮณฯฮผฮตฮฝฮท ฯฯ ฮผฯฯฮฝฮฏฮฑ ฮฑฯฯฮฑฮปฮตฮฏฮฑฯ ฮผฮต ฯฮฑ ฮฝฮทฯฮนฮฌ ฯฮฟฯ ฮฃฮฟฮปฮฟฮผฯฮฝฯฮฑ, ฮผฮต ฯฮฟฮฝ ฯฯฯฮธฯ ฯฮฟฯ ฯฮณฯ ฮฮฑฮฝฮฑฯฮญฯ ฮฃฮฟฮณฮบฮฑฮฒฮฌฯฮต ฮฝฮฑ ฮดฮนฮฑฮฒฮตฮฒฮฑฮนฯฮฝฮตฮน ฯฮฟฯ ฯ ฮตฯฮฑฮฏฯฮฟฯ ฯ ฯฮฟฯ ฯฯฮฟ ฯฮตฯฮนฮธฯฯฮนฮฟ ฯฮฟฯ ฯฯฯฮฟฯ ฮผ ฯฯฮน ฮดฮตฮฝ ฯฯฯฮบฮตฮนฯฮฑฮน ฮฝฮฑ ฮดฮทฮผฮนฮฟฯ ฯฮณฮทฮธฮตฮฏ ฯฯฯฮฑฯฮนฯฯฮนฮบฮฎ ฮฒฮฌฯฮท ฯฯฮท ฯฯฯฮฑ ฯฮฟฯ . ฮ ฮดฮทฮผฮนฮฟฯ ฯฮณฮฏฮฑ ฮผฮนฮฑฯ ฯฮญฯฮฟฮนฮฑฯ ฮฒฮฌฯฮทฯ ฮธฮฑ ฮบฮฑฮธฮนฯฯฮฟฯฯฮต ฯฮฑ ฮฝฮทฯฮนฮฌ ฯฮฟฯ ฮฃฮฟฮปฮฟฮผฯฮฝฯฮฑ โฮตฯฮธฯฯโ ฯฮฟฯ ฮฮนฯฮทฮฝฮนฮบฮฟฯ ฮบฮฑฮน โฮธฮฑ ฮญฮบฮฑฮฝฮต ฯฮท ฯฯฯฮฑ ฮผฮฑฯ ฮบฮฑฮน ฯฮฟฮฝ ฮปฮฑฯ ฮผฮฑฯ ฮตฮฝฮดฮตฯฯฮผฮตฮฝฮฟฯ ฯ ฯฯฯฯฮฟฯ ฯ ฯฯฯฮฑฯฮนฯฯฮนฮบฯฮฝ ฯฮปฮทฮณฮผฮฌฯฯฮฝโ, ฮดฮฎฮปฯฯฮต ฮฟ ฮฃฮฟฮณฮบฮฑฮฒฮฌฯฮต ฮผฮนฮปฯฮฝฯฮฑฯ ฯฮฟฮฝ ฯฮทฮปฮตฮฟฯฯฮนฮบฯ ฮดฮฏฮบฯฯ ฮฟ RNZ Pacific.
ฮ ฮทฮณฮฎ: ฮฮ ฮ-ฮฮ ฮ