Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*
Πολύ συχνά ασθενείς μου τηλεφωνούν και με ανησυχία με ρωτούν τι να κάνουν, γιατί λίγο πριν είχαν έναν πονοκέφαλο και η πίεσή τους ήταν αυξημένη, πχ 170/105 mmHg.
Όπως έχει αναφερθεί και σε παλαιότερα άρθρα, η τιμή της πίεσής μας δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία με το πόσο είναι μια συγκεκριμένη στιγμή, αλλά ποια είναι η τιμή της μακροχρόνια. Άλλωστε η τιμή της πίεσής μας μεταβάλλεται συνεχώς μέσα στο 24ωρο και μάλιστα μέσα σε λίγα λεπτά, συνήθως από διάφορες αιτίες (άσκηση, βάδιση, συναισθήματα κλπ) μπορεί να ανεβεί από το 120 στο 160 για παράδειγμα.
Ας επικεντρώσουμε εδώ στα εξής. Ο πονοκέφαλος, ή κάποια άλλα ενοχλήματα στο κεφάλι μας (ζάλη, βουητά κλπ) ΔΕΝ σχετίζονται με την τιμή της πίεσής μας την στιγμή εκείνη, παρά σε σπάνιες περιπτώσεις. Το ότι μπορεί να βρούμε αυξημένη πίεση την στιγμή του πονοκεφάλου, οφείλεται στην δυσφορία που μας προκαλεί το ενόχλημα, όπως θα συνέβαινε αν μετρούσαμε πίεση την στιγμή ενός πονόδοντου. Άρα η μέτρηση πίεσης επί ενοχλημάτων τέτοιου τύπου δεν έχει νόημα. Η σημαντική πτώση της πιέσεως πχ κάτω από 100 mmHg θα μπορούσε να φέρει αίσθημα καταβολής και ζάλη, οπότε και έχει νόημα να το γνωρίζουμε. Η πίεση πρέπει να μετράται σε στιγμές ηρεμίας και αξιολογούμε την συνήθη τιμή της, όχι την τυχαία ανεβασμένη τιμή. Η τυχαία άνοδος ΔΕΝ είναι υπαίτια εγκεφαλικών επεισοδίων, παρά μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ύπαρξης ανευρύσματος στον εγκέφαλο και η τιμή της πίεσης να είναι πολύ υψηλή, συνήθως άνω των 210-220 mmHg.
Να σημειωθεί ότι σε διαδικασία δοκιμασίας κοπώσεως, πιέσεις του 220-230 mmHg δεν είναι σπάνιες. Δεν στέλνουμε κάποιον στο νοσοκομείο, ενώ σπάνια χρειάζεται να του χορηγήσουμε κάποια φαρμακευτική αγωγή για εκείνη την στιγμή. Aν φροντίσουμε να έχουμε σωστά ρυθμισμένη πίεση, σε τιμές που ο γιατρός μας συστήνει, ούτε πρόκειται αυτή να υπερβεί τα 180-190 mmHg, τιμή μέσα στα αποδεκτά άνω όρια για έναν οποιονδήποτε άνθρωπο, ούτε κινδυνεύουμε από εγκεφαλικά επεισόδια.
Οσον αφορά την άνοδο της διαστολικής πίεσης, της μικρής ή της πίεσης της καρδιάς -όπως συχνά και όχι απολύτως ορθά αποκαλείται- πρέπει να τονίσουμε πως δεν φέρνει ενοχλήματα, ούτε είναι υπεύθυνη για κάποιο καρδιακό επεισόδιο με την τυχαία αύξηση, αλλά με την μακροχρόνια συνήθη τιμή της. Η σημαντικότητα μάλιστα της πίεσης αυτής είναι μικρότερη από της συστολικής ή μεγάλης πίεσης, αντίθετα με ό,τι οι ασθενείς νομίζουν. Συχνά αναφέρουν στον γιατρό μόνο την τιμή αυτή και όχι και της συστολικής πίεσης πιστεύοντας πως από αυτήν κινδυνεύουν. Η μεγάλη πίεση μας, είναι υπεύθυνη για πολύ περισσότερες φθορές στον οργανισμό παρά η μικρή πίεση μας. Εγκεφαλικά, ανευρύσματα, φθορές στα νεφρά μας, μεγάλωμα της καρδιάς μας κλπ οφείλονται στην συστολική πίεση και μόνο φθορές στα αγγεία της καρδιάς μας, μπορούν να προκληθούν από την μακροχρόνια αυξημένη τιμή της μικρής μας πίεσης.
Συμπερασματικά, δεν είναι λογικό να ασχολούμαστε με τις τυχαίες τιμές της πίεσης μας, αλλά τις μόνιμες. Ο πονοκέφαλος, συνήθως δεν σχετίζεται με την αυξημένη πίεση ως αιτία του και ο μόνος αρμόδιος να κρίνει όλα αυτά είναι ο γιατρός μας.
* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης