Η τελευταία μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη, η λεγόμενη “Μινωική” που εκδηλώθηκε στην περιοχή της Σαντορίνης ήταν περίπου το 1630 π.Χ. Το νησί πάνω στο οποίο κατοικούν οι Σαντορινιοί της Ύστερης εποχής του Χαλκού ήταν ενιαίο από τον Φάρο ως το Ασπρονήσι. Η έκρηξη δημιούργησε την τεράστια χοάνη της σημερινής καλντέρας αφήνοντας πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας ένα δακτυλίδι από νησιά, τη Θήρα, τη Θηρασία και το Ασπρονήσι.
Η Ιερά αναδύθηκε από τη θάλασσα στο εσωτερικό της καλντέρας το 197 π.Χ. Αποτελούμενο όμως από θραύσματα λάβας και ελαφρόπετρα, διαβρώθηκε σύντομα από τα κύματα και στη θέση του έμεινε ένας ύφαλος, γνωστός έως τα πρόσφατα χρόνια με το όνομα “Μπάγκος”.
Η Παλαιά Καμένη άρχισε να δημιουργείται με ηφαιστειακή έκρηξη μεταξύ 46-47 μ.Χ., με τη δημιουργία αρχικά του νησιού Θεία.
Το 1570-1573 μ.Χ. εμφανίστηκε η Μικρή Καμένη. Κατά την ηφαιστειακή δραστηριότητα της περιόδου 1925-1928 η Μικρή Καμένη ενώθηκε με τη Νέα Καμένη που πρωτοεμφανίστηκε με την έκρηξη του 1707-1711.
Συνεπώς, το νησί που δεν δημιουργήθηκε κατά τους ιστορικούς χρόνους (από τον 7ο αιώνα π.Χ. και έπειτα) είναι το Ασπρονήσι.
Τη σωστή απάντηση στο κουίζ για τα νησιά της καλντέρας βρήκαν 27 άτομα και -μετά από κλήρωση- νικητής αναδείχτηκε ο κος Σπύρος Βλαβιανός από τη Σαντορίνη, ο οποίος κερδίζει μια φιάλη Σκυτάλη 2017 του Οινοποιείου Χατζηδάκη. Ο νικητής έχει ενημερωθεί προσωπικά και η παράδοση του δώρου του έχει ήδη δρομολογηθεί, με τη φροντίδα του Eshop του Atlantea.
