Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*
Ακούμε συχνά για τα αυτοάνοσα νοσήματα και εδώ θα προσπαθήσω να πούμε κάτι γι’ αυτά συνδέοντάς τα με καρδιοπάθειες. Ονομάζονται έτσι γιατί το ανοσολογικό μας σύστημα αναγνωρίζει ως ξένα διάφορα δικά του τμήματα, όπως κύτταρα, πρωτεΐνες ή νουκλεϊνικά οξέα, πυροδοτώντας έτσι μια φλεγμονώδη αντίδραση, στρεφόμενος δηλαδή τελικά κατά του ίδιου του οργανισμού του. Προσβάλλουν το 1-2% των ανθρώπων, κυρίως των γυναικών και είναι νοσήματα πολυσυστηματικά, προσβάλλουν δηλαδή πολλά όργανα, έτσι ώστε τελικά αφορούν πολλές ιατρικές ειδικότητες.
Από τα νοσήματα αυτά, εκείνα που συνδέονται συχνότερα με το καρδιαγγειακό σύστημα είναι ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η πολυμυοσίτιδα, η σκληροδερμία και διάφορες αγγειίτιδες.
– Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος προκαλεί ενδοκαρδίτιδα, μυοκαρδίτιδα, βαλβιδοπάθειες, στεφανιαία νόσο και πνευμονική υπέρταση.
– Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί περικαρδίτιδες, στεφανιαία νόσο, υπέρταση και βαλβιδοπάθειες.
– Η αρτηρίτιδα προκαλεί ανευρύσματα αορτής, αλλά και μικρότερων κλάδων της.
– Η σκληροδερμία προκαλεί περιοριστική μυοκαρδιοπάθεια, πνευμονική υπέρταση, περικαρδίτιδα και διαταραχές αγωγής
– Η πολυμυοσίτιδα προκαλεί διαστολική καρδιακή ανεπάρκεια και διαταραχές αγωγής.
Η έγκαιρη διάγνωση παίζει πολύ μεγάλο ρόλο για την πορεία των νοσημάτων αυτών. Σύγχρονα διαγνωστικά εργαλεία, όπως η μαγνητική τομογραφία της καρδιάς, αλλά και κλασικά όπως οι υπέρηχοι και ο καρδιακός καθετηριασμός, σε συνδυασμό με αιματολογικούς ελέγχους από ειδικούς ιατρούς, θέτουν την διάγνωση. Η αντιμετώπιση είναι συνήθως επιτυχής, καταστέλλοντας τις εξάρσεις των νοσημάτων αυτών. Πρέπει να κατανοήσουμε πως δεν θεραπευόμαστε αλλά μπορούμε με καλή παρακολούθηση να τα κρατάμε σε ύφεση, κυρίως μέσω ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων που σταματούν την αντίδραση του οργανισμού μας κατά τμημάτων του ίδιου μας του οργανισμού.
Εάν δεν δοθεί η απαιτούμενη προσοχή ή έχουμε την ατυχία να έχουμε προσβληθεί χωρίς να το γνωρίζουμε, αγνοώντας διάφορα συμπτώματα όπως πόνοι επίμονοι σε διάφορες αρθρώσεις, αρρυθμίες και προκάρδια άλγη, μπορεί ένα αυτοάνοσο νόσημα να θέσει σε κίνδυνο ακόμη και την ζωή μας.
* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης
