Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*
Η υπερουριχαιμία, δηλαδή οι αυξημένες τιμές του ουρικού οξέως στο αίμα, είναι ένα αρκετά συχνό εύρημα στις εξετάσεις που κάνουμε, ενώ στις ΗΠΑ αφορά το 50% του πληθυσμού.
Πολύ συχνά, με το που υπερβούμε τις αναγραφόμενες ως ανώτερες τιμές, μας χορηγείται αντίστοιχη φαρμακευτική αγωγή. Είναι αυτό σωστό ή έχουμε εναλλακτική λύση;
Κατ’ αρχήν οι αυξημένες τιμές του ουρικού οξέως συνυπάρχουν με άλλα νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Το πρόβλημα είναι πως σε κάποιες περιπτώσεις οδηγεί σε φλεγμονή αρθρώσεων, κυρίως του μεγάλου δακτύλου των ποδιών μας αλλά και στον σχηματισμό λίθων στα νεφρά, καταστάσεις που μπορεί να είναι λίαν επώδυνες.
Ας αρχίσουμε από τα βασικά λέγοντας πως το ουρικό οξύ είναι το προϊόν της αποδόμησης των πουρινών (βασικό συστατικό νουκλεϊνικών οξέων του οργανισμού μας αλλά περιέχεται και σε πολλές τροφές, κυρίως στις πρωτεΐνες. Το παραγόμενο ουρικό οξύ αποβάλλεται από τα νεφρά. Το άνω όριο για τους άνδρες είναι 7,2 mg/dl, τις γυναίκες 6,0 mg/dl και τα παιδιά 5,5 mg/dl. Το ουρικό οξύ είναι μια χρήσιμη για τον οργανισμό ουσία, φτάνει να μην είναι πολύ αυξημένο, γιατί αποτελεί ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό και είναι κατά των ελευθέρων ριζών.
Αυξημένες τιμές του υπάρχουν με την μειωμένη αποβολή του από τα ούρα ή την αυξημένη παραγωγή του, προκαλώντας δημιουργία κρυστάλλων που εναποτίθενται σε αρθρώσεις ή φτιάχνουν πέτρες στα νεφρά. Όταν λοιπόν έχουμε υψηλές τιμές ουρικού μπορούμε παράλληλα με την τυχόν χορηγηθείσα φαρμακευτική αγωγή, να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τις τροφές που περιέχουν πολύ ουρικό οξύ. Τέτοιες τροφές είναι τα παστά ψάρια , όπως ρέγκες, αντζούγιες, σαρδέλες, τα αλλαντικά, θαλασσινά όπως γαρίδες και οστρακοειδή, οι ζωμοί των κρεάτων και οι σούπες, κάποια λαχανικά και φρούτα όπως σπαράγγια, σπανάκια, σέσκουλα, το κουνουπίδι, τα κυνήγια, τα εντόσθια, τα κόκκινα κρέατα και το κόκκινο κρασί.
Θέλει λοιπόν προσοχή στην κατανάλωση των αναφερθέντων τροφίμων, τη λήψη άφθονου νερού, ή δυνατόν αλκαλικού, τον περιορισμό στην πρόσληψη οινοπνεύματος, το οποίο όχι μόνον αυξάνει την παραγωγή του ουρικού οξέως, αλλά μειώνει και την δράση των φαρμάκων. Να σημειωθεί ότι σε περιόδους σημαντικού περιορισμού της ποσότητας των τροφίμων, πχ σε μια δίαιτα, το ουρικό μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, πριν αρχίσει να μειώνεται και πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η τιμή του πριν την έναρξη απώλειας βάρους.
Συμπερασματικά, οι σύγχρονες απόψεις για το αυξημένο ουρικό είναι πως θεραπεύουμε όχι τις τιμές του αλλά την ύπαρξη ή όχι προβλημάτων από ουρική αρθρίτιδα ή νεφρολιθιάσεις και η διατροφική βοήθεια είναι σημαντική στην αντιμετώπιση, παράλληλα με την τυχόν χορηγούμενη αγωγή.
* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης
