Η πτώση της στάθμης της θάλασσας στην Ελλάδα και σε άλλες περιοχές της Μεσογείου, που παρατηρείται αυτή την περίοδο, δεν έχει να κάνει με πρόδρομα φαινόμενα σεισμού, αναφέρει σε ανάρτησή του στο Facebook ο καθηγητής Άκης Τσελέντης, διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αθηνών Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Όπως επισημαίνει, στο διάστημα από 20/2/2021 έως σήμερα παρουσιάστηκαν πολύ υψηλές ατμοσφαιρικές πιέσεις (υψηλό βαρομετρικό) πάνω από το Αιγαίο. Στην Αττική, στο διάστημα 20/2/21 έως σήμερα, η ατμοσφαιρική πίεση κυμάνθηκε σε τιμές πάνω 1021 hPa, πράγμα που σημαίνει μια υποχώρηση της μέσης στάθμης της θάλασσας κατά 0,21 μέτρα.
Επίσης, στις 27/2/2021 υπήρξε νέα σελήνη, άρα η εμφάνιση παλιρροιακής συζυγίας (ευθυγράμμιση Ήλιου – Γης – Σελήνης), που έφερε το μεγαλύτερο εύρος της αστρονομικής παλίρροιας και την εμφάνιση της χαμηλότερης θαλάσσιας στάθμης στη φάση της άμπωτης.
Επιπλέον, προσθέτει, η πτωτική τάση της στάθμης της θάλασσας εξηγείται από την επίδραση των έντονων βόρειων ανέμων που επικράτησαν στην Μεσόγειο κατά το διάστημα 25/2-3/3, οι οποίες μετέφεραν μάζες νερού προς τις νότιες ακτές της Μεσογείου, όπου αντίθετα η στάθμη εμφάνισε σχετική άνοδο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες, κατά τον ίδιο, προκάλεσαν την οπισθοχώρηση της θάλασσας και την αποκάλυψη τμημάτων του βυθού στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον κο Τσελέντη, η πτώση της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να είναι προσεισμικό φαινόμενο, επειδή σε περιοχές έντονων τεκτονικών διεργασιών από τις τεκτονικές δυνάμεις “φουσκώνει” ο γήινος φλοιός λίγες μέρες πριν την διάρρηξη και έτσι χαμηλώνει η στάθμη. Όμως, υπογραμμίζει, ότι “δεν ισχύει αυτό στην περίπτωσή μας, γιατί το φαινόμενο δεν παρατηρείται σε μία μόνο θέση, αλλά σε όλη την Ελλάδα. Το έλεγξα σε συγκεκριμένες θέσεις που παρατηρήθηκε αυτό το φαινόμενο με δορυφορικές παρατηρήσεις και δεν βρήκα καμία παραμόρφωση του φλοιού. Επομένως, είμαστε σίγουροι ότι δεν έχει να κάνει με πρόδρομα φαινόμενα”.
Μετεωρολογικά και αστρονομικά τα αίτια του φαινομένου
Για το ίδιο θέμα μίλησε στο ΑΠΕ και ο διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ, Βασίλης Καψιμάλης. Όπως εξηγεί, από τα μέσα του περασμένου Φεβρουαρίου η στάθμη της θάλασσας έχει μειωθεί κατά 40-45 εκατοστά σε σχέση με τη συνηθισμένη της θέση. “Είναι ένα φαινόμενο, προσθέτει, που εντάσσεται στην ευρύτερη κατηγορία των παλιρροιών, οι οποίες μπορεί να είναι είτε αστρολογικές είτε μετεωρολογικές. Στο φαινόμενο που βιώνουμε αυτήν την περίοδο, η αστρονομική παλίρροια συμμετέχει πολύ λίγο, με ένα ποσοστό της τάξης των 10 εκατοστών. Τα υπόλοιπα 30 είναι μετεωρολογικής προέλευσης”, αναφέρει.
Ειδικότερα, τα υψηλά βαρομετρικά συστήματα που υπάρχουν αυτήν την περίοδο πάνω από την ανατολική Μεσόγειο πιέζουν τη στάθμη της θάλασσας. “Σύμφωνα με τις μετρήσεις μας ένα μιλιαμπέρ πίεσης κατεβάζει κατά περίπου ένα εκατοστό τη στάθμη της θάλασσας, κάτι που σημαίνει πως σε ένα διάστημα δεκαπέντε ημερών τα υψηλά βαρομετρικά μειώνουν τη στάθμη κατά δέκα περίπου εκατοστά” σημειώνει ο κος Καψιμάλης και προσθέτει πως “αν δεν υπάρχουν ισχυροί άνεμοι που να ωθούν τις θαλάσσιες μάζες από τη μία περιοχή στην άλλη, ώστε να έχουμε και από αυτήν την αιτία μείωση της στάθμης, τότε θα πρέπει να ερευνήσουμε πού οφείλεται το υπόλοιπο της μείωσης”.
Οι σχετικές μετρήσεις δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Η εμπειρία των τελευταίων χρόνων ωστόσο έχει δείξει πως πιθανότατα πρόκειται για μετακινήσεις θαλάσσιων μαζών από τον χώρο της βορειοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου προς νότιο και δυτική Μεσόγειο. “Πρόκειται για ένα πρόσκαιρο φαινόμενο διάρκειας συνήθως 30-45 ημερών μέχρι να επανέλθει η στάθμη στο συνηθισμένο της ύψος”, σημειώνει.
Ο ίδιος αποκλείει επίσης οποιονδήποτε συσχετισμό με την κλιματική αλλαγή: “Αναμένουμε προς το τέλος του αιώνα να ανεβεί η στάθμη της θάλασσας κατά 60-70 πόντους, αλλά δεν είναι αυτή η περίπτωση” τονίζει, ενώ εξίσου κατηγορηματικός είναι και αναφορικά με τη συσχέτιση με γεωλογικά φαινόμενα.
Το σημερινό φαινόμενο εξάλλου είχε παρατηρηθεί και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 όταν και η στάθμη της θάλασσας είχε κατεβεί ακόμη περισσότερο. Στο πρόσφατο παρελθόν παραπέμπει και ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς: “Είναι κάποιες περιοχές που παρουσιάζουν τέτοιες ευαισθησίες. Αρκεί μια αναζήτηση στο διαδίκτυο για να βρει κανείς βίντεο από την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Είναι φαινόμενα που παρατηρούνται πριν από τις ισημερίες. Παίζουν ρόλο βέβαια οι ατμοσφαιρικές πιέσεις αλλά και η έλξη που ασκείται ανάμεσα στη Γη, τη Σελήνη και τον Ηλιο. Οι παλίρροιες γενικά είναι της τάξης των 30-40 εκατοστών στη χώρα μας. Αλλού είναι πιο έντονες. Υπάρχουν πολλοί παράμετροι που παίζουν ρόλο και κατευθύνουν τις ωκεάνιες πλημμύρες”.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ