Εγκαινιάσθηκε το βράδυ της Παρασκευής, 25 Μαΐου 2018, στον εκθεσιακό χώρο της Εστίας, στην πλατεία του Πύργου, η έκθεση εικαστικών έργων των σπουδαστών Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με τίτλο “Σαντορίνη, τοπία του νου”, την οποία επιμελήθηκε ο κ. Λευτέρης Ζώρζος.
Την έκθεση εγκαινίασε ο Δήμαρχος Θήρας Νίκος Ζώρζος, που επαίνεσε τα έργα που παρουσιάζονται και που είναι αποτέλεσμα του μαθήματος “Μορφή και Κατοικησιμότητα. Η περίπτωση της Σαντορίνης” που εντάχθηκε από φέτος (σχολική περίοδος 2017-18) στο 4ο έτος της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Η υπεύθυνη του μαθήματος, επίκουρη καθηγήτρια κα Ρίβα Λάββα, αναφέρθηκε στα δεκαοχτώ έργα που δημιούργησαν οι σπουδάστριες και οι σπουδαστές της (φωτογραφία πάνω) με ερέθισμα το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της Σαντορίνης και της Θηρασίας τόσο ως αποτέλεσμα των διεργασιών της ηφαιστειότητας του νησιωτικού συμπλέγματος, όσο και ως συνθήκη κατοίκησης της πολύ ιδιαίτερης θηραϊκής γης.
Ο αρχιτέκτονας κ. Ιωάννης Μπίτης ήταν ο κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης λέγοντας τα εξής:
“Ο αρχιτέκτονας προκειμένου να αντιληφθεί τον χώρο, τον παρατηρεί, τον αποδομεί και δίνει σε κάθε επιμέρους μονάδα την αξία που της αναλογεί. Τα εργαλεία για τη διαδικασία αυτή δεν είναι άλλα από τις πέντε αισθήσεις και κυρίως από την όραση. Η αφή, η όσφρηση, η γεύση και η ακοή μπορούν εν δυνάμει να καταγράψουν και αυτές στοιχεία του τόπου και να βοηθήσουν στην πληρέστερη κατανόησή του.
Το τοπίο της Σαντορίνης είναι ένα απαιτητικό τοπίο. Για να αξιολογηθεί, για να περάσει στο υποσυνείδητο, απαιτεί τη συμμετοχή όλων των αισθήσεων. Είναι με την αφή που αντιλαμβάνεσαι την καμπύλη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, είναι με την αφή που αντιλαμβάνεσαι την τραχύτητα των ηφαιστειακών πετρωμάτων. Είναι με την όσφρηση που νιώθεις το θειάφι των αμπελώνων διασχίζοντας τις ξερολιθιές και με την όσφρηση που αντιλαμβάνεσαι την αναδυόμενη υγρασία της Καλντέρας. Την ίδια υγρασία που αντιλαμβάνεσαι στο στόμα με την αίσθηση της γεύσης όπως στο στόμα αντιλαμβάνεσαι και την οξύτητα από το Αηδάνι.
Και μένει στο τέλος η ακοή. Τι μπορείς άραγε να καταγράψεις με την ακοή σε αυτή την πολύβουη νησιωτική πολιτεία; Τι έχει μείνει σαν άκουσμα από τη μνήμη του τόπου; Γιατί αυτό ψάχνουμε όταν καταγράφουμε το τοπίο. Τις μνήμες του τόπου. Ποιος είναι λοιπόν ο ήχος της μνήμης; Εδώ χρειάζεται υπομονή, υπομονή μέχρι να καταφέρεις να μείνεις ανεπηρέαστος από τους ήχους της βιομηχανίας του τουρισμού, οι οποίοι τείνουν να καλύψουν τα πάντα. Αν τα καταφέρεις, στο τέλος αυτό που μένει είναι μια βαθιά σιωπή. Είναι ο ήχος της σιωπής. Είναι εκείνη η ίδια σιωπή που έρχεται και σε βρίσκει όταν περπατάς στο φρύδι της Καλντέρας ατενίζοντας το κενό. Γιατί, στη Σαντορίνη η σιωπή έχει ήχο. Είναι η ίδια ιερή, πρωτόγονη σιωπή που συναντάς στα σοκάκια της Αρχαία Θήρας και ανάμεσα στα κτίρια του Ακρωτηρίου. Είναι η ίδια σιωπή που θα επικράτησε μετά το ξέσπασμα της μεγάλης εκείνης καταστροφής. Δεν είναι όμως μόνο οι σύγχρονοι ήχοι που ενοχλούν αυτές τις πολύτιμες σιωπές. Μπορεί να είναι και οι ένοχες σιωπές της κοινωνίας μας. Είναι η σιωπή πίσω και μπροστά από την ανομία, την αυθαιρεσία και τη διαφθορά. Είναι και αυτές οι σιωπές που δυστυχώς είναι ηχηρές και ακόμη πιο ηχηρά είναι τα αποτελέσματά τους τα οποία πληγώνουν όλες τις υπόλοιπες αισθήσεις μας.
Σε αυτή την αίθουσα είναι τα έργα φοιτητών και φοιτητριών που με την καθηγήτριά τους κ. Λάββα, κατάφεραν να αφουγκραστούν τους ήχους, αλλά και τις σιωπές της Σαντορίνης, και είναι ζηλευτή, λόγω της ηλικίας τους, η αντοχή στις πληγές που προκλήθηκαν στις αισθήσεις τους από τα ετερόκλητα του τόπου. Δεν υπάρχει επιστροφή. Δυστυχώς μόνο να καταγράψουμε μπορούμε πια το λίγο, το πολύτιμο, το σιωπηρό. Σας ευχαριστούμε για το αποτέλεσμα αυτό, το πολύ, το πολύτιμο, το σιωπηρό”.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Ιουνίου 2018 και είναι επισκέψιμη καθημερινά 10:00-13:00 και 18:00-21:00.
Σημείωση σύνταξης:
Ο Δήμος Θήρας, στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού, φιλοξένησε τους φοιτητές του Πολυτεχνείου τον Οκτώβριο του 2017 με κύριο στόχο την παραγωγή πρωτογενούς υλικού (σκίτσα, σχέδια αποτυπώσεων, φωτογραφική αποτύπωση, χαρτογράφηση, συλλογή άλλου υλικού τεκμηρίωσης) για τη συστηματική μελέτη των αυθεντικών μορφών και τοποθεσιών της Σαντορίνης.
[adning id=”148101″]
