Ολοκληρώθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) η Τελική Έκθεση 6ου έτους για τη Μελέτη των Επιπτώσεων της Ρύπανσης που προκλήθηκε από τη βύθιση του Sea Diamond, σύμφωνα με μετρήσεις που έγιναν την περίοδο Νοεμβρίου 2012-Ιουνίου 2013.
Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από τις μετρήσεις που καλύπτουν τη χρονική περίοδο των έξι ετών από το ατύχημα είναι ότι δεν υπάρχουν εμφανείς επιπτώσεις από το ναυάγιο στο θαλάσσιο οικοσύστημα της περιοχής. Παρόλο που το βυθισμένο κρουαζιερόπλοιο περιέχει ρυπογόνα φορτία που καταλήγουν στη θαλάσσια περιοχή της καλντέρας, τα αποτελέσματα των μετρήσεων δείχνουν ότι ο ρυθμός απελευθέρωσής τους στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι τέτοιος ώστε μέχρι στιγμής δεν έχει επηρεαστεί η ποιότητά του. Οι συγκεντρώσεις όλων των ρυπογόνων στοιχείων στο θαλασσινό νερό και στα ιζήματα παραμένουν μικρές και φυσιολογικές, ενώ και οι βιοκοινωνίες των θαλάσσιων οργανισμών παραμένουν υγιέστατες. Παρόλα αυτά και δεδομένου ότι σε προηγούμενες μετρήσεις για κάποια βαρέα μέταλλα (Fe, Mn, Zn) είχαν προκύψει κάποιες ενδείξεις βιοσσυσώρευσης σε θαλάσσιους οργανισμούς (μύδια), θεωρείται ότι είναι χρήσιμη η συνέχιση των μετρήσεων με έμφαση στη λεπτομερέστερη μελέτη τυχόν φαινομένων βιοσυσσώρευσης.
Τα συνοπτικά συμπεράσματα που προκύπτουν από τις μετρήσεις και τις αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν έχουν ως εξής:
Θαλάσσια ρεύματα
Η κατεύθυνση της ροής των ρευμάτων στην περιοχή όπου ευρίσκεται το ναυάγιο του Sea Diamond, ήταν προς τα βόρεια-βορειοδυτικά προς τη στένωση ανάμεσα στη Νέα Καμένη και τη Θήρα. Οι ταχύτητες στα πρώτα 50-60 m ήταν ~3-5 cm/sec, ενώ σημαντική εξασθένηση παρατηρήθηκε στα βαθύτερα στρώματα.
Υδρογονάνθρακες και άλλες οργανικές ουσίες στο θαλασσινό νερό
Οι συγκεντρώσεις των πετρελαϊκών υδρογονανθράκων στη στήλη του θαλασσινού νερού κατά τη διάρκεια του 2013 ήταν σε όλες τις περιπτώσεις μικρές και δεν βρέθηκαν σε κανένα σημείο στοιχεία πετρελαϊκής ρύπανσης. Σχετικά με τις υπόλοιπες οργανικές ουσίες ανθρωπογενούς προέλευσης δεν παρατηρήθηκαν σε κανένα σταθμό και βάθος ενδείξεις επιβάρυνσης από το ναυάγιο. Οι ουσίες που ανιχνεύθηκαν ήταν κυρίως διάφοροι φθαλικοί εστέρες σε συγκεντρώσεις που είναι αναμενόμενες στις Ελληνικές θάλασσες. Όπως είναι γνωστό οι ενώσεις αυτές περιέχονται στα πλαστικά και για το λόγο αυτό είναι ευρέως διαδεδομένες στο περιβάλλον.
Υδρογονάνθρακες στα θαλάσσια ιζήματα
Οι συγκεντρώσεις των αλειφατικών υδρογονανθράκων στα θαλάσσια ιζήματα ήταν ιδιαίτερα μικρές σε όλα τα δείγματα γεγονός που δείχνει ότι δεν υπήρχαν ίχνη πετρελαϊκής ρύπανσης στο θαλάσσιο βυθό. Οι συγκεντρώσεις των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (ΠΑΥ) ήταν επίσης μικρές σε όλα τα δείγματα και αντίστοιχες με αυτές που μετρώνται σε καθαρές θαλάσσιες περιοχές.
Βαρέα μέταλλα στο θαλασσινό νερό
Οι συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων βρέθηκαν σε όλους τους σταθμούς και βάθη ιδιαίτερα χαμηλές και παρόμοιες με αυτές που ανιχνεύονται στην ανοιχτή θάλασσα. Συγκρίνοντας τις τιμές των μετάλλων που μετρήθηκαν κατά τη διάρκεια των 16 δειγματοληψιών που πραγματοποιήθηκαν τα έξη έτη μετά το ναυάγιο, δεν παρατηρήθηκε κάποια σαφής τάση αύξησης ή μείωσης για κανένα μέταλλο. Δεν διαπιστώθηκε επίσης καμία επιβάρυνση στο σημείο του ναυαγίου σε σχέση με την υπόλοιπη περιοχή.
Βαρέα μέταλλα και ιχνοστοιχεία στα θαλάσσια ιζήματα
Οι συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων στα ιζήματα της περιοχής ήταν παρόμοιες με αυτές που προσδιορίστηκαν το 2008 και το 2012. Όπως και τότε, η μεγαλύτερη επιβάρυνση διαπιστώθηκε για το μόλυβδο και σε μικρότερο βαθμό για τον ψευδάργυρο. Ανάλυση δείγματος ιζήματος από την περιοχή που βρίσκεται σήμερα το ναυάγιο το οποίο είχε συλλεγεί από επιστήμονες του ΕΛΚΕΘΕ το 1987 έδειξε ότι οι σημερινές τιμές δεν διαφοροποιούνται σημαντικά και επομένως οποιαδήποτε επιβάρυνση δεν σχετίζεται με το ναυάγιο του Sea Diamond αλλά με τις υπόλοιπες ανθρωπογενείς δραστηριότητες ή/και με το ιδιαίτερο φυσικό υπόβαθρο της περιοχής
Eπιπτώσεις στις ζωοβενθικές βιοκοινωνίες
Η κατάσταση στην παρούσα δειγματοληψία έδειξε γενική πτώση της βιοπικιλότητας σε όλους του σταθμούς που ελέγχθηκαν. Ωστόσο αυτό δεν οφείλεται σε αύξηση των ανθεκτικών ειδών αλλά σε μείωση κάποιων ευαίσθητων ειδών που αντανακλούν συνθήκες του υποστρώματος και βρίσκονται σημειακά σε υψηλές αφθονίες (φαινόμενο patchiness). Ειδικά για το σταθμό του ναυαγίου, η σύνθεση των βενθικών ομάδων δείχνει βελτίωση καθώς εμφανίσθηκε εχινοειδές που δεν υπήρξε προηγούμενα σε όλη την καλντέρα, ενώ αυξήθηκε η σχέση ομοιότητας του σταθμού του ναυαγίου με το σταθμό SN7 της Θήρας που εμφανίζει τα τελευταία χρόνια παρακολούθησης υψηλή οικολογική ποιότητα.
Ιστορικό
Όπως είναι γνωστό στις 5 Απριλίου 2007 βυθίστηκε το κρουαζιερόπλοιο «Sea Diamond» στον όρμο Αθηνιός στη θαλάσσια περιοχή της καλντέρας της Σαντορίνης. Συνέπεια του ατυχήματος ήταν η σταδιακή διαρροή στο θαλάσσιο χώρο ενός μέρους από τη συνολική ποσότητα των καυσίμων του που ήταν περίπου 450 τόνοι, ενώ κάποιες ποσότητες ρυπογόνων ουσιών εξακολουθούν να παραμένουν στο βυθισμένο πλοίο.
Το ΕΛΚΕΘΕ ύστερα από αίτημα του τότε Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας ξεκίνησε συστηματικές μετρήσεις στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή έτσι ώστε να παρακολουθείται η ποιότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος της περιοχής, να καταγράφονται άμεσα οι τυχόν επιπτώσεις από το ναυάγιο και επομένως να διασφαλίζεται η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 16 δειγματοληψίες στην περιοχή με την πρώτη τον Μάιο του 2007 και την τελευταία τον Ιούνιο του 2013.
Δήλωση υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφερόμενος στο θέμα του ναυαγίου, είπε ότι το ΕΛΚΕΘΕ είναι ένας πάρα πολύ αξιόπιστος οργανισμός με θαυμαστά έργα και αποτελέσματα, ενώ πρόσθεσε ότι τον συγκεκριμένο οργανισμό που αποτελεί επίσημο σύμβουλο της ελληνικής κυβέρνησης και της ελληνικής πολιτείας, θα πρέπει όλοι να το σεβαστούν. Ανέφερε επίσης ότι το ναυάγιο είναι σε τέτοιο βάθος που δεν εμποδίζει σε τίποτα, ενώ υπάρχει διαρκής παρακολούθηση για θέματα ρύπανσης και ήδη έχει πληρωθεί ένα τεράστιο ποσό για τον καθαρισμό της περιοχής.
Αναλυτικά η έκθεση του ΕΛΚΕΘΕ με όλες τις μετρήσεις είναι διαθέσιμη ΕΔΩ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
[adrotate banner=”24″]
