Ο Γαστρονόμος Ιουλίου κυκλοφορεί την Κυριακή 14/7, μαζί με την Καθημερινή, με ένα τεύχος-οδοιπορικό στις Κυκλάδες, ξεδιπλώνοντας μια συναρπαστική γαστρονομική και παράλληλα πολιτισμική εμπειρία.
Δεκατρείς μαγείρισσες σε 11 νησιά μοιράζονται γνωστές και άγνωστες συνταγές αλλά και ιστορίες, αφηγήσεις και μαρτυρίες από την αληθινή ζωή των Κυκλάδων, που επιβιώνει πίσω από τη μαρκίζα του τουρισμού. Μαγειρεύοντας από συνήθεια αλλά με πολλή αγάπη και μαμαδίστικο νοιάξιμο, έτσι όπως έκαναν από πάντα και οι πρόγονοί τους, με τα εποχικά και τα βρισκούμενα, οι γυναίκες αυτές συντηρούν μια μαγειρική κληρονομιά αιώνων και κρατάνε ζωντανό τον μύθο της τοπικής κουζίνας τους, ώσπου να βρει τη θέση της στα καλά και τα ταπεινά εστιατόρια των νησιών.
Γυναίκες στη Σύρο, την Τήνο, τη Μύκονο, τη Νάξο, την Ηρακλειά, την Πάρο, τη Σίφνο, τη Φολέγανδρο, την Αμοργό, τη Σαντορίνη και την Ανάφη άνοιξαν τις χρωματιστές πόρτες τους και σε μικρά κουζινάκια με κεντητά τραπεζομάντιλα και φλοράλ κουρτίνες, σε φούρνους οικιακούς και σε ξυλόφουρνους, σε δροσερές αυλές και άνυδρους κήπους, μαγείρεψαν συνταγές εμβληματικές των Κυκλάδων όπως τα ματσάτα με κόκορα και η ρεβυθάδα, αλλά και συνταγές ξεχασμένες και εξωτικές, που εντυπωσιάζουν με τη γευστική τους δεινότητα και που πολύ θα θέλαμε να βρίσκαμε στις ταβέρνες των διακοπών μας.
Καταγράφηκαν 95 συνταγές μιας σπουδαίας παράδοσης, φαγητά που κουβαλούν κάτι από το κυκλαδίτικο τερουάρ, την ιστορία των τόπων και την ψυχή των ανθρώπων. Πανέμορφα μες στη λιτότητά τους φαγητά, ύμνους στην απλότητα, όπως οι ρεγκοτηγανίτες, το φάβα, τα αρανιστά, η ρεβιθάδα, η καρπουζόπιτα. Αλλά και συνταγές σαν κομψοτεχνήματα, όπως οι τηνιακές γλυκές τυρόπιτες, το κουνέλι τυραύγουλο και η μυκονιάτικη κρεμμυδόπιτα. Ακόμα και συνταγές πρωτάκουστες εκτός των συνόρων των νησιών, όπως η σύζουμη μανέστρα με τ’ αυγά, η ζαφοριστή τυρόπιτα, η αθερινόπιτα, το κοφτό, τα λιβιά μακαρόνια.
Ο Γαστρονόμος πήρε και μαθήματα ουσιαστικής οικιακής οικονομίας από τις καλύτερες μαγείρισσες, και έμαθε το πώς η βιώσιμη μαγειρική είναι κομμάτι του κυκλαδίτικου DNA, καθώς οι ντόπιοι ζούσαν από πάντα σύμφωνα με τις σύγχρονες επιταγές που εκφράζουν μοντέρνοι όροι όπως zero waste, zero kilometer, foraging. Τα προϊόντα των χοιροσφαγίων, οι μαγειρικές από τη φύρα των σπασμένων μακαρονιών, οι αγριοκάππαρες και τα άλλα αγριόχορτα τουρσί, τα σαβόρε με τα τηγανητά ψαράκια της προηγούμενης ημέρας, είναι μόνο μερικά παραδείγματα της θαυμαστής λιτότητας και της συγκινητικής σεμνότητας της κυκλαδίτικης γαστρονομίας.
Η ομάδα του Γαστρονόμου γνώρισε ανθρώπους της γης που έδειξαν τα μποστάνια, τους αγκιναρώνες, τις ντοματιές και τα φαβατοχώραφά τους, παραδοσιακούς βοσκούς, κτηνοτρόφους και τυροκόμους, που γυρεύουν να ξεκλέψουν μερικά στρέμματα γης από τη σφοδρή ανοικοδόμηση των νησιών και τον τουρισμό που καταπίνει χωράφια και αμπελώνες. Πρόσφεραν ζουμερούς ντοματοκεφτέδες με ντόπια ντοματάκια κατευθείαν από την παραγωγή στην κατανάλωση, τραγανά κατσούνια φρεσκοκομμένα από τον μπαχτσέ και μυρωδάτα πεπονάκια, αλλαντικά δίχως συντηρητικά, ολόφρεσκα τυριά ημέρας, αλλά και παλαιωμένα, καλογινωμένα διαμάντια της ελληνικής τυροκομίας. Κέρασαν ασύρτικα και ρακόμελα πλάι σε ανθισμένες βουκαμβίλιες, και κάτω από καταπράσινες κρεβατίνες διηγήθηκαν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν λόγω ανομβρίας, επεκτατικού υπερτουρισμού, και μειωμένης ακτοπλοϊκής σύνδεσης με τα μεγάλα αστικά κέντρα. Μίλησαν και για τις χαρές και τα προνόμια που τους προσφέρει η ποιοτική ζωή δίπλα στη θάλασσα, η αναζωογονητική ηρεμία του χειμώνα και οι εκτός σεζόν μήνες του χρόνου.