Θεματα υγείας: Γιατί να δώσω αίμα, μυελό ή όργανα;

Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*

Τις ημέρες αυτές γίνεται στη Σαντορίνη η μία από τις δύο ανά έτος καθιερωμένες εθελοντικές αιμοδοσίες. Αφίσες και πανό μας καλούσαν από καιρό να συμμετάσχουμε, με διάφορα κείμενα-προτροπές. Όπως θα ξέρετε πριν μερικούς μήνες οργανώθηκε επίσης στη Σαντορίνη και πηγαίνει σχετικά ικανοποιητικά η ιδέα της δωρεάς μυελού των οστών. Γιατί άραγε πρέπει να υπάρχουν αυτές οι κινητοποιήσεις; Υπάρχει πραγματικά ανάγκη;

Η απάντηση είναι προφανής και αυτονόητη. Κάθε χρόνο χιλιάδες συνάνθρωποί μας έχουν ανάγκη αίματος, μυελού των οστών ή βρίσκονται στην ανάγκη εύρεσης κάποιου μοσχεύματος. Στις περισσότερες από αυτές τις καταστάσεις υπάρχει άμεσος κίνδυνος απώλειας και της ζωής των πασχόντων, πολλοί από τους οποίους είναι παιδιά.

Στην Ελλάδα κάθε χρόνο χρειαζόμαστε 600.000 μονάδες αίματος από τις οποίες μόλις το 40% καλύπτεται από τους εθελοντές αιμοδότες, το 50% από το συγγενικό περιβάλλον και το 5% από τις ένοπλες δυνάμεις. Σε κάθε νοσοκομείο 2 στους 10 ασθενείς κατά μέσο όρο χρειάζονται μετάγγιση. Ό,τι μας λείπει στο τέλος το εισάγουμε, συνήθως από Ελβετία, από τον Ερυθρό Σταυρό.

Η χορήγηση αίματος είναι αναγκαία:
– Στους χιλιάδες τραυματίες των τροχαίων ατυχημάτων.
– Στα άτομα που πάσχουν από Μεσογειακή Αναιμία, στην πλειονότητά τους παιδιά.
– Σε ασθενείς με ογκολογικά προβλήματα (πχ λευχαιμία), ιδιαίτερα όταν υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες.
– Σε όσους πάσχουν από διάφορες αιματολογικές ασθένειες (πχ αιμορροφιλία).
– Σε περιπτώσεις που υπολογίζεται αξιόλογη απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης.
– Σε ορισμένες έγκυες που παρουσιάζουν προβλήματα κατά τον τοκετό.

Ο μυελός των οστών είναι απαραίτητος στην προσπάθεια αντιμετώπισης μορφών λευχαιμίας, πάλι κυρίως σε παιδιά. Επειδή η πιθανότητα συμβατότητας είναι πολύ μικρή, χρειάζονται δεκάδες χιλιάδες δότες δείγματος σάλιου, ώστε όταν εντοπιστεί συμβατός λήπτης, να ειδοποιηθεί ο δότης και μόνον τότε να γίνει η λήψη, πάλι μέσω του αίματος. Το 70% των ασθενών που χρειάζονται μεταμόσχευση δεν διαθέτουν ιστοσυμβατό αδελφό και θα αναζητήσουν κατάλληλο μόσχευμα από μη συγγενή δότη από το Παγκόσμιο Μητρώο Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών. Έχει υπολογιστεί με στατιστικά μοντέλα ότι σε μια χώρα με 10.000.000 ομοιογενούς φυλετικά πληθυσμού, όπως η χώρα μας, η πιθανότητα εύρεσης συμβατού δότη για ένα ασθενή αγγίζει το 80%, με την προϋπόθεση ύπαρξης 200.000 Ελλήνων εγγεγραμμένων εθελοντών δοτών. Για αυτό το λόγο είναι καθοριστικό να αυξηθεί ο αριθμός των εθελοντών δοτών στη χώρα μας.

Τέλος με την απόφασή μας εν ζωή, να γίνουμε δότες οργάνων, αλλά και την γενναία απόφαση συγγενών, να δωρίζουν εγκαίρως τα όργανα προσφιλούς προσώπου που φεύγει από την ζωή, έχουμε μεγάλη ελπίδα να σώσουμε συνάνθρωπό μας που ζητά εναγωνίως ένα νεφρό για να έρθει πάλι σε μια φυσιολογική ζωή χωρίς την ανάγκη της αιμοκάθαρσης. Δίνουμε ελπίδα σε έναν βαριά καρδιοπαθή να ζήσει ξανά ή σε έναν ηπατοπαθή να κερδίσει την μάχη για την ζωή.

Σκεφτείτε μόνο κάλλιστα η ανάγκη για αίμα, μυελό των οστών ή ενός νεφρού, να αφορά εμάς τους ίδιους ή το παιδί μας. Ας μην αφήσουμε να υπάρχει η τραγική εικόνα εκκλήσεων για δότες από το διαδίκτυο και τις τηλεοράσεις…

* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης