Αλλαγή του διοικητικού μοντέλου της χώρας, μετεξέλιξη της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης σε Περιφερειακή Διακυβέρνηση που θα έχει κανονιστική αυτονομία στα θέματα ευθύνη της και κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, είναι οι βασικές θέσεις της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) όπως αποτυπώθηκαν στο ψήφισμα -εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία- του 4ου Τακτικού Συνεδρίου της, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 22 Οκτωβρίου στην Αθήνα.
Στις βασικές θέσεις του 4ου Συνεδρίου της ΕΝΠΕ, επισημαίνεται ότι το τεκμήριο αρμοδιότητας για τις περιφερειακές υποθέσεις θα πρέπει να ανήκει στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ενώ σχετικά με το όποιο νέο εκλογικό σύστημα για την αυτοδιοίκηση, τονίζεται ότι πρέπει να τύχει ευρύτερων συναινέσεων και να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Στο ψήφισμα κρίνονται επιβεβλημένες η απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας και η ορθολογική διαχείριση του ζητήματος των δανείων, ενώ τονίζεται ότι η μεταφορά αρμοδιοτήτων με τους αντίστοιχους πόρους στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα βοηθήσει στην ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης της χώρας.
Αναλυτικά το ψήφισμα του 4ου Τακτικού Συνεδρίου της ΕΝΠΕ έχει ως εξής:
Στην κρίσιμη περίοδο που διέρχεται η χώρα σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, η Αυτοδιοίκηση επωμίζεται ένα τεράστιο βάρος στην στήριξη της κοινωνίας και των πολιτών.
Στην πρόσκληση της κυβέρνησης για διάλογο με στόχο την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την αυτοδιοίκηση, ανταποκρινόμαστε θετικά.
Ξεκαθαρίζουμε εκ των προτέρων ότι συμφωνούμε στη βελτίωση του Καλλικράτη, στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης της διοικητικής μεταρρύθμισης της χώρας και της άρσης των στρεβλώσεων που διαπιστώθηκαν στη μέχρι σήμερα εφαρμογή του.
Επιτέλους πρέπει να συγχρονιστούμε με το βηματισμό της Ευρώπης και να υιοθετήσουμε τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας. Θεωρούμε πως είναι η ώρα να γίνει η μεγάλη τομή στο διοικητικό μοντέλο της χώρας τόσο στο επίπεδο και της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης. Το σημερινό γραφειοκρατικό, αναποτελεσματικό και αντιπαραγωγικό μοντέλο θα πρέπει να αντικατασταθεί με ένα νέο, που να υπηρετεί τους σκοπούς ενός επιτελικού, ευέλικτου και συνεκτικού κράτους.
Η αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου που διέπει την Αυτοδιοίκηση πρέπει να εξασφαλίζει τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια του θεσμού.
Η νέα Περιφερειακή Διακυβέρνηση θα πρέπει να διαθέτει κανονιστική αυτονομία στα θέματα ευθύνης της. Αυτό άλλωστε απορρέει τόσο από τη συνταγματικά κατοχυρωμένη διοικητική της αυτοτέλεια, όσο και από την ευρεία λαϊκή νομιμοποίησή της. Το τεκμήριο αρμοδιότητας για τις περιφερειακές υποθέσεις θα πρέπει να ανήκει στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
Είναι επιβεβλημένη η κατάργηση του θεσμού των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Όσον αφορά αποκλειστικά στον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, επιβάλλεται η θεσμοθέτηση ενός και μόνου, ενιαίου οργάνου.
Το όποιο νέο εκλογικό σύστημα για την αυτοδιοίκηση πρέπει να τύχει ευρύτερων συναινέσεων με τα εξής χαρακτηριστικά:
Α) Την αποτελεσματικότητα εκπλήρωσης του θεσμικού ρόλου της αυτοδιοίκησης όσον αφορά τη διοίκηση, τη διακυβέρνηση και τη διαχείριση των υποθέσεων ευθύνης της.
Β) Την κατοχύρωση δημοκρατίας σε όλους τους θεσμούς και τους χώρους λειτουργίας της αυτοδιοίκησης με ιδιαίτερο σεβασμό στα δικαιώματα όλων.
Γ) Την έκφραση των πολιτικών διαθέσεων και επιλογών του λαού στη δεδομένη κάθε φορά χρονική στιγμή της κάλπης.
Στην προσπάθεια εξόδου της χώρας από τη βαθιά κρίση που χαρακτηρίζεται από ύφεση, αποεπένδυση και καλπάζουσα ανεργία, η μεταφορά αρμοδιοτήτων με τους αντίστοιχους πόρους στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα βοηθήσει στην ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης της χώρας.
Ζητάμε την απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας και την ορθολογική διαχείριση του ζητήματος των δανείων.