Η Οδηγία 98/2008 για τα απορρίμματα με απλά λόγια

Του Λουκά Ν. Μπελλώνια*

Τον τελευταίο καιρό πολλοί αναφέρονται στην «Οδηγία 98 του 2008» η οποία σχετίζεται με τη διαχείριση των απορριμμάτων και στον κυρίαρχο ρόλο που παίζει σε όλα τα θέματα που έχουν να κάνουν με το ζήτημα αυτό. Τι όμως πραγματικά προβλέπει αυτή η οδηγία και για ποιο λόγο θεσπίστηκε;

Η οδηγία 98/2008 θεσπίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να ρυθμίσει πολλά από τα σημαντικά θέματα που έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και για την μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου. Επίσης από τις 13 Φεβρουαρίου 2012 αποτελεί νόμο του Ελληνικού κράτους (Ν.4042/2013).

Με τον νόμο αυτό εισάγεται πλέον η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», σύμφωνα με την οποία ο παραγωγός των αποβλήτων υποχρεούται να μεριμνά για την διαχείριση ή το κόστος διαχείρισης των αποβλήτων που παράγει. Με την οδηγία αυτή, θεσπίζεται η ακόλουθη ιεράρχηση όσον αφορά την διαχείριση των αποβλήτων: Πρόληψη, Επαναχρησιμοποίηση, Ανακύκλωση, άλλου είδους Ανάκτηση, Διάθεση. Μια ιεράρχηση η οποία έχει θεσμοθετηθεί με νόμους αλλά και στην πράξη ήδη σε πολλά άλλα κράτη της Ε.Ε.

Τα κύρια σημεία της οδηγίας/νόμου είναι τα ακόλουθα:

1) Καθίσταται υποχρεωτική από το 2015 η ξεχωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών: χαρτί, μέταλλα, πλαστικό, γυαλί και έως το 2020  συλλογή του 50% των συνολικά παραγόμενων ανακυκλώσιμων υλικών.

2) Καθίσταται υποχρεωτική από το 2015 η ξεχωριστή συλλογή ποσοστού 5% των συνολικά παραγόμενων βιοαποβλήτων (οργανικά απόβλητα) και έως το 2020 ξεχωριστή συλλογή του 10%.

3) Ορίζεται η διαδικασία ελέγχου και επιθεωρήσεων εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων και θεσπίζονται υψηλά πρόστιμα για όσους ρυπαίνουν το περιβάλλον.

Με την οδηγία αυτή καθίσταται πλέον υποχρεωτική για την χώρα η ύπαρξη ολοκληρωμένου δικτύου διαχείρισης των απορριμμάτων. Άλλα σημεία της οδηγίας με ιδιαίτερη σημασία είναι ο σαφής διαχωρισμός των εννοιών αποβλήτου και υπο-προϊόντος καθώς και η θέσπιση ποσοτικών στόχων και για την επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση αποβλήτων από εκσκαφές και κατεδαφίσεις (αδρανή υλικά, τα κοινώς λεγόμενα «μπάζα»).

Ως απόβλητο ορίζεται κάθε ουσία ή αντικείμενο, το οποίο ο κάτοχός του απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να απορρίψει ενώ ως υπό-προϊόν ορίζεται μια ουσία ή αντικείμενο που προκύπτει από παραγωγική διαδικασία και δεν συνιστά απόβλητο μόνο εάν πληρούνται τα ακόλουθα:

1) Η περαιτέρω χρήση του είναι βέβαιη

2) Η ουσία είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί απευθείας με χρήση μόνο συνήθους βιομηχανικής πρακτικής

3) Παράγεται ως αναπόσπαστο κομμάτι μιας παραγωγικής διαδικασίας

4) Η περαιτέρω χρήση του είναι σύννομη.

Ένα υπό-προϊόν είναι για παράδειγμα το πριονίδι. Αναφορικά με τα απόβλητα από εκσκαφές/κατεδαφίσεις (μπάζα) η τιμή-στόχος που θέτει η οδηγία είναι η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του 70% των υλικών έως το 2020.

* Ο κ. Λουκάς Ν. Μπελλώνιας είναι Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός MSc και Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
[adrotate banner=”24″]