Στην εσπερίδα της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού με θέμα: «Φέρουσα Ικανότητα και σχεδιασμός του χώρου», η οποία πραγματοποιήθηκε, στις 6 Μαΐου 2015, στην αίθουσα της παλιάς Πρυτανείας του ΕΜΠ στην Αθήνα παραβρέθηκε σήμερα το απόγευμα ο Υπουργός Αναπληρωτής Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννης Τσιρώνης απευθύνοντας χαιρετισμό.
Πιο συγκεκριμένα, ο Υπ. Αν. ΠΑΠΕΝ Γιάννης Τσιρώνης, με την ευκαιρία της εσπερίδας συνεχάρη την Ελληνική Εταιρία για την μακρόχρονη προσφορά της στο περιβάλλον και τον πολιτισμό, σημειώνοντας ωστόσο ότι δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός, ότι «η εταιρία, πάντα πρωτοπόρος, αναδεικνύει με την σημερινή εσπερίδα το καυτό ζήτημα της φέρουσας ικανότητας».
Όπως επεσήμανε ο Γιάννης Τσιρώνης «Η φέρουσα ικανότητα δεν είναι μία νέα ιδέα. Ανάγεται στις ίδιες τις απαρχές του καπιταλισμού: Πόσοι κτίστες, πόσους τσαγκάρηδες, πόσους μαραγκούς μπορεί να θρέψει μία κοινωνία; Έτσι από πολύ νωρίς κατά τον μεσαίωνα, δημιουργούνται οι συντεχνίες, που καθορίζουν αποφασιστικά το πόσοι και ποιοι μπορούν να ασκούν κάποιο επάγγελμα. Αλλά και στην σύγχρονη κοινωνία έχουμε δεκάδες παραδείγματα, όπως η υποχρεωτική απόσταση μεταξύ φαρμακείων, που μάλιστα δέχονται αμφισβήτηση από τις οικονομικές λογικές του laissez faire.
Ωστόσο, σε όλη αυτή την μακραίωνη ιστορία, εύκολα διαπιστώνουμε, ότι η φέρουσα ικανότητα αφορά στενά τα οικονομικά μεγέθη μίας αγοράς: Είτε μιλάμε για φαρμακεία, είτε για ταξιτζήδες, είτε για πορτοκάλια που θάβονται για να εξασφαλιστεί μία εγγυημένη τιμή, είτε πιο πρόσφατα για την Κοινή Αγροτική Πολιτική και τις ποσοστώσεις, το μοναδικό κριτήριο είναι η εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας κάποιας δραστηριότητας.
Οι φυσικοί πόροι και ο χώρος φαντάζουν απεριόριστοι!
Το μείζον ερώτημα δεν είναι αν η φέρουσα ικανότητα αποτελεί ή όχι τον μεγαλύτερο πυλώνα κάθε οικονομικής πολιτικής. Αυτό το έχει ήδη αποδείξει η Ιστορία. Η Ιστορία έχει αποδείξει επίσης εάν ο αριθμός τον ψιλικατζίδικων σε μία πόλη μπορεί να αυτορυθμίζεται, ενώ αντίθετα ο αριθμός τον αμπελώνων οφείλει να τύχει ακόμα και διακρατικής ρύθμισης.
Το μείζον ερώτημα λοιπόν είναι αν πρέπει να παρέμβουμε άμεσα και δραστικά στην διαχείριση τις περιβαλλοντικής φέρουσας ικανότητας, είτε αναφερόμαστε σε εκμετάλλευση φυσικών πόρων, είτε στην εκμετάλλευση του χώρου. Και ενώ στην συνείδηση των πολιτών τα οικονομικά ζητήματα είναι απτά, στα ζητήματα του περιβάλλοντος εξακολουθεί να καλλιεργείται η αυταπάτη, ότι οι φυσικοί πόροι και ο χώρος είναι διαθέσιμοι χωρίς όριο».
Ο Υπ. Αν. ΠΑΠΕΝ ξεκαθάρισε ότι «αυτή είναι μία μεγάλη αυταπάτη και δυστυχώς για πολλούς, όλες οι νομολογίες για αειφορική ανάπτυξη και σοβαρή εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας, εκλαμβάνονται ως τροχοπέδη, ή ακόμα και αντικείμενο άσκησης πελατειακής πολιτικής. Θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Πριν δύο περίπου χρόνια έφτασε στην περιφέρεια Αττικής μία ΜΠΕ για διαλυτήριο αυτοκινήτων, που επρόκειτο να εγκατασταθεί σε δήμο της Δυτικής Αττικής. Ενώ η ΜΠΕ ήταν επαρκής, ο Δήμος μας απέστειλε έγγραφο, ότι η περιοχή έχει υπερκορεστεί από ανάλογες χρήσεις και το οδικό δίκτυο δεν επαρκεί. Ζητούσε να μην αδειοδοτήσουμε μία ακόμα επιχείρηση. Ωστόσο, ο επιχειρηματίας επέμενε, ότι ο δήμος αρνείται την αδειοδότηση επειδή υποστηρίζει αθέμιτα τις ήδη εγκατεστημένες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Μικρή σημασία έχει να υπεισέλθουμε στην επιχειρηματολογία της μίας ή της άλλης πλευράς. Το προφανές είναι, ότι η φέρουσα ικανότητα, όταν δεν την έχουμε προσδιορίσει με συνέπεια, επανέρχεται ως Ερινύα.
Ένα σημαντικό ερώτημα που χρήζει απάντησης είναι: Μπορεί η φέρουσα ικανότητα του περιβάλλοντος να αφεθεί στην αυτορρύθμιση; Κατά την ταπεινή μου γνώμη η απάντηση είναι σαφώς αρνητική για δύο λόγους:
1. Οι επιπτώσεις είναι κατά κανόνα ετεροχρονισμένες ακόμα και για δεκαετίες, όπως στην περίπτωση της αντοχής του Θεσσαλικού υδροφορέα στην βαμβακοκαλλιέργεια.
2. Οι επιπτώσεις είναι αποθετικές σε πολίτες και δραστηριότητες άσχετες με το αίτιο που τις προκαλεί. Το Mall του Αγίου Δημητρίου προκαλεί καθημερινά απίστευτο κυκλοφοριακό πρόβλημα, αλλά αυτό δεν αποτυπώνεται στους ισολογισμούς του.
Δυστυχώς, οι κατεστημένες πολιτικές αντιλήψεις συνεχίζουν να εκλαμβάνουν την συζήτηση για την φέρουσα ικανότητα, ως μία ακόμα τροχοπέδη για την πολυπόθητη ανάπτυξη. Αδυνατούν να καταλάβουν, ότι όχι μόνον δεν είναι τροχοπέδη, αλλά αντίθετα είναι πυλώνας ανάπτυξης».
Ο Γιάννης Τσιρώνης στο σημείο αυτό ανέφερε ως φωτεινή εξαίρεση τον Δήμαρχο Σαντορίνης, ο οποίος αντί να κομπορρημονεί για την αύξηση προσέλευσης τουριστών στον νησί, μας εξηγούσε ότι η περαιτέρω διόγκωση του αριθμού των τουριστών μειώνει τα έσοδα ανά τουρίστα, γιατί οι άνθρωποι πλέον αδυνατούν να εξυπηρετηθούν από τις υπάρχουσες υποδομές με αποτέλεσμα κυρίως οι προσερχόμενοι με κρουαζιερόπλοια να συνωστίζονται άσκοπα και να αρκούνται σε μερικές φωτογραφίες.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Αναπληρωτή τα ερωτήματα είναι πολλά: «Πώς ποσοτικοποιείται η φέρουσα ικανότητα ανά οικονομικό αντικείμενο; Ποιες είναι οι θεσμικές ελλείψεις; Πώς μπορούν τα παθήματα του παρελθόντος να γίνουν διδάγματα.
Το βέβαιον είναι, ότι η συγκεκριμενοποίηση της φέρουσας ικανότητας θα δυσαρεστήσει πολλούς. Κυρίως όσους είχαν εθιστεί στην οικονομία της αρπαχτής, αλλά και το πελατειακό κράτος. Τα οφέλη για την οικονομία όμως θα είναι πολλαπλά», τόνισε κλείνοντας ο Γιάννης Τσιρώνης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
[adrotate banner=”24″]
