Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση υποδέχτηκαν οι αλιείς του Επαγγελματικού Συλλόγου Αλιείας Αμοργού, αλλά και όλοι οι εταίροι της Πρωτοβουλίας ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ, συμπεριλαμβανομένων του Δήμου Αμοργού, του Cyclades Preservation Fund (CPF), του Blue Marine Foundation και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, την επίσημη ανακοίνωση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη για τη θεσμοθέτηση των προτεινόμενων περιοχών περιορισμού αλιείας (ΠΠΑ) πέριξ της Αμοργού, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου OUR OCEAN CONFERENCE 2024, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το τριήμερο 15-17 Απριλίου.
Το ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ αποτελεί μια πρωτοποριακή και μοναδική για τα ευρωπαϊκά δεδομένα -από τα κάτω- πρωτοβουλία, που ξεκίνησαν οι αλιείς της Αμοργού δείχνοντας τον δρόμο για το μέλλον των θαλασσών μας, της αλιείας αλλά και της επισιτιστικής ασφάλειας των επόμενων γενεών.
Η πρωτοβουλία απαρτίζεται από τους εξής τέσσερις πυλώνες:
1. Παύση της αλιείας κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, τους πιο σημαντικούς μήνες για την αναπαραγωγή των ψαριών.
2. Οι αλιείς, τους δύο αυτούς μήνες, εργάζονται για τον καθαρισμό των ακτών που δεν είναι εύκολα προσβάσιμες από την ξηρά.
3. Οι αλιείς αντικαθιστούν σταδιακά τα εργαλεία τους με πιο φιλικά για το θαλάσσιο περιβάλλον. Υιοθετούν, για παράδειγμα, μεγαλύτερο μέγεθος διχτυών και αγκιστριών για την αποφυγή σύλληψης νεαρών ψαριών.
4. Δημιουργία τριών θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών κατά μήκος της ακτογραμμής της νήσου Αμοργού – ζώνες δηλαδή όπου θα απαγορεύεται το ψάρεμα προκειμένου να ενισχυθεί η αναπαραγωγή των ψαριών.
Από το 2020 που ξεκίνησαν ενεργά τις δράσεις εθελοντικού καθαρισμού, οι αλιείς:
– πραγματοποίησαν 38 δράσεις συλλογής σκουπιδιών, αυτό σημαίνει 38 λιγότερες ημέρες ψαρέματος κατά την περίοδο αναπαραγωγής των ψαριών
– συνέλεξαν περισσότερες από 1200 μεγάλες σακούλες απορριμμάτων και αμέτρητα πολύ μεγάλα αντικείμενα
– έστειλαν περισσότερους από 15 τόνους πλαστικού για ανακύκλωση, όπου το 60-65% θα καταφέρει να ανακυκλωθεί
– ανακύκλωσαν 3 τόνους δίχτυα και σχοινιά.
Η επίσημη δέσμευση της Κυβέρνησης
Η επίσημη ανακοίνωση έγινε στο πλαίσιο της κεντρικής εκδήλωσης του συνεδρίου για την Προαγωγή της Βιώσιμης Αλιείας (17/4), στην οποία ο Υπουργός ΥΠΑΑΤ αναφέρθηκε στο ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ ως “άλλη μία δέσμευση της κυβέρνησης“, αναγνωρίζοντας και χαιρετίζοντας το παράδειγμα και τις προτάσεις των αλιέων ως “μια πρωτότυπη ιδέα που πρέπει να λειτουργήσει ως πρότυπο για όλα τα νησιά“ αλλά και ως “ένα τέλειο παράδειγμα αγροτικής οικονομίας που ενισχύει τη συνεργατικότητα και την αλληλεγγύη μεταξύ ομάδων της τοπικής κοινωνίας, ενώ παράλληλα προωθεί ένα βιώσιμο μοντέλο παραγωγής με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον“.
Ο κος Αυγενάκης, παρουσία ομολόγων του, εκπροσώπου της Γενικής Διεύθυνσης Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας της Ε.Ε., Πανεπιστημιακών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων, Περιβαλλοντικών Οργανώσεων αλλά και Εκπροσώπων Διεθνών και Ευρωπαϊκών θεσμών, δεν παρέλειψε να αναδείξει τόσο τον ρόλο των “συνειδητοποιημένων αλιέων” της Αμοργού όσο και τον ρόλο των ιδιωτικών χρηματοδοτικών δομών που στηρίζουν την πρωτοβουλία (Blue Marine Foundation & Cyclades Preservation Fund) καθώς όπως είπε χαρακτηριστικά “ό,τι δεν προλαβαίνουν οι κυβερνήσεις, το κάνουν μόνοι τους κάποιοι ενεργοί πολίτες“.
Το χρονικό και η διεθνής αναγνώριση
Δύο ημέρες νωρίτερα, στην έναρξη του Συνεδρίου (15/4) στο κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ο Υπουργός ΥΠΑΑΤ είχε συμμετάσχει ως Επίτιμος Καλεσμένος στην ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε το Cyclades Preservation Fund (CPF), σε συνεργασία με το Blue Marine Foundation, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) και τη Θηραϊκή Θάλασσα, με θέμα τη “Δημιουργία Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών (Marine Protected Areas/MPAs) και Περιοχών Περιορισμού Αλιείας (Fisheries Protected Areas/FRAs) με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων“.
Στην εν λόγω εκδήλωση παρουσιάστηκε αναλυτικά τόσο η επιστημονική τεκμηρίωση για τις προτεινόμενες Περιοχές Περιορισμού Αλιείας στην παράκτια ζώνη περιμετρικά της Αμοργού, όσο και το χρονικό των δράσεων για την περίπτωση της Σαντορίνης με σκοπό τη δημιουργία του πρώτου Υποθαλάσσιου Προστατευόμενου Τοπίου στην Ελλάδα. Επιπλέον, παρουσιάστηκαν και άλλα παρόμοια επιτυχημένα παραδείγματα από την Ιταλία και την Τουρκία.
Στην εκδήλωση συμμετείχε σύσσωμη η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, αλλά και οι αρμόδιες Διευθύνσεις, με σημαντική παρουσία στελεχών τους, καθώς και Εκπρόσωποι Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών ιδρυμάτων, ΜΚΟ, Έλληνες και ξένοι Ερευνητές, Εκπρόσωποι χρηματοδοτικών Ιδρυμάτων, δημοσιογράφοι, κτλ. Την ίδια ημέρα, ακολούθησε Δελτίο Τύπου του ΥΠΑΑΤ όπου αναγνωρίστηκε δημόσια η στήριξη της Κυβέρνησης στην “πρωτοποριακή μελέτη που εκπόνησε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών [..] τα πορίσματα της οποίας βρίσκονται στις αρμόδιες υπηρεσίες για να προχωρήσει το έργο“.
Το ίδιο βράδυ, στην επίσημη εκδήλωση έναρξης του διεθνούς Συνεδρίου OUR OCEAN CONFERENCE 2024 και του παράλληλου Our Ocean Film Festival 2024 που διοργανώθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, αλλά και την επόμενη ημέρα (16/4) στο πλαίσιο της κεντρικής εκδήλωσης με θέμα την “Αποτελεσματική διαχείριση των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών” ακολούθησε η τιμητική, δημόσια αναφορά του διεθνούς φήμης και κύρους εξερευνητή του National Geographic, επίσημου καλεσμένου της Ελληνικής Κυβέρνησης, Enric Sala στην πρωτοβουλία των αλιέων της Αμοργού ως ένα “εξαίρετο παράδειγμα που θα πρέπει να στηριχθεί και να εμπνεύσει άλλους αλιείς“, ενώ κάλεσε την Ελληνική κυβέρνηση να ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση των αλιέων και να θεσπίσει το κατάλληλο πλαίσιο που θα επιτρέψει την προστασία των περιοχών τους.
Από το όραμα στην ελπίδα
Τα μέλη της πρωτοβουλίας ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ εξέφρασαν τη συγκίνησή τους για την διεθνή αναγνώριση των πολύχρονων προσπαθειών, αλλά κυρίως την ικανοποίησή τους για την επίσημη δέσμευση της Ελληνικής πολιτείας να προχωρήσει γρήγορα στα επόμενα βήματα, με την έκδοση του σχετικού προεδρικού διατάγματος.
Ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Συλλόγου Αλιείας Αμοργού “Η Χοζοβιώτισσα” Μιχάλης Κρόσμαν δήλωσε χαρακτηριστικά: “Ευχαριστούμε θερμά την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ για την ισχυρή δέσμευση να προχωρήσουμε. Οι αλιείς της Αμοργού μπορούν τώρα να ελπίζουν σε ένα καλύτερο μέλλον για την θάλασσα, για τα παιδιά τους και για όλο το νησί μας. Ευχαριστούμε και τα στελέχη των αρμόδιων Διευθύνσεων για την εποικοδομητική συνεργασία τους μέχρι σήμερα και ευελπιστούμε στη συνέχιση αυτής της γόνιμης συνεργασίας για τα επόμενα καθοριστικά βήματα. Έχουμε τώρα μπροστά μας πολλή δουλειά για να διασφαλίσουμε μια αποτελεσματική διαχείριση των περιοχών που θα κλείσουν ώστε να υπάρχουν οι απαραίτητες εγγυήσεις για την επιτυχία της πρωτοβουλίας ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ. Τέλος, να ευχαριστήσουμε και όλους τους φορείς που έχουμε συνοδοιπόρους μας σε αυτό το ταξίδι, τον Δήμο αλλά και την κοινωνία της Αμοργού που μας πίστεψε και μας στήριξε“.
