Ματωμένο φεγγάρι και… εξαφάνιση των δακτυλίων του Κρόνου, τα αστρονομικά γεγονότα του Μαρτίου

Από το ματωμένο φεγγάρι και τη μερική έκλειψη του Ήλιου μέχρι την.. εξαφάνιση των δακτυλίων του Κρόνου, ο Μάρτιος είναι γεμάτος από συναρπαστικά αστρονομικά γεγονότα για τους παρατηρητές του ουρανού.

Τη νύχτα της 13ης προς 14η Μαρτίου, οι παρατηρητές του ουρανού στη βόρεια και νότια Αμερική, καθώς και σε περιοχές της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ωκεανίας, θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια ολική έκλειψη Σελήνης, γνωστή και ως “Ματωμένο Φεγγάρι”, λόγω της κόκκινης απόχρωσης που θα έχει η Σελήνη. Η σεληνιακή έκλειψη πραγματοποιείται όταν η Σελήνη, η Γη και ο Ήλιος ευθυγραμμίζονται, με τη Γη να βρίσκεται μεταξύ των δύο άλλων ουράνιων σωμάτων και να ρίχνει τη σκιά της πάνω στον φυσικό της δορυφόρο. Ωστόσο, ακόμα και όταν το φεγγάρι βρίσκεται εντελώς στη σκιά της Γης, ο πλανήτης μας δεν εμποδίζει τελείως το φως του Ηλίου. Η Σελήνη παίρνει ένα κοκκινωπό χρώμα, καθώς το ηλιακό φως φιλτράρεται μέσα από τη γήινη ατμόσφαιρα με αποτέλεσμα το μπλε φως να σκορπίζεται, ενώ το κόκκινο φως να συνεχίζει την πορεία του μέχρι να φτάσει στην επιφάνεια της Σελήνης. Το πόσο κόκκινο εμφανίζεται το φεγγάρι μπορεί να εξαρτηθεί από το πόση ρύπανση ή σύννεφα υπάρχουν στην ατμόσφαιρα.

Διαφήμιση

Πρόκειται για την πρώτη ολική έκλειψη Σελήνης από το 2022. Στην Ελλάδα, η ολική φάση της έκλειψης δεν θα είναι ορατή, παρά μόνο η έκλειψη όταν η Σελήνη θα μπει στην παρασκιά της Γης. Η μέγιστη φάση της θα συμβεί στις 06:33 το πρωί της 14ης Μαρτίου και συνιστάται η παρατήρηση από υψηλά σημεία. Σημειώνεται ότι ενώ για τις ηλιακές εκλείψεις απαιτούνται ειδικά γυαλιά, οι σεληνιακές εκλείψεις είναι ασφαλείς για παρατήρηση με γυμνό μάτι.

Η συγκεκριμένη έκλειψη Σελήνης είναι η πρώτη μιας τετράδας σεληνιακών εκλείψεων, με τις άλλες να πραγματοποιούνται στις 8 Σεπτεμβρίου 2025 (ολική), στις 3 Μαρτίου 2026 (ολική) και στις 28 Αυγούστου 2026 (μερική).

Διαφήμιση

Οι δακτύλιοι του Κρόνου εξαφανίζονται
Ένα από τα πιο εμβληματικά χαρακτηριστικά του Ηλιακού μας συστήματος, οι δακτύλιοι του Κρόνου, θα… εξαφανιστούν στις 23 Μαρτίου. Δεν πρόκειται για μια μόνιμη εξαφάνιση, κάτι που, όπως είχε υπολογίσει σε μελέτη της η NASA, θα συμβεί σε περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, καθώς οι δακτύλιοι έλκονται από τη βαρύτητα προς τον Κρόνο ως μια σκονισμένη βροχή σωματιδίων πάγου.

Αυτή τη στιγμή, όμως, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Απλά οι δακτύλιοι θα γίνουν αόρατοι από τη Γη για ένα μικρό χρονικό διάστημα, λόγω της γωνίας θέασης από τη Γη. Καθώς η Γη και ο Κρόνος θα αλλάζουν θέση, οι δακτύλιοι θα αρχίσουν να φαίνονται και πάλι από τον Νοέμβριο του 2025, με την ευρύτερη ορατότητά τους να υπολογίζεται το 2032.

Διαφήμιση

Μερική έκλειψη Ηλίου
Το Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 θα συμβεί μια μερική έκλειψη Ηλίου, που θα είναι ορατή από περιοχές της βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης και της βορειοδυτικής Αφρικής. Κατά τη διάρκεια αυτής της έκλειψης, η Σελήνη θα καλύψει ένα μέρος του Ήλιου. Στην Ευρώπη, η έκλειψη θα είναι σημαντικά ορατή, με μεγαλύτερη κάλυψη στα βορειοδυτικά. Συγκεκριμένα, στη δυτική Γροιλανδία η κάλυψη θα φτάσει έως και το 86%, ενώ στο Εδιμβούργο θα είναι 40%, στο Δουβλίνο 41%, στο Λονδίνο 30% και στο Παρίσι 23%.

Αντίθετα, στην Ελλάδα η έκλειψη δεν θα είναι ορατή. Μπορεί η έκλειψη να είναι μερική, ωστόσο οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι για να δούμε οποιαδήποτε έκλειψη Ηλίου χρειαζόμαστε ειδικά γυαλιά.

Βροχές διαττόντων αστέρων
Από τις 25 Φεβρουαρίου είναι σε εξέλιξη μια μικρή βροχή διαττόντων αστέρων γ-Νορμίδες, που θα κορυφωθεί στις 14 και 15 Μαρτίου, οπότε και αναμένονται έως έξι μετέωρα ανά ώρα, που θα είναι ορατά στο νότιο Ημισφαίριο αλλά και σε περιοχές της Μεσογείου. Η πηγή τους είναι ο κομήτης C/1913 R1 (Crommelin).

Αν και η βροχή αυτή δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, τον επόμενο μήνα, από τις 15 έως τις 30 Απριλίου, με αποκορύφωμα στις 21 και 22 Απριλίου, αναμένεται μια άλλη βροχή, οι Λυρίδες, οπότε υπολογίζονται 15-20 μετέωρα ανά ώρα. Το ακτινοβόλο σημείο τους βρίσκεται στον αστερισμό Λύρα, κοντά στον φωτεινότερο αστέρα αυτού του αστερισμού, τον α-Λύρας ή Βέγας. Η πηγή της βροχής διαττόντων είναι τα απομεινάρια που προέρχονται από τον μεγάλης περιόδου κομήτη C/1861 G1 (Θάτσερ).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ