Υπ. Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας: Ο νέος νόμος για την Κοινωνική Αντιπαροχή σε 11+1 ερωτήσεις και απαντήσεις

Από το βράδυ της Τρίτης 9/9, το νομοσχέδιο για την κοινωνική αντιπαροχή, κοινωνική μίσθωση, αλλά και την καθιέρωση την απόδοση ισοβιότητας της τριτεκνικής ιδιότητας στους γονείς, ακόμη και όταν ενηλικιωθεί το τρίτο παιδί τους, είναι νόμος του κράτους.

Όπως τόνισε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου, “από σήμερα, διαθέτουμε δύο νέα εργαλεία για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης”, ενώ πρόσθεσε ότι “οι τρίτεκνες οικογένειες και οι οικογένειες με παιδιά με αναπηρία βγαίνουν θεσμικά ενισχυμένες”.

Διαφήμιση

Με αφορμή την ψήφιση του νομοσχεδίου, το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας απαντά σε 11+1 ερωτήσεις, δίνοντας διευκρινίσεις στους δικαιούχους για τη χειροπιαστή ωφέλεια του νόμου.

1. Τι φέρνει ο νέος νόμος συνολικά;
Ο νέος νόμος του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας εισάγει δύο νέα, πρακτικά “εργαλεία” για το στεγαστικό. Στόχος είναι να αυξηθούν τα διαθέσιμα σπίτια και να δοθεί λύση στο πρόβλημα έλλειψης κατοικιών. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Με την Κοινωνική Αντιπαροχή, όπου αξιοποιούνται δημόσια ακίνητα που μένουν ανεκμετάλλευτα και, σε συνεργασία με ιδιώτες, χτίζονται νέα διαμερίσματα. Επίσης, σε συνεργασία με το υπουργείο Άμυνας αξιοποιούνται ανενεργά στρατόπεδα για να δημιουργηθούν καινούργιες κατοικίες. Το 25% θα καλύψει ανάγκες στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και το 75% θα διατεθεί για κοινωνικές κατοικίες.

Επιπλέον, ο νόμος φέρνει και άλλες σημαντικές αλλαγές:
– Αναγνωρίζεται η τριτεκνική ιδιότητα εφ’ όρου ζωής για γονείς και παιδιά με αναπηρία
– Δημιουργούνται δομές βραχυχρόνιας φιλοξενίας για άτομα με αναπηρία

2. Τι είναι η Κοινωνική Αντιπαροχή;
Η Κοινωνική Αντιπαροχή είναι ένας νέος τρόπος συνεργασίας του κράτους με ιδιώτες για να κατασκευαστούν περισσότερα σπίτια χωρίς να πληρώνει το Δημόσιο. Ο ιδιώτης με δικά του χρήματα χτίζει ή ανακαινίζει αναξιοποίητα δημόσια κτίρια και οικόπεδα που μέχρι σήμερα έμεναν ανεκμετάλλευτα. Από τα νέα διαμερίσματα που θα προκύψουν, τουλάχιστον το 30% μένει στο Δημόσιο και θα παραχωρούνται με χαμηλό ενοίκιο σε νέους, οικογένειες και ευάλωτα νοικοκυριά. Τα υπόλοιπα διαμερίσματα διατίθενται και εκείνα στην αγορά προς πώληση, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο την προσφορά κατοικιών και ενισχύοντας το οικιστικό απόθεμα.

Διαφήμιση

3. Από πού θα προέλθουν οι νέες κατοικίες;
Οι κατοικίες θα προέλθουν από δύο “δεξαμενές”: Από ακίνητα (κτίρια και οικόπεδα) του Δημοσίου που μέχρι σήμερα έμεναν αναξιοποίητα. Παράλληλα, σε συνεργασία του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, σε ορισμένα ανενεργά στρατόπεδα, θα χτιστούν σύγχρονες κατοικίες. Το 25% αυτών θα διατεθούν για τις στεγαστικές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων και το 75% θα αξιοποιείται σε κοινωνικές κατοικίες.

4. Ποιοι είναι οι δυνητικοί δικαιούχοι κοινωνικών κατοικιών;
Οι δικαιούχοι κοινωνικών κατοικιών, θα επιλέγονται από τον ΟΠΕΚΑ, με βάση κοινωνικά κριτήρια που θα εξειδικευτούν με την έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης. Στα κριτήρια αυτά θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων το εισόδημα, η περιουσιακή και η οικογενειακή κατάσταση, η ηλικία τέκνων των δικαιούχων και η τυχόν ύπαρξη ποσοστού αναπηρίας.

5. Τι σημαίνει κοινωνικό μίσθωμα; Πώς θα προκύπτει; Το ύψος του θα καθορίζεται από τον ιδιώτη ανάδοχο/κατασκευαστή;
Το κοινωνικό μίσθωμα θα είναι αρκετά χαμηλότερο από τα ενοίκια της αγοράς. Θα καθορίζεται με βάση το εισόδημα του ενοικιαστή, την αξία του ακινήτου ή και τα δύο μαζί, όπως γίνεται σε αντίστοιχα ευρωπαϊκά μοντέλα. Δεν θα το ορίζει ο κατασκευαστής. Για κάθε συγκρότημα κατοικιών, το μίσθωμα θα υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη την αξία γης κάθε περιοχής αλλά και συγκεκριμένες παραμέτρους που θα οριστούν εκ νέου με Υπουργική Απόφαση.

Διαφήμιση

6. Ποιος θα μεριμνά για τη συντήρηση των κατοικιών;
Η συντήρηση των κατοικιών είναι βασική προϋπόθεση ώστε να διατηρείται η αξία τους και να εξασφαλίζεται η ποιότητα ζωής των ενοίκων. Για τον λόγο αυτό προβλέπεται η δυνατότητα διαχείρισης των κοινωνικών κατοικιών να ανατίθεται σε ιδιώτη, στο πλαίσιο της σύμβασης Κοινωνικής Αντιπαροχής. Στη διαχείριση αυτή, θα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, υπηρεσίες τακτικής συντήρησης και επισκευών, έτσι ώστε το απόθεμα κοινωνικών κατοικιών να παραμένει σε καλή κατάσταση και να μπορεί να επαναδιατεθεί σε νέους δικαιούχους.

7. Οι κοινωνικές κατοικίες θα βρίσκονται σε ξεχωριστές οικοδομές;
Όχι. Οι κοινωνικές κατοικίες δεν θα είναι σε ξεχωριστά κτήρια. Θα βρίσκονται στον οικιστικό ιστό, μαζί με διαμερίσματα ιδιωτών που έχουν αγοραστεί ή ενοικιαστεί. Έτσι αποτρέπεται η δημιουργία απομονωμένων περιοχών και εξασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρχει καμία διάκριση με τα υπόλοιπα ακίνητα.

8. Πότε θα γίνουν διαθέσιμες οι πρώτες κατοικίες;
Οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων Κοινωνικής Αντιπαροχής θα ξεκινήσουν άμεσα, ώστε να υπάρξουν ταχύτατα αποτελέσματα. Παράλληλα, λόγω και της ύπαρξης των αναγκαίων δομών από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, θα είναι ακόμα πιο σύντομα διαθέσιμες οι κατοικίες από την αξιοποίηση ανενεργών στρατοπέδων, μέσω των προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ των δύο υπουργείων.

9. Προβλέπεται η δυνατότητα εξαγοράς της κατοικίας;
Ναι. Δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς μέρους των κοινωνικών κατοικιών που διατίθενται με μίσθωση μετά από 10 χρόνια (“rent to own”). Το βασικό ποσοστό που ανήκει στο Δημόσιο (τουλάχιστον το 30%) θα παραμένει πάντα στην κυριότητά του για χρήση κοινωνικής κατοικίας.

10. Τι βελτιώσεις υπάρχουν σε σχέση με τον νόμο του 2022 για την Κοινωνική Αντιπαροχή;
Με τον νέο νόμο αξιοποιείται αποτελεσματικότερα η δημόσια περιουσία για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών. Οι ιδιώτες έχουν πλέον ισχυρότερο κίνητρο, καθώς αντί να τους δίνεται μόνο η εκμετάλλευση, πλέον μπορούν να αποκτήσουν ποσοστό επί των νέων κατοικιών. Έτσι, οι επενδύσεις γίνονται πιο ελκυστικές και το κίνητρο ισχυρότερο. Το κράτος κρατάει πάντα ποσοστό τουλάχιστον 30% των κατοικιών για κοινωνική χρήση, εξασφαλίζοντας μόνιμο απόθεμα. Ταυτόχρονα, η Κοινωνική Αντιπαροχή επεκτείνεται, καθώς δεν αφορά πλέον μόνο σε ανέγερση νέων κτιρίων, αλλά και σε ανακαινίσεις ή σε επισκευές ήδη υπαρχόντων. Οι μισθώσεις ορίζονται τουλάχιστον σε 10ετείς, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα εξαγοράς από τους ενοικιαστές. Παράλληλα, σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ανάδοχος μπορεί να αναλάβει και τη διαχείριση των κατοικιών, αλλά μόνο για συγκεκριμένο χρόνο, για να εξασφαλίζεται η σωστή λειτουργία και συντήρησή τους.

Διαφήμιση

11. Τι προβλέπει ο νέος νόμος για την οικογένεια;
Με το νέο νόμο, οι γονείς τριών τέκνων αποκτούν ισοβιότητα, κάτι που θεσμοθετείται για πρώτη φορά, αναγνωρίζοντας ότι παραμένουν τρίτεκνοι για πάντα. Παράλληλα, δημιουργείται το επίσημο Πιστοποιητικό Τριτεκνίας, το οποίο εκδίδεται αυτόματα και ηλεκτρονικά μέσω gov.gr, χωρίς γραφειοκρατία. Τα παιδιά με αναπηρία από 67% και άνω, διατηρούν πλέον ισόβια την τριτεκνική τους ιδιότητα και όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτή. Σε περιπτώσεις γονέων με κακοποιητική συμπεριφορά, αυτοί αποκλείονται από τα προνόμια της τριτεκνικής ιδιότητας, χωρίς όμως να χάνουν τα παιδιά τα δικαιώματά τους, καθώς η Πολιτεία διασφαλίζει την προστασία τους.

12. Τι προβλέπει ο νέος νόμος για τα άτομα με αναπηρία;
Δημιουργούνται δομές βραχυχρόνιας φιλοξενίας για άτομα με αναπηρία. Όταν η οικογένεια ή ο φροντιστής τους δεν μπορεί προσωρινά να προσφέρει φροντίδα, το άτομο θα έχει πρόσβαση σε ασφαλή και ποιοτική φιλοξενία: ημερήσια, ολιγοήμερη ή έως 30 ημέρες σε έκτακτες περιπτώσεις. Πρόκειται για ένα διαχρονικό και δίκαιο αίτημα της αναπηρικής κοινότητας, το οποίο και ικανοποιούμε, προσφέροντας σημαντική υποστήριξη και ανακούφιση στους άμεσα ωφελούμενους αλλά και στις οικογένειές τους.

Διαφήμιση