Οι στόχοι για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πρόκλησης της μικροβιακής αντοχής τέθηκαν για πρώτη φορά κατά την τρίτη παγκόσμια υπουργική διάσκεψη υψηλού επιπέδου για τη μικροβιακή αντοχή, που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 25/11 στο Μασκάτ του Ομάν.
Η μικροβιακή αντοχή εμφανίζεται όταν βακτήρια, ιοί, μύκητες και παράσιτα δεν ανταποκρίνονται πλέον στα φάρμακα που χορηγούμε για την αντιμετώπισή τους. Ως αποτέλεσμα της αντοχής στα φάρμακα, τα αντιβιοτικά και άλλοι αντιμικροβιακοί παράγοντες καθίστανται αναποτελεσματικά. Ως συνέπεια καταγράφονται λοιμώξεις που είτε είναι δύσκολο, είτε αδύνατο να αντιμετωπιστούν, αυξάνοντας τον κίνδυνο βαριάς νόσησης, θανάτου και μετάδοσης του ανθεκτικού παθογόνου. Αν και η πανδημία COVID-19 αποτέλεσε τροχοπέδη στις προσπάθειες καταπολέμησης της μικροβιακής αντοχής παγκοσμίως, έκανε ξεκάθαρη τη σχέση ανθρώπων, ζώων και περιβάλλοντος.
Σε παγκόσμιο επίπεδο καθορίστηκαν τρεις στόχοι:
- Μείωση κατά τουλάχιστον 30-50% έως το 2030 της συνολικής ποσότητας αντιμικροβιακών που χρησιμοποιούνται στην κτηνοτροφία και τη γεωργία
- Προστασία των αντιμικροβιακών “κρίσιμης σημασίας” για την ιατρική, βάζοντας ένα τέλος στην χρήση των ιατρικά σημαντικών αντιμικροβιακών ουσιών για την προώθηση της ανάπτυξης των ζώων
- Εξασφάλιση ότι έως το 2030, τουλάχιστον το 60% της συνολικής κατανάλωσης αντιβιοτικών στον άνθρωπο θα προέρχεται από την ομάδα αντιβιοτικών που ονομάζεται “ACCESS” ή “προσβάσιμα”. Πρόκειται για μια κατηγορία αντιβιοτικών που είναι οικονομικά προσιτά, ασφαλή και έχουν χαμηλό κίνδυνο ανάπτυξης μικροβιακής αντοχής.
Παράλληλα οι χώρες δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν εθνικά σχέδια δράσης για τη μικροβιακή αντοχή και την ενίσχυση της επιτήρησης μέσω της βελτίωσης των δεδομένων που συλλέγονται, της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα και της εφαρμογής τεκμηριωμένων πρακτικών.
Η συγκεκριμένη διάσκεψη και οι αριθμητικοί στόχοι της για τη μείωση της χρήσης των αντιμικροβιακών στους ανθρώπους και τα ζώα προετοιμάζουν το έδαφος για τολμηρές πολιτικές δεσμεύσεις στην επικείμενη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για τη μικροβιακή αντοχή το 2024.
Τετραμερής χαιρετισμός των πολιτικών δεσμεύσεων για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής από τους διεθνείς φορείς
Τα αποτελέσματα της διάσκεψης χαιρέτισαν ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία των Ζώων (WOAH). Οι τέσσερις διεθνείς οργανισμοί θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τις δράσεις για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, μέσω της προσέγγισης “Ενιαία υγεία – One Health”, η οποία εξισορροπεί και βελτιστοποιεί συνολικά την υγεία των ανθρώπων, των ζώων, των φυτών και των οικοσυστημάτων. Παράλληλα, θα συνεχίσουν να συντονίζουν μια παγκόσμια, πολυτομεακή απόκριση έναντι της μικροβιακής αντοχής και θα υποστηρίζουν τις χώρες στην ανάπτυξη και την εφαρμογή εθνικών σχεδίων δράσης για τη μικροβιακή αντοχή.
“Η μικροβιακή αντοχή είναι μια από τις πιο επείγουσες και σύνθετες προκλήσεις της εποχής μας που όμως επειδή δεν είναι τόσο δραματική όσο μια πανδημία, ένας πόλεμος ή μια ανθρωπιστική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, δεν προσελκύει την ίδια προσοχή”, δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του WHO, Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, ο οποίος συνέχισε λέγοντας: “Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτή η συνάντηση θα ανοίξει τον δρόμο για τολμηρές – και συγκεκριμένες – πολιτικές δεσμεύσεις στη συνεδρίαση υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για τη μικροβιακή αντοχή το 2024”.
H Γενική Διευθύντρια του WOAH Dr Monique Eloit επισήμανε ότι τα τελευταία χρόνια, με διάφορες πρακτικές, όπως για παράδειγμα τον εμβολιασμό των ζώων, έχει επιτευχθεί η μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών στα ζώα. “Η μείωση της ανάγκης για αντιμικροβιακά είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της μικροβιακής αντοχής”, δήλωσε.
Η διάσκεψη σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της Παγκόσμιας Εβδομάδας Αντιμικροβιακής Ευαισθητοποίησης, μιας ετήσιας παγκόσμιας εκστρατείας διάρκειας μίας εβδομάδας που έχει ως σκοπό να ευαισθητοποιήσει για το θέμα της μικροβιακής αντοχής και να αναδείξει τις δράσεις που απαιτούνται για τη διατήρηση και την προστασία των αντιμικροβιακών φαρμάκων.
