ฮคฮฟฯ ฮปฮฌฯฮนฯฯฮฟฮฝ ฯฮฟ 30% ฯฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฯฮฟฯ ฯฮปฮฑฮฝฮฎฯฮท, ฮดฮทฮปฮฑฮดฮฎ ฯฯฮตฮดฯฮฝ ฯฮฟ ฮญฮฝฮฑ ฯฯฮฑ ฯฯฮฏฮฑ, ฮฑฮฝฯฮนฮผฮตฯฯฯฮฏฮถฮฟฯ ฮฝ ฯฮฟฮฝ ฮบฮฏฮฝฮดฯ ฮฝฮฟ ฮตฮพฮฑฯฮฌฮฝฮนฯฮฎฯ ฯฮฟฯ ฯ, ฯฯฮผฯฯฮฝฮฑ ฮผฮต ฮตฮบฯฮนฮผฮฎฯฮตฮนฯ ฮตฯฮนฯฯฮทฮผฯฮฝฯฮฝ ฯฮฟฯ ฯฮฑฯฮฟฯ ฯฮฏฮฑฯฮฑฮฝ ฯฮท ฮฝฮญฮฑ ฮญฮบฮธฮตฯฮท “ฮ ฮฮฑฯฮฌฯฯฮฑฯฮท ฯฯฮฝ ฮฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮฯฯฮผฮฟฯ ”. ฮ ฯฮฟฮนฮบฮนฮปฮฏฮฑ ฯฯฮฝ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฟฯฮผฮตฮฝฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮผฮตฮณฮฌฮปฮท, ฮฑฯฯ ฮฒฮตฮปฮฑฮฝฮนฮดฮนฮญฯ ฮบฮฑฮน ฮผฮฑฮฝฯฮปฮนฮตฯ ฮผฮญฯฯฮน ฮผฮตฮณฮฌฮปฮฑ ฯฯฮฟฯฮนฮบฮฌ ฮดฮญฮฝฯฯฮฑ ฮพฯ ฮปฮตฮฏฮฑฯ.
ฮคฮฑ ฮณฮฝฯฯฯฮฌ ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฮฑฮฝฮญฯฯฮฟฮฝฯฮฑฮน ฯฮต 58.497 ฮบฮฑฮน ฮฟ ฮฑฯฮนฮธฮผฯฯ ฯฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮบฮนฮฝฮดฯ ฮฝฮตฯฮฟฯ ฮฝ, ฯ ฯฮฟฮปฮฟฮณฮฏฮถฮตฯฮฑฮน ฯฮต ฯฮตฯฮฏฯฮฟฯ 17.510, ฮดฮนฯฮปฮฌฯฮนฮฟฯ ฯฮต ฯฯฮญฯฮท ฮผฮต ฯฮปฮฑ ฮผฮฑฮถฮฏ ฯฮฑ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฟฯฮผฮตฮฝฮฑ ฮตฮฏฮดฮท ฮธฮทฮปฮฑฯฯฮนฮบฯฮฝ, ฯฮฟฯ ฮปฮนฯฮฝ, ฮฑฮผฯฮฏฮฒฮนฯฮฝ ฮบฮฑฮน ฮตฯฯฮตฯฯฮฝ. ฮ ฮตฯฮฏฯฮฟฯ 142 ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฮญฯฮฟฯ ฮฝ ฮฎฮดฮท ฮตฮพฮฑฯฮฑฮฝฮนฯฯฮตฮฏ ฮฑฯฯ ฯฮท ฯฯฯฮท, ฮตฮฝฯ 442 ฮฒฯฮฏฯฮบฮฟฮฝฯฮฑฮน ฯฮฟฮปฯ ฮบฮฟฮฝฯฮฌ ฯฯฮฟ ฯฮตฮฏฮปฮฟฯ ฯฮทฯ ฮตฮพฮฑฯฮฌฮฝฮนฯฮทฯ, ฮบฮฑฮธฯฯ ฮฟ ฯฮปฮทฮธฯ ฯฮผฯฯ ฮบฮฑฮธฮตฮฝฯฯ ฮฑฯฯ ฮฑฯ ฯฮฌ ฯฮฑ ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮตฮฝ ฮพฮตฯฮตฯฮฝฮฌ ฯฮฑ 50 ฮดฮญฮฝฯฯฮฑ.
ฮฮต ฮดฮตฮดฮฟฮผฮญฮฝฮฟ ฮผฮฌฮปฮนฯฯฮฑ ฯฯฮน ฮญฮฝฮฑ ฯฯฯฯฮธฮตฯฮฟ 7% ฯฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฮบฯฮฏฮฝฮตฯฮฑฮน ฯฯฮน ฮตฮฏฮฝฮฑฮน “ฯฮนฮธฮฑฮฝฯฯ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฟฯฮผฮตฮฝฮฑ”, ฮตฮฝฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮฟ 22% ฯฯฮน ฮท ฮบฮฑฯฮฌฯฯฮฑฯฮฎ ฯฮฟฯ ฯ ฮดฮตฮฝ ฮญฯฮตฮน ฮฑฮบฯฮผฮท ฮฑฮพฮนฮฟฮปฮฟฮณฮทฮธฮตฮฏ ฮตฯฮฑฯฮบฯฯ, ฯฮฑ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฟฯฮผฮตฮฝฮฑ ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฮผฯฮฟฯฮตฮฏ ฯฯฮทฮฝ ฯฯฮฑฮณฮผฮฑฯฮนฮบฯฯฮทฯฮฑ ฮฝฮฑ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮญฯฯ ฯฮฑ ฮผฮนฯฮฌ ฮฑฯฯ ฯฯฮฑ ฯ ฯฮฌฯฯฮฟฯ ฮฝ. ฮฯฮฝฮฟ ฯฮฟ 41,5% ฮบฯฮฏฮฝฮฟฮฝฯฮฑฮน ฮฑฯฯฮฑฮปฮฎ ฮผฮต ฮฒฮตฮฒฮฑฮนฯฯฮทฯฮฑ.
ฮฮน ฮผฮตฮณฮฑฮปฯฯฮตฯฮตฯ ฮฑฯฮตฮนฮปฮญฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮฑ ฮดฮญฮฝฯฯฮฑ ฯฮฑฮณฮบฮฟฯฮผฮฏฯฯ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮท ฮฑฯฮฟฯฮฏฮปฯฯฮท ฯฯฮฝ ฮดฮฑฯฯฮฝ ฮณฮนฮฑ ฮฑฮฝฯฮนฮบฮฑฯฮฌฯฯฮฑฯฮท ฯฮฟฯ ฯ ฮผฮต ฮณฮตฯฯฮณฮนฮบฮญฯ ฮบฮฑฮปฮปฮนฮญฯฮณฮตฮนฮตฯ (ฮญฯฮตฮน ฮตฯฮฏฯฯฯฯฮท ฯฯฮฟ 29% ฯฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ), ฮท ฯ ฮปฮฟฯฮฟฮผฮฏฮฑ (27%), ฯฮฟ ฮบฯฯฮนฮผฮฟ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮบฯฮทฮฝฮฟฯฯฮฟฯฮฏฮฑ (14%), ฮฌฮปฮปฮตฯ ฮฑฮฝฮธฯฯฯฮนฮฝฮตฯ ฮดฯฮฑฯฯฮทฯฮนฯฯฮทฯฮตฯ ฯฯฮฟ ฯฮปฮฑฮฏฯฮนฮฟ ฯฮทฯ ฮฑฮฝฮฌฯฯฯ ฮพฮทฯ ฯฯฯฯ ฮท ฮบฮฑฯฮฑฯฮบฮตฯ ฮฎ ฮบฯฮทฯฮฏฯฮฝ ฮบฮฑฮน ฮดฯฯฮผฯฮฝ (13%), ฮฟฮน ฮดฮฑฯฮนฮบฮญฯ ฯฯ ฯฮบฮฑฮณฮนฮญฯ (13%), ฮท ฮผฮตฯฮฑฮปฮปฮตฯ ฯฮนฮบฮฎ-ฮตฮพฮฟฯฯ ฮบฯฮนฮบฮฎ ฮดฯฮฑฯฯฮทฯฮนฯฯฮทฯฮฑ (9%), ฮท ฮบฮปฮนฮผฮฑฯฮนฮบฮฎ ฮฑฮปฮปฮฑฮณฮฎ (4%) ฮบ.ฮฑ.
ฮคฮฟ ฯฯฯฮฒฮปฮทฮผฮฑ ฮญฯฮตฮน ฯฮฑฮณฮบฯฯฮผฮนฮฑ ฮดฮนฮฌฯฯฮฑฯฮท. ฮ ฮฯฮฑฮถฮนฮปฮฏฮฑ, ฮท ฯฯฯฮฑ ฮผฮต ฯฮฟ ฯฮนฮฟ ฯฮปฮฟฯฯฮนฮฟ ฮดฮฌฯฮฟฯ ฯฯฮฟฮฝ ฮบฯฯฮผฮฟ, ฯฯฮฟฮฝ ฮฮผฮฑฮถฯฮฝฮนฮฟ, ฮญฯฮตฮน ฮตฯฮฏฯฮทฯ ฯฮฑ ฯฮตฯฮนฯฯฯฯฮตฯฮฑ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฟฯฮผฮตฮฝฮฑ ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ (1.788), ฮตฮฝฯ ฮท ฮฮฏฮฝฮฑ ฮญฯฮตฮน 890 ฮตฮฏฮดฮท ฯ ฯฯ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฎ. ฮคฯฮฟฯฮนฮบฮฌ ฮฝฮทฯฮนฮฌ ฯฯฯฯ ฮท ฮฮฑฮดฮฑฮณฮฑฯฮบฮฌฯฮท ฮญฯฮฟฯ ฮฝ ฮดฯ ฯฮฑฮฝฮฌฮปฮฟฮณฮฑ ฮผฮตฮณฮฌฮปฮฟ ฯฯฯฮฒฮปฮทฮผฮฑ ฯฮต ฯฯฮญฯฮท ฮผฮต ฯฮทฮฝ ฮญฮบฯฮฑฯฮท ฮฎ ฯฮฟฯ ฯ, ฮฑฮปฮปฮฌ ฮบฮฑฮน ฯฯฮทฮฝ ฮฯ ฯฯฯฮท, ฮท ฮฟฯฮฟฮฏฮฑ ฮญฯฮตฮน ฯฮนฮฑ ฯฯฮตฯฮนฮบฮฌ ฮผฮนฮบฯฮฎ ฮดฮฑฯฮนฮบฮฎ ฮฒฮนฮฟฯฮฟฮนฮบฮนฮปฯฯฮทฯฮฑ, ฯฮฑฯฮฑฯฮทฯฮตฮฏฯฮฑฮน ฮฑฮฝฮทฯฯ ฯฮทฯฮนฮบฮฎ ฮผฮตฮฏฯฯฮท ฯฮต ฮฟฯฮนฯฮผฮญฮฝฮฑ ฮดฮญฮฝฯฯฮฑ.
“ฮฯฮฟฯ ฮผฮต ฯฯฮตฮดฯฮฝ 60.000 ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฯฯฮฟฮฝ ฯฮปฮฑฮฝฮฎฯฮท ฮบฮฑฮน ฮณฮนฮฑ ฯฯฯฯฮท ฯฮฟฯฮฌ ฮณฮฝฯฯฮฏฮถฮฟฯ ฮผฮต ฯฮปฮญฮฟฮฝ ฯฮฟฮนฮฑ ฮฑฯฯ ฮฑฯ ฯฮฌ ฯฮฑ ฮตฮฏฮดฮท ฯฯฮตฮนฮฌฮถฮฟฮฝฯฮฑฮน ฮดฯฮฌฯฮตฮนฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฯฯฮฟฯฯฮฑฯฮฏฮฑ ฯฮฟฯ ฯ, ฯฮฟฮนฮตฯ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮฟฮน ฮผฮตฮณฮฑฮปฯฯฮตฯฮตฯ ฮฑฯฮตฮนฮปฮญฯ ฮณฮน’ ฮฑฯ ฯฮฌ ฮบฮฑฮน ฯฮฟฯ ฮฑฯ ฯฮฌ ฮฒฯฮฏฯฮบฮฟฮฝฯฮฑฮน”, ฮดฮฎฮปฯฯฮต ฮฟ ฮตฯฮนฮบฮตฯฮฑฮปฮฎฯ ฮตฯฮตฯ ฮฝฮทฯฮฎฯ ฮฒฮฟฯฮฑฮฝฮฟฮปฯฮณฮฟฯ ฮดฯ ฮฮฌฮปฮนฮฝ ฮกฮฏฮฒฮตฯฯ ฯฮทฯ ฮฟฯฮณฮฌฮฝฯฯฮทฯ Botanic Gardens Conservation International ฯฯฮฟ ฮฮนฮฟฯ ฯฮฟฯ ฮฮฟฮฝฮดฮฏฮฝฮฟฯ , ฯฯฮผฯฯฮฝฮฑ ฮผฮต ฯฮฟ BBC ฮบฮฑฮน ฯฮท Guardian.
“ฮฮฌฮธฮต ฮตฮฏฮดฮฟฯ ฮดฮญฮฝฯฯฮฟฯ ฮญฯฮตฮน ฮญฮฝฮฑ ฮผฮฟฮฝฮฑฮดฮนฮบฯ ฮฟฮนฮบฮฟฮปฮฟฮณฮนฮบฯ ฯฯฮปฮฟ ฮฝฮฑ ฯฮฑฮฏฮพฮตฮน. ฮฮต ฯฮฟ 30% ฯฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮบฯฯฮผฮฟฯ ฮฝฮฑ ฮฑฯฮตฮนฮปฮตฮฏฯฮฑฮน ฮผฮต ฮตฮพฮฑฯฮฌฮฝฮนฯฮท, ฯฯฮตฮนฮฑฮถฯฮผฮฑฯฯฮต ฮตฯฮตฮนฮณฯฮฝฯฯฯ ฯฮตฯฮนฯฯฯฯฮตฯฮตฯ ฮดฯฮฌฯฮตฮนฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฯฯฮฟฯฯฮฑฯฮฏฮฑ ฯฮฟฯ ฯ”, ฮฑฮฝฮญฯฮตฯฮต ฮท ฮฃฮฌฯฮฑ ฮฮปฮฝฯฯฮนฮปฮฝฯ ฯฮทฯ ฮฮนฮตฮธฮฝฮฟฯฯ ฮฮฝฯฯฮทฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮ ฯฮฟฯฯฮฑฯฮฏฮฑ ฯฮทฯ ฮฆฯฯฮทฯ (IUCN).
ฮฮบฯฮนฮผฮฌฯฮฑฮน ฯฯฮน ฮบฮฑฯฮฌ ฯฮฑ ฯฮตฮปฮตฯ ฯฮฑฮฏฮฑ 300 ฯฯฯฮฝฮนฮฑ ฮท ฯฮฑฮณฮบฯฯฮผฮนฮฑ ฮญฮบฯฮฑฯฮท ฮผฮต ฮดฮฌฯฮท ฮญฯฮตฮน ฮผฮตฮนฯฮธฮตฮฏ ฮบฮฑฯฮฌ ฯฮตฯฮฏฯฮฟฯ 40% ฮบฮฑฮน 29 ฯฯฯฮตฯ ฮญฯฮฟฯ ฮฝ ฯฮฌฯฮตฮน ฯฮตฯฮนฯฯฯฯฮตฯฮฟ ฮฑฯฯ ฯฮฟ 90% ฯฮทฯ ฮดฮฑฯฮฟฮบฮฌฮปฯ ฯฮทฯ ฯฮฟฯ ฯ. ฮฮน ฮฒฮฟฯฮฑฮฝฮฟฮปฯฮณฮฟฮน ฯฮฑฯฮฑฮบฯฮทฯฮฏฮถฮฟฯ ฮฝ ฯฮฑ ฮดฮญฮฝฯฯฮฑ “ฯฯฮฟฮฝฮดฯ ฮปฮนฮบฮฎ ฯฯฮฎฮปฮท ฯฮฟฯ ฯฯ ฯฮนฮบฮฟฯ ฮฟฮนฮบฮฟฯฯ ฯฯฮฎฮผฮฑฯฮฟฯ” ฮบฮฑฮน ฯฯฮฟฮตฮนฮดฮฟฯฮฟฮนฮฟฯฮฝ ฯฯฮน ฮผฮฟฮปฮฟฮฝฯฯฮน ฮผฮญฯฯฮน ฯฮฎฮผฮตฯฮฑ ฮผฯฮฝฮฟ ฯฮฟ 0,2% ฯฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฮญฯฮฟฯ ฮฝ ฮตฮพฮฑฯฮฑฮฝฮนฯฯฮตฮฏ, ฮท ฮตฯฮนฮดฮตฮฏฮฝฯฯฮท ฯฮทฯ ฮบฮฑฯฮฌฯฯฮฑฯฮทฯ ฮผฯฮฟฯฮตฮฏ ฮฝฮฑ ฮญฯฮตฮน ฮถฮฟฯฮตฯฮญฯ ฯฯ ฮฝฮญฯฮตฮนฮตฯ ฯฯฮฟ ฮผฮญฮปฮปฮฟฮฝ (ฮตฯฮนฮดฮตฮฏฮฝฯฯฮท ฮบฮปฮนฮผฮฑฯฮนฮบฮฎฯ ฮฑฮปฮปฮฑฮณฮฎฯ, ฮปฮนฮณฯฯฮตฯฮท ฯฮฑฯฮฑฮณฯฮณฮฎ ฮฟฮพฯ ฮณฯฮฝฮฟฯ , ฮปฮนฮณฯฯฮตฯฮท ฮพฯ ฮปฮตฮฏฮฑ ฮณฮนฮฑ ฮบฮฑฯฮฑฯฮบฮตฯ ฮญฯ ฮบฮฑฮน ฮบฮฑฯฯฮนฮผฮท ฯฮปฮท, ฮญฮปฮปฮตฮนฯฮท ฯฯฯฯฯฮฝ ฯ ฮปฯฮฝ ฮณฮนฮฑ ฯฮฌฯฮผฮฑฮบฮฑ ฮบฮฑฮน ฯฯฯฯฮนฮผฮฑ, ฮผฮนฮบฯฯฯฮตฯฮท ฯฯฮฟฯฯฮฑฯฮฏฮฑ ฮฑฯฯ ฯฮปฮทฮผฮผฯฯฮตฯ ฮบ.ฮฑ.).
ฮฮน ฮตฮนฮดฮนฮบฮฟฮฏ ฯฯฮฟฯฮตฮฏฮฝฮฟฯ ฮฝ ฮดฮนฮฑฯฮฎฯฮทฯฮท ฯฯฮฝ ฯ ฯฮฑฯฯฯฮฝฯฯฮฝ ฮดฮฑฯฯฮฝ ฮบฮฑฮน ฮตฯฮญฮบฯฮฑฯฮท ฯฯฮฝ ฯฯฮฟฯฯฮฑฯฮตฯ ฮผฮญฮฝฯฮฝ ฯฮตฯฮนฮฟฯฯฮฝ, ฮบฮฑฮธฯฯ ฯฮฎฮผฮตฯฮฑ ฯฯฮตฮดฯฮฝ ฯฮฑ ฮดฯฮฟ ฯฯฮฑ ฯฯฮฏฮฑ ฮตฮฏฮดฮท ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ (64%) ฮฒฯฮฏฯฮบฮฟฮฝฯฮฑฮน ฯฮต ฯฮฟฯ ฮปฮฌฯฮนฯฯฮฟฮฝ ฮผฮฏฮฑ ฯฯฮฟฯฯฮฑฯฮตฯ ฮผฮญฮฝฮท ฯฮตฯฮนฮฟฯฮฎ. ฮฯฮฏฯฮทฯ ฮดฮนฮฑฯฯฮปฮฑฮพฮท ฯฯฮฝ ฮฑฯฮตฮนฮปฮฟฯฮผฮตฮฝฯฮฝ ฮตฮนฮดฯฮฝ ฯฮต ฮฒฮฟฯฮฑฮฝฮนฮบฮฟฯฯ ฮบฮฎฯฮฟฯ ฯ ฮฎ ฯฯฮฌฯฮตฮถฮตฯ ฯฯฯฯฯฮฝ, ฮผฮต ฯฮทฮฝ ฮตฮปฯฮฏฮดฮฑ ฯฯฮน ฮบฮฌฯฮฟฯฮต ฯฯฮฟ ฮผฮญฮปฮปฮฟฮฝ ฮธฮฑ ฮตฯฮฑฮฝฮฑฮบฮฌฮผฯฮฟฯ ฮฝ ฯฯฮท ฯฯฯฮท (ฯฮฎฮผฮตฯฮฑ ฮฑฯ ฯฯ ฮฑฯฮฟฯฮฌ ฯฮตฯฮฏฯฮฟฯ ฯฮฟ 30% ฯฮปฯฮฝ ฯฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ). ฮฮบฯฮผฮท, ฮฝฮฑ ฮดฮฟฮธฮตฮฏ ฮญฮผฯฮฑฯฮท ฮบฮฑฯฮฌ ฯฮนฯ ฮฑฮฝฮฑฮดฮฑฯฯฯฮตฮนฯ ฯฯฮทฮฝ ฮตฯฮนฮปฮฟฮณฮฎ ฮบฮฑฮน ฯฯฮฌฮฝฮนฯฮฝ ฮดฮญฮฝฯฯฯฮฝ.
ฮ ฮทฮณฮฎ: ฮฮ ฮ-ฮฮ ฮ