Ο νέος εκλογικός νόμος που το Υπουργείο Εσωτερικών θέτει σε δημόσια διαβούλευση και στη συνέχεια θα προωθηθεί στη Βουλή για ψήφιση ήταν το βασικό θέμα της χθεσινής (19/2) συνεδρίασης του ΔΣ της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας ΚΕΔΕ.
Ως προς τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου, η ΚΕΔΕ επισημαίνει πως κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση και θα συμβάλλει καθοριστικά στη διασφάλιση της κυβερνησιμότητας των Δήμων.
Ακολουθούν παρακάτω μερικά από τα βασικότερα σημεία που κατά την ΚΕΔΕ χρήζουν βελτίωσης:
Η ΚΕΔΕ δε συμφωνεί με τη μείωση των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, γιατί θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα, δεδομένου ότι υπάρχουν Δήμοι πολλών ταχυτήτων και Δήμοι που προήλθαν από συνενώσεις πολλών Δημοτικών Ενοτήτων. Επίσης δημιουργεί τον κίνδυνο να αποκλειστούν από την ενασχόληση με τα κοινά, μέλη ή κοινωνικές ομάδες. Με δεδομένο ότι ο αριθμός των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου δεν επηρεάζει δημοσιονομικά το Κράτος ή τον εκάστοτε Δήμο, ακόμη και αν θεωρηθεί πως η μείωση του αριθμού μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη ποιότητα του διαλόγου, η ΚΕΔΕ προτείνει η όποια μείωση να μην υπερβαίνει το 10%.
Για τους Δήμους που προέρχονται από συνένωση άνω των 6 Δήμων και κοινοτήτων, ο αριθμός των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου να είναι εκείνος που αντιστοιχεί στην επόμενη πληθυσμιακή κλίμακα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό.
Σε σχέση με τις τοπικές κοινότητες, η ΚΕΔΕ προτείνει να μειωθεί το όριο εκλογής πολυμελών οργάνων, από τους 500 στους 300 κατοίκους, αφού με δεδομένη τη νέα απογραφή του 2021, σε πολλά χωριά θα σημειωθεί μείωση του πληθυσμού. Επίσης οι αλλαγές που προβλέπει το νέο σχέδιο νόμου για ύπαρξη κοινού, ενιαίου ψηφοδελτίου σε χωριά κάτω των 500 (300) κατοίκων, μάλλον θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσει, με το να εμφανίζεται ένας υποψήφιος σε πολλά ψηφοδέλτια.
Για λόγους απλότητας, η ΚΕΔΕ προτείνει το ψηφοδέλτιο να είναι ενιαίο και παραταξιακό, ανεξάρτητα από το όριο των κατοίκων. Κάθε συνδυασμός να έχει τους δικούς του υποψήφιους, ανεξάρτητα από το μέγεθος της πόλης ή χωριού.
Επίσης να παραμείνουν οι διατάξεις του άρθρου 8 του Ν.3852/2010 σύμφωνα με τις οποίες προβλέπονται:
– Τοπικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό μέχρι 300 κατοίκους να εκλέγεται ένας εκπρόσωπος που θα είναι ο πρόεδρος της κοινότητας.
– Τοπικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό 301-2.000 κατοίκους με τριμελές συμβούλιο
– Πληθυσμός έως 10.000 κατοίκους με πενταμελές συμβούλιο
– Πληθυσμός 10.001-50.000 κατοίκους με συμβούλιο από 11 μέλη
– Πληθυσμός από 50.001 και άνω κατοίκους με συμβούλιο από 15 μέλη.
Προτείνεται παράλληλα η μη κατάργηση δημοτικών κοινοτήτων σε δήμους με πληθυσμό της έδρας τους κάτω των 100.000 κατοίκων για τους παρακάτω κυρίως λόγους:
α) Σε πολλούς επαρχιακούς Δήμους, στις έδρες των Δήμων είναι προσαρτημένα μεγάλα χωριά και συνοικισμοί που δεν εκλέγουν προέδρους. Στα τοπικά συμβούλια των εδρών συμμετείχαν εκπρόσωποι των χωριών αυτών, καλύπτοντας το κενό.
β) Τα τοπικά συμβούλια των εδρών αποτελούν θερμοκοιτίδες στελεχών που μπορούν να μεταπηδήσουν στα Δημοτικά Συμβούλια σε μέλλοντα χρόνο.
Η ΚΕΔΕ συμφωνεί επίσης με την επαναφορά της πενταετούς θητείας των Δημοτικών Αρχών, που είναι άλλωστε και πάγιο αίτημά της.
Σε σχέση με τα απαραίτητα παράβολα συμμετοχής, προτείνεται η μείωση σε 10 ευρώ για τους εκπροσώπους τοπικών συμβουλίων, 50 ευρώ για τους υποψηφίους δημοτικών κοινοτήτων και 100 ευρώ για τους υποψήφιους δημάρχους.
Όσον αφορά στο θέμα της μείωσης του ποσοστού του αριθμού των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο από 40% που ισχύει σήμερα σε 33%, η ΚΕΔΕ εκφράζει τη διαφωνία της, καθώς το πρόβλημα δεν είναι πόσες γυναίκες συμμετέχουν, αλλά πόσες τελικά εκλέγονται. “Συνεπώς πρέπει όλοι να δώσουμε χώρο και να στηρίξουμε την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στα κοινά, αφού οι ποσοστώσεις μόνες τους δεν βοηθούν”, αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.
Για την ημερομηνία υποβολής των συνδυασμών, προτείνεται αυτός να ορισθεί είτε στις 31 Ιουλίου είτε στις 30 Αυγούστου, δεδομένου ότι για πολλούς τουριστικούς Δήμους, οι καλοκαιρινοί μήνες είναι πολύ επιβαρυμένοι.
Ως προς το άρθρο 22, το ΔΣ της ΚΕΔΕ συμφωνεί κατά πλειοψηφία με το ποσοστό 43% για την εκλογή Δημάρχου. Σημειώνεται ότι μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εξέφρασαν και τις παρακάτω απόψεις:
- Να ισχύσει εκ νέου το 50% +1
- Να παραμείνει το ισχύον σύστημα της απλής αναλογικής
- Να προσδιοριστεί ελάχιστη διαφορά 5% μεταξύ πρώτου και δεύτερου συνδυασμού σε περίπτωση που επιλεγεί χαμηλότερο του 50% ποσοστό εκλογής.
Το όριο του 3% που προβλέπει το σχέδιο νόμου δεν έχει κάποιο νόημα για τους μικρούς Δήμους, όπου ούτως ή άλλως το εκλογικό μέτρο είναι πάνω από 3%. Για τον λόγο αυτό η ΚΕΔΕ προτείνει πλαφόν εισόδου ανάλογο του εκλογικού μέτρου. Θα μπορούσε το πλαφόν να υπολογίζεται με το εκλογικό μέτρο συν 1%.
Προτείνει ακόμα να παραμείνει το σημερινό καθεστώς όπου πρόεδρος εκλέγεται ο πρώτος σε ψήφους υποψήφιος του πλειοψηφούντος συνδυασμού, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά μικρών χωριών και κοινοτήτων.
Τέλος η ΚΕΔΕ εκφράζει τους σοβαρότατους προβληματισμούς της για την εκλογή χωρίς σταυρό -αριστίνδην- πρώην Δημάρχων σε συνδυασμούς, καθώς και για την συνταγματικότητα της σχετικής διάταξης.
