Την πρότασή της να γίνουν ψηφιακά επισκέψιμοι κάποιοι ιδιαίτερα σημαντικοί, πλην δυσπρόσιτοι αρχαιολογικοί χώροι σε νησιά των Κυκλάδων, κατέθεσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με αφορμή την πρόσκληση “Ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών στους τομείς του πολιτισμού και τουρισμού” που εξέδωσε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Νότιο Αιγαίο 2021-2027”.
Στις αρχές του τρέχοντος έτους εντάχθηκε στο Ε.Π. “Νότιο Αιγαίο 2021-2027” η Πράξη με τίτλο “Δυσπρόσιτα Μνημεία Κυκλάδων – Ψηφιακή Τεκμηρίωση & Προβολή”, η οποία υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας (ΕΠΣ). Η χρηματοδότηση της Πράξης, με συνολικό προϋπολογισμό 400.000 € πραγματοποιείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Από τις διάφορες δυσπρόσιτες θέσεις των Κυκλάδων, επιλέχθηκαν τα αρχαία υπόγεια λατομεία μαρμάρου (λυχνίτη) στο Μαράθι της Πάρου και ο πυρήνας της αρχαίας πόλης της Φολεγάνδρου, σε συνδυασμό με τη γεμάτη επιγραφές εντυπωσιακή Χρυσοσπηλιά μέσα στο εντυπωσιακό και απόλυτα κρημνώδες φυσικό ανάγλυφό τους.
Στόχος της Πράξης είναι να καταστήσει “προσβάσιμους” αυτούς τους μοναδικής σημασίας και συγχρόνως εξαιρετικά δυσπρόσιτους χώρους μέσω τρισδιάστατων αναπαραστάσεων και εικονικών περιηγήσεων. Ταυτοχρόνως, επιτυγχάνεται η λεπτομερής τεκμηρίωση των συγκεκριμένων χώρων με χρήση ψηφιακών μέσων τελευταίας τεχνολογίας, παρέχοντας έτσι ένα σύνολο δεδομένων για τη μελέτη, καταγραφή και προστασία των πολλαπλών στοιχείων τους. Διαμορφώνονται υψηλής ανάλυσης τρισδιάστατα μοντέλα απεικόνισης της σωζόμενης κατάστασης των μνημείων και επιπλέον, ειδικά για τα λατομεία της Πάρου, δημιουργείται και τρισδιάστατη ψηφιακή αναπαράσταση αρχαίων τρόπων λατόμευσης.
Η “πρόσβαση” στα επιλεγμένα δυσπρόσιτα μνημεία μέσω των ψηφιακών περιηγήσεων σε συνδυασμό με παροχή πρόσθετου πληροφοριακού υλικού για τους χώρους και τα μνημεία, καθώς και μαζί με σχετικά ενημερωτικά βίντεο, προσφέρεται:
– αφενός επί τόπου στα συγκεκριμένα νησιά: δηλαδή στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου και σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο στη Χώρα Φολεγάνδρου, όπου εγκαθίστανται οθόνες αφής και vr sets για τη χρήση των προαναφερθέντων ψηφιακών παροχών εικονικής περιήγησης, εμπλουτίζοντας έτσι την εμπειρία της μουσειακής επίσκεψης. Η ίδια παροχή εγκαθίσταται επιπλέον και σε χώρους περιοδικών εκθέσεων και Μουσείων αρμοδιότητας της ΕΠΣ, προβάλλοντας τα μνημεία και σε μέρη εκτός των δύο νησιών.
– αφετέρου σε ειδικά διαμορφωμένο διαδικτυακό τόπο και διαδικτυακά διαθέσιμη εφαρμογή, προβάλλοντας τα μνημεία σε παγκόσμια κλίμακα.
“Ο τουρισμός της εμπειρίας περνά από την οθόνη, το visual field trip και την εικονική περιήγηση, στην τόνωση της κατά χώρα βίωσης και επίσκεψης. Αναδεικνύει σημαντικούς αλλά σχεδόν απρόσιτους έως τώρα αρχαιολογικούς χώρους καθιστώντας τους γνωστούς τόσο στον κατά χώρα όσο και στον απομακρυσμένο διαδικτυακό επισκέπτη, αυξάνοντας το ενδιαφέρον για τα επιλεγμένα νησιά αλλά και για την αρχαιογνωσία γενικότερα”, σημειώνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
Μέσω της Πράξης προκύπτει η βαθύτερη γνώση των αρχαίων χώρων και μνημείων και παράλληλα η τεκμηρίωση, καταγραφή και προστασία τους, η διάχυση της γνώσης, η κινητοποίηση του κοινού για φυσική επίσκεψη των νησιών με συνακόλουθη αύξηση του τουρισμού εμπειρίας, αλλά και η προσέγγιση και κατανόηση των σημαντικών αυτών χώρων από κοινό σε παγκόσμια κλίμακα. Η κοινωνία των νησιών, εξάλλου, θα απολαύσει τους χαρακτηριστικούς, αλλά δυσπρόσιτους χώρους του τόπου της, ενώ η εμπειρία που θα αποκτηθεί από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες θα δώσει τη δυνατότητα να επεκταθεί η εφαρμογή αυτών των μεθόδων και σε άλλα δυσπρόσιτα, πολιτιστικώς ενδιαφέροντα σημεία των Κυκλάδων.
