Τα συμπεράσματα και τις προτάσεις της κατέθεσε στην υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως η αρμόδια Επιστημονική Επιτροπή, μετά από μελέτη και αποτίμηση των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα 2022, προκειμένου να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής στη βάση μετρήσιμων αποτελεσμάτων του εκπαιδευτικού συστήματος, με στόχο τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Οι εν λόγω εξετάσεις, αποκαλούμενες και ως “ελληνική PISA” διενεργήθηκαν για πρώτη φορά στις 18/5/2022 σε 554 σχολεία, δημοτικά (ΣΤ’ τάξη) και γυμνάσια (Γ’ τάξη), όλων των τύπων όλης της ελληνικής επικράτειας, με τη συμμετοχή 11.411 μαθητών και μαθητριών.
Τα κύρια σημεία της σχετικής έκθεσης της επιτροπής, σχετικά με τις εξετάσεις, οι οποίες αφορούσαν στα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών, συνοψίζονται στα παρακάτω:
Σχετικά με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας, όπως σημειώνεται από σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας, κρίνεται αναγκαίο να ενδυναμωθεί η κειμενοκεντρική προσέγγιση του γλωσσικού μαθήματος με εστίαση στην παιδαγωγική των πολυγραμματισμών και στη νοηματοδότηση της γλωσσικής πολυμορφίας και ετερότητας. Επιπλέον, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη διαχείριση και οργάνωση της πληροφορίας, στις τεχνικές πύκνωσης του λόγου, στην αξιοποίηση δραστηριοτήτων εμβάθυνσης, καθώς και στην καλλιέργεια μεταγνωστικών ικανοτήτων μέσω σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων.
Ως προς τα Μαθηματικά, αναδεικνύεται η ανάγκη εμπέδωσης βασικών μαθηματικών εννοιών μέσω της συστηματικής εξάσκησης στην επίλυση προβλημάτων, καθώς και η ενίσχυση του μαθηματικού συλλογισμού και της επιχειρηματολογίας μέσα από μετατοπίσεις στη διδακτική πρακτική που εστιάζουν στη συμπερίληψη και στη σύνδεση των Μαθηματικών με τον πραγματικό κόσμο.
Συνολικά, όπως προέκυψε μέσα από την πρώτη εφαρμογή των Εθνικών Εξετάσεων Διαγνωστικού Χαρακτήρα, η ανάγκη ενίσχυσης της κριτικής σκέψης των μαθητών, συνιστά κυρίαρχη βάση στην οποία θεμελιώνονται οι προωθούμενες αλλαγές στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με αφετηρία την εκπόνηση των νέων Προγραμμάτων Σπουδών. Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Υπουργείο Παιδείας, η καλλιέργεια της προσληπτικής ικανότητας των μαθητών/-τριών μέσω της ανάπτυξης της συνδυαστικής κριτικής σκέψης, που βασίζεται στη διερευνητική προσέγγιση της γνώσης (σε επίπεδο γλωσσικού και μαθηματικού γραμματισμού), προάγεται μέσα από τα νέα Προγράμματα Σπουδών και ενισχύεται με την εισαγωγή του “πολλαπλού βιβλίου”, μέσω του οποίου και ειδικότερα μέσω της σύνδεσής του με τη δημιουργία αποθετηρίων ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έρχονται σε επαφή και άμεση αλληλεπίδραση με έναν ανοιχτό ψηφιακό κόσμο γνώσης και πληροφορίας.
Οι φετινές Εθνικές Εξετάσεις Διαγνωστικού Χαρακτήρα
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα διεξαχθεί και φέτος σε εθνικό επίπεδο η “ελληνική PISA”, για μαθητές της ΣΤ’ τάξης των Δημοτικών σχολείων και της Γ’ τάξης των Γυμνασίων σε θέματα που περιέχονται στα προγράμματα σπουδών των γνωστικών αντικείμενων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών
Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση του υπουργείου Παιδείας, οι εξετάσεις θα υλοποιηθούν σε αντιπροσωπευτικό δείγμα τουλάχιστον 6.000 μαθητών σε ανώνυμη βάση, από τουλάχιστον 600 σχολεία στρωματοποιημένης δειγματοληψίας. Η εξέταση θα διαρκεί 75 λεπτά ανά γνωστικό αντικείμενο, με ενδιάμεσο εσωτερικό διάλειμμα 30 λεπτών.
Στις φετινές εξετάσεις θα προστεθούν και ανοικτού τύπου σύντομης απάντησης ερωτήσεις, μέσω των οποίων μπορεί να αποτυπωθεί ακριβέστερα η πορεία του συλλογισμού και οι δυνατότητες γραπτής έκφρασης των μαθητών. Επίσης θα γίνει μια ορθολογικότερη κατανομή των ερωτήσεων ανά επίπεδο δυσκολίας στους επιμέρους θεματικούς άξονες.
Την εποπτεία της διαδικασίας θα έχει η επιστημονική επιτροπή, που αποτελείται από μέλη της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).
