Θετικά γνωμοδότησε η Επιτροπή Σχεδιασμού & Ανάπτυξης Λιμενικών Εγκαταστάσεων (ΕΣΑΛ), του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου “Λιμενικές εγκαταστάσεις ως θαλάσσιες πύλες διαφυγής νήσου Θήρας”.
Η συνεδρίαση της ΕΣΑΛ πραγματοποιήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2014 παρόντος του Δημάρχου Θήρας Αναστάσιου Νικόλαου Ζώρζου και των μελετητών το έργου, Ιωάννη Σιώρη και Καλλιρρόης Πιρπιλή.
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) αφορά στην κατασκευή δυο λιμενικών εγκαταστάσεων στη Σαντορίνη, μέσω των οποίων θα είναι εφικτή η εκκένωση του πληθυσμού του νησιού σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Όπως είναι ήδη γνωστό οι θαλάσσιες πύλες διαφυγής προβλέπονται (βλ χάρτη αριστερά):
• Στο ΒΑ τμήμα του νησιού και συγκεκριμένα στην Άκρα Κολούμπος.
• Στις ΝΑ ακτές και συγκεκριμένα στην προσήνεμη πλευρά του αλιευτικού καταφυγίου της Βλυχάδας.
Φορέας διαχείρισης των λιμενικών αυτών εγκαταστάσεων θα είναι το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θήρας.
Ο προϋπολογισμός του έργου, σύμφωνα με τη μελέτη, την περιοχή αναφοράς και τον τρόπο κατασκευής είναι:
α. Για την περιοχή του αλιευτικού καταφυγίου Βλυχάδας Εμπορείου ανέρχεται σε 1.630.000,00 €, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.
β. Για την περιοχή Άκρα Κολούμπος Οίας ανέρχεται σε 5.550.000,00 €, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.
Η θετική γνωμοδότηση δόθηκε υπό την προϋπόθεση ότι οι προτεινόμενες λιμενικές πύλες θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για έκτακτες καταστάσεις γεωκινδύνων, ως πύλες εκκένωσης του νησιού, και όχι ως κανονικές λιμενικές εγκαταστάσεις εισόδου – εξόδου, καθώς και των παρακάτω όρων που τέθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:
1. Να τηρηθούν οι διατάξεις του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
2. Πριν την έναρξη εργασιών στην «Άκρα Κολούμπος» να προηγηθεί υποβρύχιος αρχαιολογικός έλεγχος από κλιμάκιο της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων, με δαπάνη του φορέα του έργου, από τα αποτελέσματα του οποίου θα εξαρτηθεί η υλοποίηση ή μη του προτεινόμενου έργου.
3. Όλες οι εργασίες να πραγματοποιηθούν με την παρουσία επόπτη από τις συναρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠ.ΠΟ.Α.) [Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων, 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (Ε.Β.Α.) και ΚΑ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Ε.Π.Κ.Α.)], που θα προσληφθούν από το φορέα του έργου.
4. Να μη γίνουν εκβραχισμοί στο φυσικό πρανές του λόφου του Κολούμπο, πλην των απαιτούμενων εντός της ζώνης που ορίζεται από τις ζώνες αιγιαλού και παραλίας.
5. Η δαπάνη ενδεχόμενης ανασκαφής με πρόσληψη απαραίτητου προσωπικού, καθώς και το κόστος καταγραφής των ευρημάτων να βαρύνουν τον προϋπολογισμό του έργου (άρθρο 37, του Ν. 3028/2002). Από τα αποτελέσματα της υποβρύχιας ανασκαφής θα εξαρτηθεί και όλη η πορεία του έργου.
6. Για τη διάνοιξη της συνδετήριας οδού στη θέση Άκρα Κολούμπος να ληφθούν υπόψη όσα ορίζονται στο Προεδρικό Διάταγμα, που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. 139/Δ/13-03-1990, όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με το Φ.Ε.Κ. 144/Α.Α.Π./30-04-2012. Επιπλέον, για τη χάραξη της συνδετήριας οδού να διατηρηθούν οι εναλλακτικές προτάσεις ως έχουν στο σύνολό τους, δεδομένου ότι όλες είναι εξίσου αποδεκτές από την άποψη του αρχαιολογικού νόμου, με αντίστοιχη αξιολόγηση, προκειμένου σε περίπτωση τυχόν ανεύρεσης αρχαιοτήτων κατά τη διάνοιξη της οδού, σύμφωνα με την προτεινόμενη λύση 1, η οποία θα καθιστά απαγορευτική την ολοκλήρωση του έργου με τη χάραξη αυτή, να μπορεί να υιοθετηθεί εν συνεχεία η προτεινόμενη λύση 2 κ.λπ.
7. Εάν κατά τη διάρκεια των εκσκαφών εντοπιστούν αρχαία, οι εργασίες θα διακοπούν και θα ακολουθήσει σωστική ανασκαφική έρευνα από ειδικευμένο συνεργείο των συναρμόδιων Υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ.Α. (Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων, 2η Ε.Β.Α. και ΚΑ΄ Ε.Π.Κ.Α.) (αρχαιολόγους, σχεδιαστές, εργάτες), της οποίας η συνολική δαπάνη θα ενταχθεί στον προϋπολογισμό του έργου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς». Από τον προϋπολογισμό θα καλυφθεί και η δαπάνη των άλλων αρχαιολογικών εργασιών (πλύσιμο, καταγραφή, τακτοποίηση ευρημάτων κ.λπ.), που συνεπάγεται η ανασκαφή και για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται μετά το πέρας αυτής.
8. Σε περίπτωση αλλαγών και οποιασδήποτε τροποποίησης του έργου να ενημερωθούν σχετικά οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠ.ΠΟ.Α. (Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων, 2η Ε.Β.Α. και ΚΑ΄ Ε.Π.Κ.Α.).
