Θέματα υγείας: Τι συμβαίνει με τη βιταμίνη D;

Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*

Ίσως έχετε δει αρκετά συχνά τα τελευταία χρόνια να ζητούν πολλοί γιατροί να γίνει μέτρηση της βιταμίνης D. Τι είναι αυτή η βιταμίνη και σε τι χρησιμεύει;

Είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που συντίθεται από την επίδραση της ακτινοβολίας του ηλίου στο δέρμα και ένα μικρό ποσοστό προσλαμβάνεται από τροφές. Παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο του σακχάρου, σε ψυχιατρικά νοσήματα, στην οστεοπόρωση, σε καρδιοπάθειες και σε άλλες παθήσεις.

Όπως είπαμε η βασική πρόσληψη γίνεται από σύνθεσή της στο δέρμα με την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Παίζει σημαντικό χρόνο η ηλικία, το χρώμα του δέρματος αλλά και τυχόν συνυπάρχουσες παθήσεις. Όσον αφορά την πρόσληψη μέσω των τροφών, που όμως είναι το πολύ το 10% των αναγκών μας, γίνεται μέσω κάποιων λιπαρών ψαριών όπως σολομός σαρδέλα, σκουμπρί κλπ, από το μουρουνέλαιο, τα αυγά και το βοδινό συκώτι.

Παρά την ηλιοφάνεια που έχουμε στην χώρα μας, το ποσοστό των ανθρώπων με έλλειψη βιταμίνης D είναι μεγάλο. Αυτό οφείλεται στο ότι το χρώμα του δέρματός μας είναι σκούρο, και στον φόβο της βλαπτικής επίδρασης του ήλιου ώστε να μην αφήνουμε καθόλου να εκτεθούμε σε αυτόν. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα που παραμένουν μέσα στη σπίτια τους, άτομα που σκεπάζουν όλο το σώμα όπως μοναχές και ιερείς, άτομα που εργάζονται πολλές ώρες σε γραφεία ή νυκτερινές ώρες και άτομα που αποφεύγουν έστω και την ελάχιστη έκθεση στο ήλιο. Ακόμα υπάρχουν ιατρικές καταστάσεις που παρουσιάζουν έλλειψη της βιταμίνης αυτής όπως τα παχύσαρκα άτομα, όσοι έχουν χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια, νόσος του Crohn ή γαστρικό Bypass.

To ποσοστό των Ελλήνων με έλλειψη βιταμίνης D υπολογίζεται στο 57-58%! Συνήθως δεν υπάρχουν κάποια συμπτώματα, όμως ίσως παρουσιάζεται αίσθημα καταβολής, πόνος στις αρθρώσεις, αδυναμία συγκέντρωσης ή κεφαλαλγίες.

Υπάρχει ακόμη μια μεγάλη συζήτηση μήπως το διεθνώς αποδεκτό όριο για να θεωρηθεί πως υπάρχει έλλειψη είναι κάτω από 20 ng/ml, και μήπως οι τιμές από 20-30 που δείχνουν ανεπάρκεια είναι υψηλές και πρέπει να κατεβούν λίγο. Όμως έως σήμερα αυτές θεωρούνται ως ακριβείς.

Διόρθωση της έλλειψης μπορεί να γίνει με ειδική αγωγή που πρέπει να σας συστήσει ο γιατρός σας, με ενίσχυση των τροφών που περιέχουν βιταμίνη D και το βασικότερο μέσω της έκθεσης των άνω άκρων και της κεφαλής για 15-20 λεπτά την ημέρα, κυρίως τους θερινούς μήνες, στον ήλιο. Βλέπουμε λοιπόν πως χωρίς να πρέπει να εκταθούμε στον ήλιο επί ώρες, μπορούμε να βοηθήσουμε στην διόρθωση του προβλήματος.

* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης