Το αεροδρόμιο της Σαντορίνης και η σχέση του με τον Στυλιανό Σαρπάκη

Με αφορμή τη συμπλήρωση φέτος 50 ετών από την ίδρυση του Κρατικού Αερολιμένα Σαντορίνης, που βρίσκεται στην ανατολική πεδιάδα του νησιού, στην περιοχή του Μονόλιθου, το Ψηφιακό Αρχείο Θήρας παρουσιάζει για πρώτη φορά ένα στιγμιότυπο από τις εργασίες που ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1970, με σκοπό τη δημιουργία του αεροδρομίου. Για την κατασκευή του αεροδρομίου, όπως αναφέρει, απαλλοτριώθηκαν πάρα πολλά χωράφια και αμπελώνες, μεγάλο μέρος των οποίων ήταν της οικογένειας του σπουδαίου Θηραίου της Αιγύπτου Στυλιανού Σαρπάκη.

Δίνοντας περισσότερες πληροφορίες για τον Στυλιανό Σαρπάκη, το Ψηφιακό Αρχείο Θήρας αναφέρει σε ανάρτησή του τα παρακάτω:

“Ο Στυλιανός Σαρπάκης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους Θηραίους. Ένας γνήσιος ευπατρίδης με σημαντικό επιχειρηματικό και φιλανθρωπικό έργο. Αν και γεννήθηκε στη Θήρα, σε νεαρή ηλικία θα μετακομίσει το 1873 στο Κάιρο της Αιγύπτου και θα σπουδάσει στην φημισμένη Αμπέτειο Σχολή. Θα ιδρύσει το 1877 εργοστάσιο χρωμοτυπολιθογραφίας το οποίο θα εξελιχθεί στο μεγαλύτερο της Αιγύπτου. Το εργοστάσιο θα ειδικευτεί σε διάφορες μορφές εκτυπώσεων και ιδιαίτερα σε προϊόντα καπνοβιομηχανίας. Πέρα από το ιδιόκτητο εργοστάσιο, ο Σαρπάκης θα αποκτήσει και μια μεγάλη έπαυλη. Σαν πρόεδρος της Αδελφότητος των Θηραίων στο Κάιρο θα πραγματοποιήσει σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο. Στη Θήρα θα προσφέρει επίσης ιδιαίτερα σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και θα ανακηρυχθεί μέγας ευεργέτης του Οφθαλμιατρείου Θήρας “Η Αγία Βαρβάρα”.

Το 1937 θα πραγματοποιήσει μια ιδιαίτερα δύσκολη και σημαντική δωρεά δύο πολεμικών αεροσκαφών από το Αγγλικό εργοστάσιο της Hawker Siddeley Aircraft. Στην τρισέλιδη επιστολή του στις 8 Ιουνίου του 1937 προς τον Ιωάννη Μεταξά θα περιγράψει με λεπτομέρεια την δύσκολη διαδικασία παραγγελίας των αεροσκαφών. Λόγω της προχωρημένης ηλικίας του, θα πιέσει το εργοστάσιο να παραδώσει στο Τατόι τα δύο αεροσκάφη μέχρι τον Οκτώβριο του 1937 για να αποφύγει τον χειμώνα και τις μετακινήσεις. Στην επιστολή περιγράφει με ιδιαίτερο τρόπο την αγάπη του για την πατρίδα και την περηφάνια του που συμμετέχει με τον δικό του τρόπο στο ανορθωτικό έργο του έθνους.

Διαφήμιση

Τα δύο Gladiator Mk I θα παραδοθούν στην Ελληνική Βασιλική Αεροπορία και τα ονόματα “ΘΗΡΑ-ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ” και “ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΣΑΡΠΑΚΗΣ” θα βαφτούν στην άτρακτο των αεροσκαφών.

Σήμερα, ο Σαρπάκης είναι γνωστός περισσότερο για την ομώνυμη μεγαλοπρεπή πλατεία στο νότιο άκρο της πρωτεύουσας των Φηρών, δίπλα στα ορυχεία και το δημαρχείο, που ανακαίνισε με δικά του έξοδα. Η πλατεία δημιουργήθηκε αρχικά στα τέλη του 19ου αιώνα σαν κέντρο αναψυχής του Δήμου Θήρας, αλλά με το πέρασμα των χρόνων και τις οικονομικές δυσκολίες παρέμενε σε άσχημη κατάσταση. Η αναδόμηση της πλατείας ξεκίνησε με ενέργειες του διευθυντή του υποκαταστήματος Θήρας της Εθνικής Τράπεζας Ιωάννη Λογοθέτη και του σπουδαίου γιατρού και Προέδρου της Κοινότητας Θήρας Γεώργιου Κωβαίου (αμφότεροι αποτέλεσαν σημαντικά πρόσωπα για την ίδρυση και δράση του προσκοπισμού στη Θήρα).

Η σημαντικότερη συνεισφορά όμως ήρθε από τον Στυλιανό Σαρπάκη που ανέλαβε όλο το κόστος της διαμόρφωσης της πλατείας καθώς επίσης και του επιβλητικού μαρμάρινου Ηρώου στη μνήμη των Θηραίων πεσόντων. Λιγότερο γνωστό είναι πως δημιουργήθηκε και πολυτελές αναψυκτήριο (περίπου στη θέση που βρίσκεται σήμερα το ΚΕΠ και το Μητρώο). Μέχρι τον σεισμό του 1956 φαίνεται από τις φωτογραφίες της εποχής πως ήταν ιδιαίτερα περιποιημένο με λουλούδια και παγκάκια. Έχει ανακοινωθεί από το Δήμο Θήρας πως θα γίνουν έργα αποκατάστασης της πλατείας.

Η έρευνα για τον σπουδαίο Θηραίο Στυλιανό Σαρπάκη συνεχίζεται, ώστε να κατατεθεί επίσημος φάκελος που θα στηριχθεί από φορείς και πολιτιστικούς συλλόγους του νησιού για συγκεκριμένη πρόταση μετονομασίας του Κρατικού Αερολιμένα Σαντορίνης σε “Αεροδρόμιο Στυλιανού Σαρπάκη”. Θεωρούμε πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διαφυλάξουμε και να αναδείξουμε στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιά του τόπου αλλά και των σπουδαίων προσωπικοτήτων της Σαντορίνης. Παράλληλα θα πραγματοποιηθεί τα επόμενα χρόνια μελέτη και έκθεση για τους Θηραίους της Αιγύπτου.”