ฮคฮท ฮผฮฑฮถฮนฮบฮฎ ฮฑฮฝฮฟฯฮฟฯฮฟฮฏฮทฯฮท ฯฯฮฝ ฯฮฑฮนฮดฮนฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮถฮฟฯ ฮฝ ฯฯฮทฮฝ ฯ ฯฮฟฯฮฑฯฮฌฯฮนฮฑ ฮฯฯฮนฮบฮฎ ฮบฮฑฮน ฯฮต ฮฌฮปฮปฮตฯ ฮตฯฮนฮบฮฏฮฝฮดฯ ฮฝฮตฯ ฮถฯฮฝฮตฯ, ฮผฮต ฯฮฟ ฯฯฯฯฮฟ ฮฑฮฝฮธฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮนฮฑฮบฯ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ, ฮบฮฌฯฮน ฯฮฟฯ ฮธฮฑ ฮผฯฮฟฯฮฟฯฯฮต ฮฝฮฑ ฯฯฯฮตฮน ฮดฮตฮบฮฌฮดฮตฯ ฯฮนฮปฮนฮฌฮดฮตฯ ฮถฯฮญฯ ฮบฮฌฮธฮต ฯฯฯฮฝฮฟ, ฯฯ ฮฝฮญฯฯฮทฯฮต ฮฟ ฮ ฮฑฮณฮบฯฯฮผฮนฮฟฯ ฮฯฮณฮฑฮฝฮนฯฮผฯฯ ฮฅฮณฮตฮฏฮฑฯ.
ฮ ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑ, ฮผฮนฮฑ ฮฑฯฮธฮญฮฝฮตฮนฮฑ ฮณฮฝฯฯฯฮฎ ฮฑฯฯ ฯฮทฮฝ ฮฑฯฯฮฑฮนฯฯฮทฯฮฑ, ฮตฮบฮดฮทฮปฯฮฝฮตฯฮฑฮน ฮผฮต ฯฯ ฯฮตฯฯ, ฯฮฟฮฝฮฟฮบฮญฯฮฑฮปฮฟ, ฮผฯ ฮนฮบฮฟฯฯ ฯฯฮฝฮฟฯ ฯ, ฯฮฏฮณฮท ฮบฮฑฮน ฮตฯฮฏฮดฯฯฯฮท. ฮฃฯฮผฯฯฮฝฮฑ ฮผฮต ฯฮฟฮฝ ฮ ฮฮฅ, ฮบฮฌฮธฮต ฮดฯฮฟ ฮปฮตฯฯฮฌ ฮญฮฝฮฑ ฯฮฑฮนฮดฮฏ ฯฮตฮธฮฑฮฏฮฝฮตฮน ฮฑฯฯ ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑ ฮบฮฌฯฮฟฯ ฯฯฮฟฮฝ ฮบฯฯฮผฮฟ.
“ฮฮฏฮฝฮฑฮน ฮผฮนฮฑ ฮนฯฯฮฟฯฮนฮบฮฎ ฯฯฮนฮณฮผฮฎ. ฮคฮฟ ฯฮฟฮปฯ ฮฑฮฝฮฑฮผฮตฮฝฯฮผฮตฮฝฮฟ ฮฑฮฝฮธฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮนฮฑฮบฯ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮณฮนฮฑ ฯฮฑ ฯฮฑฮนฮดฮนฮฌ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮผฮนฮฑ ฮตฯฮฑฮฝฮฑฯฯฮฑฯฮนฮบฮฎ ฯฯฯฮฟฮดฮฟฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮตฯฮนฯฯฮฎฮผฮท, ฯฮทฮฝ ฮนฮฑฯฯฮนฮบฮฎ ฮบฮฑฮน ฯฮฟฮฝ ฮฑฮณฯฮฝฮฑ ฮบฮฑฯฮฌ ฯฮทฯ ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑฯ”, ฮฑฮฝฮญฯฮตฯฮต ฮฟ ฮณฮตฮฝฮนฮบฯฯ ฮดฮนฮตฯ ฮธฯ ฮฝฯฮฎฯ ฯฮฟฯ ฮฯฮณฮฑฮฝฮนฯฮผฮฟฯ, ฮฯ ฮคฮญฮฝฯฯฮฟฯ ฮฮฝฯฮฑฮฝฯฮผ ฮฮบฮตฮผฯฯฮตฮณฮญฯฮฟฯ ฯ. “ฮ ฯฯฮฎฯฮท ฮฑฯ ฯฮฟฯ ฯฮฟฯ ฮตฮผฮฒฮฟฮปฮฏฮฟฯ ฯฮต ฯฯ ฮฝฮดฯ ฮฑฯฮผฯ ฮผฮต ฯฮฑ ฯ ฯฮฌฯฯฮฟฮฝฯฮฑ ฮตฯฮณฮฑฮปฮตฮฏฮฑ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฯฯฯฮปฮทฯฮท ฯฮทฯ ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑฯ ฮธฮฑ ฮผฯฮฟฯฮฟฯฯฮต ฮฝฮฑ ฯฯฯฮตฮน ฮดฮตฮบฮฌฮดฮตฯ ฯฮนฮปฮนฮฌฮดฮตฯ ฮถฯฮญฯ ฮบฮฌฮธฮต ฯฯฯฮฝฮฟ”, ฯฯฯฯฮธฮตฯฮต.
ฮคฮฟ RTS,S ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮญฮฝฮฑ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฯฮฟฯ ฮดฯฮฑ ฮตฮฝฮฑฮฝฯฮฏฮฟฮฝ ฯฮฟฯ ฯฮฑฯฮฌฯฮนฯฮฟฯ ฯฮปฮฑฯฮผฯฮดฮนฮฟฯ (Plasmodium falciparum). ฮฃฯ ฮฝฮฟฮปฮนฮบฮฌ, ฯฮญฮฝฯฮต ฮตฮฏฮดฮท ฯฮฑฯฮฑฯฮฏฯฯฮฝ ฯฮฟฯ ฮณฮญฮฝฮฟฯ ฯ Plasmodium (ฯฮปฮฑ ฮผฮตฯฮฑฮดฮฏฮดฮฟฮฝฯฮฑฮน ฮฑฯฯ ฯฮฑ ฮบฮฟฮนฮฝฮฌ ฮบฮฟฯ ฮฝฮฟฯฯฮนฮฑ) ฮตฯ ฮธฯฮฝฮฟฮฝฯฮฑฮน ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮฑฯฮธฮญฮฝฮตฮนฮฑ. ฮคฮฟ Plasmodium falciparum ฯฮฟฯ ฮบฯ ฯฮนฮฑฯฯฮตฮฏ ฯฯฮทฮฝ ฮฯฯฮนฮบฮฎ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฯฮฟ ฯฮปฮญฮฟฮฝ ฯฮฑฮธฮฟฮณฯฮฝฮฟ ฮบฮฑฮน ฮตฯ ฮธฯฮฝฮตฯฮฑฮน ฮณฮนฮฑ ฯฮฑ ฮธฮฑฮฝฮฑฯฮทฯฯฯฮฑ ฮบฯฮฟฯฯฮผฮฑฯฮฑ. ฮฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮฯฯฮนฮบฮฎ, ฯฯฮฟฯ ฮท ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑ ฯฮบฮฟฯฯฮฝฮตฮน ฮบฮฌฮธฮต ฯฯฯฮฝฮฟ ฯฮตฯฮนฯฯฯฯฮตฯฮฑ ฮฑฯฯ 260.000 ฯฮฑฮนฮดฮนฮฌ ฮบฮฌฯฯ ฯฯฮฝ ฯฮญฮฝฯฮต ฮตฯฯฮฝ, ฯฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮฑฯ ฯฯ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฯฯ ฮฝฯฮฝฯ ฮผฮฟ ฮผฮต ฯฮทฮฝ ฮตฮปฯฮฏฮดฮฑ, ฮบฮฑฮธฯฯ ฮฑฯ ฮพฮฌฮฝฮฟฮฝฯฮฑฮน ฮฟฮน ฮฑฮฝฮทฯฯ ฯฮฏฮตฯ ฯฯฮน ฮท ฮฑฯฮธฮญฮฝฮตฮนฮฑ ฮธฮฑ ฮบฮฑฯฮฑฯฯฮตฮฏ ฮฑฮฝฮธฮตฮบฯฮนฮบฮฎ ฯฯฮนฯ ฮธฮตฯฮฑฯฮตฮฏฮตฯ.
“ฮฯฮฏ ฮฑฮนฯฮฝฮตฯ, ฮท ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑ ฯฯฮฟฮฏฯฮตฮนฯฮฝฮต ฯฮทฮฝ ฯ ฯฮฟฯฮฑฯฮฌฯฮนฮฑ ฮฯฯฮนฮบฮฎ, ฯฯฮฟฮบฮฑฮปฯฮฝฯฮฑฯ ฯฮตฯฮฌฯฯฮนฮฑ ฮฟฮดฯฮฝฮท” ฯฯฮฟฮปฮฏฮฑฯฮต ฮฟ ฮฯ ฮฮฑฯฯฮนฮฝฯฮฏฯฮฟ ฮฮฟฮญฯฮน, ฮฟ ฯฮตฯฮนฯฮตฯฮตฮนฮฑฮบฯฯ ฮดฮนฮตฯ ฮธฯ ฮฝฯฮฎฯ ฯฮฟฯ ฮ ฮฮฅ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮฑฯฯฮนฮบฮฑฮฝฮนฮบฮฎ ฮฎฯฮตฮนฯฮฟ. “ฮฮปฯฮฏฮถฮฑฮผฮต ฮตฮดฯ ฮบฮฑฮน ฯฮฟฮปฯ ฮบฮฑฮนฯฯ ฮฝฮฑ ฯ ฯฮฌฯฮพฮตฮน ฮญฮฝฮฑ ฮฑฯฮฟฯฮตฮปฮตฯฮผฮฑฯฮนฮบฯ ฮฑฮฝฮธฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮนฮฑฮบฯ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮบฮฑฮน ฯฯฯฮฑ, ฮณฮนฮฑ ฯฯฯฯฮท ฯฮฟฯฮฌ, ฮญฯฮฟฯ ฮผฮต ฮญฮฝฮฑ ฯฮฟฯ ฯฯ ฮฝฮนฯฯฮฌฯฮฑฮน ฮณฮนฮฑ ฮณฮตฮฝฮนฮบฮตฯ ฮผฮญฮฝฮท ฯฯฮฎฯฮท”, ฯฯฯฯฮธฮตฯฮต.
ฮฯฯ ฯฮฟ 2019 ฯฯฮตฮนฯ ฯฯฯฮตฯ, ฮท ฮฮบฮฌฮฝฮฑ, ฮท ฮฮญฮฝฯ ฮฑ ฮบฮฑฮน ฯฮฟ ฮฮฑฮปฮฌฮฟฯ ฮน, ฮฌฯฯฮนฯฮฑฮฝ ฮฝฮฑ ฯฮฟฯฮทฮณฮฟฯฮฝ ฯฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮฑฯ ฯฯ ฯฮต ฮตฯฮนฮปฮตฮณฮผฮญฮฝฮตฯ ฯฮตฯฮนฮฟฯฮญฯ ฮผฮต ฮผฮญฯฯฮนฮฑ ฮญฯฯ ฯฮฟฮฒฮฑฯฮฎ ฮดฮนฮฌฮดฮฟฯฮท ฯฮทฯ ฮฑฯฮธฮญฮฝฮตฮนฮฑฯ. ฮฯฮฟ ฯฯฯฮฝฮนฮฑ ฮผฮตฯฮฌ ฯฮทฮฝ ฮญฮฝฮฑฯฮพฮท ฮฑฯ ฯฮฎฯ ฯฮทฯ ฯฯฯฯฮทฯ ฮดฮฟฮบฮนฮผฮฎฯ ฯฮต ฮตฯ ฯฮตฮฏฮฑ ฮบฮปฮฏฮผฮฑฮบฮฑ ฮญฯฮฟฯ ฮฝ ฯฮฟฯฮทฮณฮทฮธฮตฮฏ 2,3 ฮตฮบฮฑฯฮฟฮผฮผฯฯฮนฮฑ ฮดฯฯฮตฮนฯ.
ฮคฮฟ RTS,S ฯฮฑฯฮฑฯฮบฮตฯ ฮฌฮถฮตฯฮฑฮน ฮฑฯฯ ฯฮท ฮฒฯฮตฯฮฑฮฝฮนฮบฮฎ ฯฮฑฯฮผฮฑฮบฮฟฮฒฮนฮฟฮผฮทฯฮฑฮฝฮฏฮฑ GSK ฮบฮฑฮน ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฯฮฟ ฯฯฯฯฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ โฮบฮฑฮน ฮผฮญฯฯฮน ฯฯฮนฮณฮผฮฎฯ ฯฮฟ ฮผฮฟฮฝฮฑฮดฮนฮบฯโ ฯฮฟฯ ฮญฯฮตฮน ฮฑฯฮฟฮดฮตฮนฯฮธฮตฮฏ ฮฑฯฮฟฯฮตฮปฮตฯฮผฮฑฯฮนฮบฯ ฯฯฮท ฮผฮตฮฏฯฯฮท ฯฮฟฯ ฮฑฯฮนฮธฮผฮฟฯ ฯฯฮฝ ฮบฯฮฟฯ ฯฮผฮฌฯฯฮฝ, ฮฑฮบฯฮผฮท ฮบฮฑฮน ฯฮทฯ ฯฮฟฮฒฮฑฯฮฎฯ ฮฝฯฯฮทฯฮทฯ ฯฮฟฯ ฮฑฯฮตฮนฮปฮตฮฏ ฯฮท ฮถฯฮฎ, ฯฯฮฑ ฯฮฑฮนฮดฮนฮฌ.
ฮฃฯฮผฯฯฮฝฮฑ ฮผฮต ฯฮฟฮฝ ฮ ฮฮฅ, ฮฟฮน ฮบฮปฮนฮฝฮนฮบฮญฯ ฮดฮฟฮบฮนฮผฮญฯ ฯฮทฯ ฯฯฮฏฯฮทฯ ฯฮฌฯฮทฯ ฮญฮดฮตฮนฮพฮฑฮฝ ฯฯฮน ฯฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ, ฯฯฮฑฮฝ ฯฮฟฯฮทฮณฮตฮฏฯฮฑฮน ฯฮต ฯฮญฯฯฮตฯฮนฯ ฮดฯฯฮตฮนฯ, ฯฯฮฟฮปฮฑฮผฮฒฮฌฮฝฮตฮน ฯฮฑ 4 ฯฯฮฑ 10 ฮบฯฮฟฯฯฮผฮฑฯฮฑ ฯฮทฯ ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑฯ ฮบฮฑฮน ฯฮนฯ 3 ฯฯฮนฯ 10 ฯฮฟฮฒฮฑฯฮญฯ, ฮฑฯฮตฮนฮปฮทฯฮนฮบฮญฯ ฮณฮนฮฑ ฯฮท ฮถฯฮฎ ฮฝฮฟฯฮฎฯฮตฮนฯ.
ฮคฮฟ ฮตฯฯฮผฮตฮฝฮฟ ฮฒฮฎฮผฮฑ ฮณฮนฮฑ ฯฮฟฮฝ ฮ ฮฮฅ ฮตฮฏฮฝฮฑฮน ฮท ฯฯฮทฮผฮฑฯฮฟฮดฯฯฮทฯฮท ฯฮทฯ ฮตฮบฯฯฯฮฑฯฮตฮฏฮฑฯ ฮตฮผฮฒฮฟฮปฮนฮฑฯฮผฮฟฯ. ฮ ฮฃฯ ฮผฮผฮฑฯฮฏฮฑ ฮณฮนฮฑ ฯฮฟ ฮฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ (Gavi) ฮฑฮฝฮฑฮบฮฟฮฏฮฝฯฯฮต ฯฯฮน ฮธฮฑ ฮตฮพฮตฯฮฌฯฮตฮน, ฯฮต ฯฯ ฮฝฮตฯฮณฮฑฯฮฏฮฑ ฮบฮฑฮน ฮผฮต ฮฌฮปฮปฮฟฯ ฯ ฮฑฯฮผฯฮดฮนฮฟฯ ฯ ฯฮฑฯฮฌฮณฮฟฮฝฯฮตฯ, “ฮตฮฌฮฝ ฮบฮฑฮน ฯฯฯ ฮธฮฑ ฯฯฮทฮผฮฑฯฮฟฮดฮฟฯฮฎฯฮตฮน ฮญฮฝฮฑ ฮฝฮญฮฟ ฯฯฯฮณฯฮฑฮผฮผฮฑ ฮตฮผฮฒฮฟฮปฮนฮฑฯฮผฮฟฯ ฯฯฮนฯ ฯฯฯฮตฯ ฯฮทฯ ฯ ฯฮฟฯฮฑฯฮฌฯฮนฮฑฯ ฮฯฯฮนฮบฮฎฯ”.
ฮฮฝฮฑ ฮฌฮปฮปฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ, ฯฮฟฯ ฮฑฮฝฮฑฯฯฯฯฯฮตฯฮฑฮน ฮฑฯฯ ฯฮฟ ฮ ฮฑฮฝฮตฯฮนฯฯฮฎฮผฮนฮฟ ฯฮทฯ ฮฮพฯฯฯฮดฮทฯ, ฯฮฟ Matrix-M, ฮณฮตฮฝฮฝฮฌ ฮตฯฮฏฯฮทฯ ฯฮฟฮปฮปฮญฯ ฮตฮปฯฮฏฮดฮตฯ ฮฑฯฮฟฯ ฯฮฟฮฝ ฮฯฯฮฏฮปฮนฮฟ ฮฑฮฝฮฑฮบฮฟฮนฮฝฯฮธฮทฮบฮต ฯฯฮน ฯฯฮนฯ ฮดฮฟฮบฮนฮผฮญฯ ฯฮทฯ ฮดฮตฯฯฮตฯฮทฯ ฯฮฌฯฮทฯ ฮญฮดฮตฮนฮพฮต ฯฯฮน ฮญฯฮตฮน ฮฑฯฮฟฯฮตฮปฮตฯฮผฮฑฯฮนฮบฯฯฮทฯฮฑ 77%. ฮคฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮฑฯ ฯฯ ฮธฮฑ ฮผฯฮฟฯฮฟฯฯฮต ฮฝฮฑ ฯฮฌฯฮตฮน ฮฌฮดฮตฮนฮฑ ฯฮต ฮปฮนฮณฯฯฮตฯฮฟ ฮฑฯฯ ฮดฯฮฟ ฯฯฯฮฝฮนฮฑ.
ฮคฮฟฮฝ ฮฮฟฯฮปฮนฮฟ, ฮท ฮณฮตฯฮผฮฑฮฝฮนฮบฮฎ ฮตฯฮฑฮนฯฮตฮฏฮฑ BioNTech ฮฑฮฝฮฑฮบฮฟฮฏฮฝฯฯฮต ฮตฯฮฏฯฮทฯ ฯฯฮน ฮธฮฑ ฮฎฮธฮตฮปฮต ฮฝฮฑ ฮตฯฮฑฯฮผฯฯฮตฮน ฯฮทฮฝ ฯฮฟฮปฮปฮฌ ฯ ฯฮฟฯฯฯฮผฮตฮฝฮท ฯฮตฯฮฝฮฟฮปฮฟฮณฮฏฮฑ ฯฮฟฯ ฮฑฮณฮณฮตฮปฮนฮฑฯฯฯฮฟฯ RNA, ฯฮฟฯ ฯฯฮทฯฮนฮผฮฟฯฮฟฮนฮตฮฏฯฮฑฮน ฮฎฮดฮท ฯฯฮฟ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮบฮฑฯฮฌ ฯฮทฯ Covid-19, ฮณฮนฮฑ ฮฝฮฑ ฮฑฮฝฮฑฯฯฯฮพฮตฮน ฮญฮฝฮฑ ฮตฮผฮฒฯฮปฮนฮฟ ฮณฮนฮฑ ฯฮทฮฝ ฮตฮปฮฟฮฝฮฟฯฮฏฮฑ ฮบฮฑฮน ฯฯฮน ฮธฮฑ ฮพฮตฮบฮนฮฝฮฎฯฮตฮน ฮดฮฟฮบฮนฮผฮญฯ ฯฮฟ ฮตฯฯฮผฮตฮฝฮฟ ฮญฯฮฟฯ.
ฮฮต ฯฮปฮทฯฮฟฯฮฟฯฮฏฮตฯ ฮฑฯฯ ฯฮฟ ฮฮ ฮ-ฮฮ ฮ