Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος η σημερινή και η Γη εκπέμπει ένα επείγον τριπλό σήμα “SOS”. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΟΗΕ, η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή κατάσταση έκτακτης ανάγκης που εξελίσσεται σε τρία μέτωπα:
- Το κλίμα θερμαίνεται πολύ γρήγορα χωρίς να αφήνει περιθώρια να προσαρμοστούν αποτελεσματικά οι άνθρωποι και η φύση.
- Η απώλεια της βιοποικιλότητας, σε συνδυασμό με άλλες πιέσεις έχουν οδηγήσει περίπου ένα εκατομμύριο είδη αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της εξαφάνισης.
- H ρύπανση συνεχίζει να δηλητηριάζει τον αέρα, τη γη και το νερό μας.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το κλίμα της Γης έχει ήδη θερμανθεί κατά περίπου 1°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Το αποτέλεσμα είναι οι εποχές να αλλάζουν οι καταιγίδες να εντατικοποιούνται, ενώ πλημμύρες, ξηρασίες, καύσωνες και πυρκαγιές γίνονται όλο και πιο συχνά, αλλά και περισσότερο καταστροφικά φαινόμενα.
Η κλιματική κρίση επιτείνει τις πιέσεις στη φύση, ενώ τα είδη και τα οικοσυστήματα αγωνίζονται να προσαρμοστούν. Κρίσιμα οικοσυστήματα όπως τροπικά δάση και υγρότοποι συνεχίζουν να χάνονται εξαιτίας της ανθρώπινης επεκτατικότητας, συμπεριλαμβανομένης και της αποψίλωσης των δασών, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για εντατική γεωργία.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που έδωσε ο ΟΗΕ στη δημοσιότητα, στο πλαίσιο των φετινών δράσεων #onlyoneearth για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, η υλοτομία, η υπεραλίευση και το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων αποδεκατίζουν πληθυσμούς σπάνιων φυτών και ζώων.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση, μεγάλο μέρος της οποίας προκαλείται από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, προκαλεί περίπου 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως. Χημικά στοιχεία από τη γεωργία, τα ιζήματα από τη διάβρωση του εδάφους και τα πλαστικά απόβλητα που απορρίπτονται στη φύση ρυπαίνουν τόσο τα γλυκά όσο και τα θαλάσσια νερά.
Η επιστήμη δείχνει ότι αυτές οι αλληλένδετες κρίσεις είναι αποτέλεσμα της μη βιώσιμης χρήσης των πόρων του πλανήτη, αλλά και την παντελώς ανεύθυνη διαχείριση των απορριμμάτων μας, ενώ, ταυτόχρονα, η απαίτησή μας για τη χρήση πόρων υπερβαίνει την ικανότητα της Γης να τους παρέχει σε ποσοστό της τάξης του 75%.
Οι άνθρωποι επηρεάζουν σημαντικά σχεδόν τα τρία τέταρτα της γης χωρίς πάγο, αλλά και τα δύο τρίτα των ωκεανών. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν στο μισό στην επόμενη οκταετία, προκειμένου να διατηρηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου. Νέα στοιχεία μάλιστα δείχνουν ότι τα νοικοκυριά του πλανήτη συνδέονται με τα δύο τρίτα των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Με βάση την τελευταία επιστημονική έκθεση του ΟΗΕ, ένας περισσότερο βιώσιμος τρόπος ζωής και συμπεριφοράς θα μπορούσαν να μας μειώσουν εκπομπές κατά 40-70% έως το 2050.
Ο δεκάλογος για την επιτάχυνση της εξυγίανσης του πλανήτη και της ευημερίας των πολιτών
Στο πλαίσιο του πρόσφατου Stockholm+50 Leadership Dialogue, πενήντα χρόνια μετά την ιστορική σύνοδο που έλαβε χώρα στη Σουηδική πρωτεύουσα, όταν για πρώτη φορά ο κίνδυνος της κλιματικής αλλαγής και των απειλών του περιβάλλοντος μπήκαν δυναμικά στη διεθνή ατζέντα, επιβεβαιώθηκε η ανάγκη για άμεση δράση και ουσιαστικές αλλαγές. Εν μέσω μίας κλιματικής και περιβαλλοντικής κρίσης η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με τις νέες πλανητικές προκλήσεις, τονίστηκε η ιδιαίτερη σημασία της τοπικής και εθνικής πραγματικότητας του κάθε κράτους, καθώς και η ανάγκη συνδυασμού κινήτρων και πολιτικών, χρηματοδότησης και ικανότητας υποστήριξης των μέτρων για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης.
Ειδικότερα, οι νέες προτάσεις που κατατέθηκαν συνοψίζονται στον εξής δεκάλογο:
- Η τοποθέτηση της ανθρώπινης ευημερίας στο επίκεντρο ενός υγιούς πλανήτη της ευημερίας όλων
- Η αναγνώριση, αλλά και η εφαρμογή του δικαιώματος σε ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον
- Η υιοθέτηση αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το τρέχον οικονομικό μας σύστημα, προκειμένου να συμβάλει σε έναν υγιή πλανήτη
- Η ενίσχυση της εθνικής εφαρμογής των υφιστάμενων δεσμεύσεων για έναν υγιή πλανήτη
- Η ευθυγράμμιση των δημοσίων και ιδιωτικών χρηματοοικονομικών ροών με το περιβάλλον, το κλίμα και τις δεσμεύσεις για βιώσιμη ανάπτυξη
- Η επιτάχυνση των μετασχηματισμών σε όλους του κυρίαρχους τομείς, όπως τα τρόφιμα, η ενέργεια, το νερό, τα κτίρια, ο κατασκευαστικός κλάδος και η κινητικότητα
- Η ανοικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης για ενισχυμένη συνεργασία και αλληλεγγύη
- Η ενίσχυση και αναζωογόνηση ενός πολυμερούς συστήματος
- Η αναγνώριση της ευθύνης μεταξύ των γενεών ως ακρογωνιαίος λίθος της ορθής χάραξης πολιτικής
- Η προώθηση των αποτελεσμάτων της Stockholm+50, μέσω της ενίσχυσης και της αναζωογόνησης των συνεχιζόμενων διεθνών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένου ενός παγκόσμιου πλαισίου για τη βιοποικιλότητα
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN) Δρ. Bruno Oberle: “Οι κυβερνήσεις παγκοσμίως ξοδεύουν περίπου 1,5 τρισεκατομμύριο το χρόνο σε επιδοτήσεις για ορυκτά καύσιμα και τη γεωργία, για μεθόδους επιβλαβείς για τη φύση. Αντίθετα, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα κεφάλαια για να αναπτύξουμε νέες και καλύτερες τεχνολογίες, να επενδύσουμε στην οικοδόμηση μιας νέας, βιώσιμης γεωργίας, να επενδύσουμε σε λύσεις βασισμένες στη φύση για πολλά από τα προβλήματά μας. Έχουμε τα μέσα για να δημιουργήσουμε μια βιώσιμη οικονομία. Χρειαζόμαστε την πολιτική βούληση για να κάνουμε την αλλαγή”.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
