Ανακοίνωση ΙΜΠΗΣ με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα για το ηφαίστειο

Την παρακάτω ανακοίνωση εξέδωσε το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης με αφορμή τον νέο κύκλο δημοσιευμάτων που κάνουν λόγο για κατεπείγουσα παρακολούθηση του ηφαιστείου.

Με έκπληξη τα μέλη του ΔΣ του ΙΜΠΗΣ διαβάσαμε σε διάφορα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ τη δημοσίευση μιας είδησης που αφορούσε την έκτακτη χρηματοδότηση από την κεντρική διοίκηση με φορέα υλοποίησης τον ΟΑΣΠ για την παρακολούθηση του ηφαιστείου της Σαντορίνης, και μάλιστα με το χαρακτήρα του κατεπείγοντος, λόγω της σοβαρής σεισμο-ηφαιστειακής κρίσης της περιόδου 2011-2012 που παρουσιάστηκε στο νησί της Σαντορίνης.

Μάλιστα η είδηση συνοδευόταν από αναφορά σε διάφορες επιστημονικές δραστηριότητες του παρελθόντος π.χ. του ΕΛΚΕΘΕ στην περιοχή της Σαντορίνης, δίνοντας έτσι μία αίσθηση κινδύνου και άμεσης ανάγκης.

Όπως είναι γνωστό, μετά από πολλές και επίμονες προσπάθειες και πιέσεις του ΙΜΠΗΣ σε συντονισμό με τον Δήμο Θήρας, λόγω και της γνωστής δραστηριότητας που εμφάνισε το ηφαίστειο το 2011, ιδρύθηκε στις αρχές του 2012 η 15μελής Εθνική Ειδική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου της Σαντορίνης (ΕΕΕΠΗΣ), στην οποία είναι μέλη 4 μέλη του Δ.Σ. και της Επιστ. Επιτροπής του ΙΜΠΗΣ. Μία από τις πρώτες δραστηριότητες της ΕΕΕΠΗΣ ήταν να ζητήσει χρηματοδότηση για τη συντήρηση, πύκνωση και βελτίωση των υποδομών παρακολούθησης του ηφαιστείου. Η προχθεσινή απόφαση χρηματοδότησης, η οποία εκδόθηκε μετά την πάροδο περίπου μισού έτους από το αρχικό αίτημα (σοβαρή καθυστέρηση της κεντρικής διοίκησης για περιόδους κρίσης περιβαλλοντικών-γεωλογικών κινδύνων), αντιστοιχεί σε ένα μικρό τμήμα των υφιστάμενων αναγκών συντήρησης και λειτουργίας των ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ υποδομών παρακολούθησης του ΙΜΠΗΣ και πολλών Ελληνικών και διεθνών ερευνητικών κέντρων. Κατά συνέπεια είναι εντελώς ανακριβής αλλά και παραπλανητική η αναφορά σε “κατεπείγουσα χρηματοδότηση” και σε “έκρυθμη” κατάσταση του ηφαιστείου.

Το Δ.Σ. του ΙΜΠΗΣ θέλει να στηλιτεύσει την ανεύθυνη κατασκευή αλλά και αναπαραγωγή τέτοιων ειδήσεων. Δεν είναι δυνατόν οι συνεχείς επιστημονικές προσπάθειες για τη βελτίωση της παρακολούθησης και ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας αλλά και της πολιτείας να σκοντάφτουν σε μία συνεχή κινδυνολογία και μετάδοση παραπλανητικών ειδήσεων. Δεν είναι δυνατόν η χρηματοδότηση (καθυστερημένη και περιορισμένη ανταπόκριση της κεντρικής διοίκησης) της λειτουργίας των δικτύων παρακολούθησης του ηφαιστείου (μόνιμη διαδικασία σε όσες Ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν ηφαίστεια όπως η Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Προτογαλία, κλπ.)  να οδηγεί σε ανάλογες δημοσιεύσεις, που μόνο αρνητικές επιπτώσεις έχουν στην επιστημονική δραστηριότητα αλλά και στην τοπική και εθνική οικονομία. Δεν μπορεί για κάθε βήμα μπρος που επιχειρεί να κάνει η επιστήμη, να γίνονται για κινδυνολογικούς ή άλλους λόγους δύο βήματα πίσω. Τέτοια φαινόμενα, όπως και η πρόσφατη καταδικαστική απόφαση για το σεισμό της L’Acquila, θα οδηγήσουν στην απαξίωση της επιστημονικής δραστηριότητας και την ακύρωση των προσπαθειών ενεργητικής προστασίας της κοινωνίας μας από φυσικούς και άλλους κινδύνους.

Το ΙΜΠΗΣ θέλει να δηλώσει προς κάθε κατεύθυνση ότι θα βρίσκεται σε εγρήγορση και σε πλήρη συντονισμό με τον Δήμο Θήρας για την αποτροπή τέτοιων καταστάσεων ώστε να προστατεύεται το έργο του και η τοπική κοινωνία από άκαιρες και ανεύθυνες δηλώσεις διαφόρων μέσων ενημέρωσης.
Για το Δ.Σ .του ΙΜΠΗΣ

Ο Πρόεδρος Μ.Φυτίκας, Ομ. Καθηγητής ΑΠΘ

Ο  Γ. Γραμματέας Κ. Παπαζάχος,  Καθηγητής ΑΠΘ