Τις επιπτώσεις των δύσκολων καιρικών συνθηκών και του ιδιαίτερου οικοσυστήματος στους αμπελώνες της μετρά για άλλη μια φορά η Σαντορίνη, κάνοντας τον απολογισμό του φετινού τρύγου. Η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων – Santo Wines, ως εταίρος του έργου “Ηφαιστειακή Γεωργία της Ευρώπης – Volcanic Agriculture of Europe”, αναφέρει πως η σταφυλική παραγωγή έφτασε μόλις το 30% του ετήσιου μέσου όρου στο νησί, ως απόρροια της ανομβρίας του χειμώνα, των δυνατών βοριάδων όταν άνοιγαν οι ταξιανθίες, της έντονης χαλαζόπτωσης του Απριλίου και του παρατεταμένου καύσωνα του καλοκαιριού.
Παρ’ όλα αυτά, όπως τονίζει ο επικεφαλής οινολόγος της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων Νίκος Βαρβαρήγος, “τα σταφύλια που τρυγήθηκαν πρόκειται να δώσουν κρασιά με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Οι εκλεκτοί οίνοι ΠΟΠ Σαντορίνη αναμένεται να έχουν το χαρακτηριστικό προφίλ με αρώματα λευκών ανθών, εσπεριδοειδών και λευκόσαρκων φρούτων στη νεότητά τους, που θα εξελιχθούν σε πιο γήινα με τη χαρακτηριστική ορυκτότητα, αλκοόλη 13-14 βαθμούς και pH πολύ κοντά στο 3″.
Στη μικρή αυτή παραγωγή, του μόλις 30%, συγκεντρώνεται το πείσμα και η αγάπη των 20 οινοποιείων της Σαντορίνης τα οποία παράγουν οίνους ΠΟΠ, οι οποίοι προέρχονται από τουλάχιστον 85% Ασύρτικο και 15% από τα λευκά σταφύλια Αθήρι και Αηδάνι, καθώς και το φυσικά γλυκό κρασί Vinsanto, το οποίο παρασκευάζεται αδιάλειπτα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα από λιαστά σταφύλια.
Όπως είναι γνωστό, το φτωχό σε θρεπτικά συστατικά και οργανική ουσία έδαφος, η έλλειψη βροχοπτώσεων αλλά και το μικροκλίμα που δημιουργούν η θάλασσα και οι δυνατοί βοριάδες, δημιουργούν ένα εξαιρετικά αφιλόξενο περιβάλλον για τα αμπέλια. Παρ’ όλα αυτά, η φύση βρίσκει τον τρόπο να προσαρμόζεται και να μεγαλουργεί: η υγρασία της νυχτερινής ατμόσφαιρας και η πρώτη πρωινή ομίχλη δεσμεύονται από τους πωρόλιθους του εδάφους, και αποδίδονται στη συνέχεια στο φυτό. Για την προστασία από τους αμείλικτους βοριάδες και την έντονη ηλιακή ακτινοβολία τους καλοκαιρινούς μήνες, οι αμπελουργοί ανέπτυξαν το σύστημα της κουλούρας (αμπελιά), δηλαδή αμπέλια κλαδεμένα σε σχήμα χαμηλού καλαθιού που ακουμπά στο έδαφος. Επίσης, τα αμμώδη εδάφη σε συνδυασμό με τη μορφολογία του νησιού ώθησαν τους παραγωγούς σε αρκετά σημεία του νησιού να συνεχίσουν την παράδοση αιώνων και προκειμένου να αποφύγουν τη διάβρωση του εδάφους να καλλιεργήσουν αμπελώνες σε πεζούλες.
Το ηφαιστειακό κρασί ΠΟΠ Σαντορίνη είναι εξαιρετικά δημοφιλές, χάρη στην ποικιλία-σταρ που το χαρακτηρίζει, το Ασύρτικο. Περίπου 2,5 εκατ. λίτρα κρασιού ΠΟΠ Σαντορίνη παράγεται ετησίως, εκ των οποίων το 30-40% εξάγεται, αν και η ζήτηση ακόμα και εντός της Ελλάδας υπερβαίνει την προσφορά.
Η σταδιακή μείωση της στρεμματικής απόδοσης αλλά και η εκτόξευση του κόστους παραγωγής από έτος σε έτος οδηγεί ακόμα υψηλότερα τις τιμές των οίνων ΠΟΠ Σαντορίνη, καθώς οι τιμές των σταφυλιών ξεπέρασαν φέτος τα 5 ευρώ το κιλό, όταν σε άλλες περιοχές η αντίστοιχη τιμή είναι πενήντα λεπτά. Παρ’ όλα αυτά, οι τελικές τιμές λιανικής εξακολουθούν να κατατάσσουν τα κρασιά της Σαντορίνης ανάμεσα στα πιο συμφέροντα ως προς τη σχέση ποιότητας/τιμής παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων Μάρκο Καφούρο, “τα αποτελέσματα του φετινού τρύγου καταδεικνύουν ότι τα κρασιά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) Σαντορίνη θα εξακολουθήσουν να γίνονται όλο και πιο σπάνια. Τα κρασιά της Σαντορίνης έχουν φανατικούς οπαδούς σε όλο τον κόσμο, και μια σειρά εντατικών, συλλογικών προωθητικών ενεργειών σε πολλές χώρες του κόσμου όπως η Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Καναδάς και αλλού έχουν αυξήσει ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον των οινόφιλων καταναλωτών. Παντού στον κόσμο κρασιά τέτοιας ποιότητας, τα οποία είναι υψηλής ζήτησης, μειωμένης παραγωγής και εξαιρετικά υψηλού κόστους σε κάθε στάδιο παραγωγής, έχουν τιμές δύο και τρεις φορές υψηλότερες από ότι έχει μια φιάλη Σαντορίνη. Δε σας κρύβω ότι κορυφαίοι ειδικοί του οίνου, σε πρόσφατη εκδήλωσή μας στο Λονδίνο όπως και παλαιότερα στη Νέα Υόρκη, βρήκαν τα κρασιά της Σαντορίνης εφάμιλλα των Grand Cru Chablis στη Βουργουνδία. Για εμάς, τα κρασιά της Σαντορίνης αποτελούν ένα μικρό θαύμα – τον πολύτιμο καρπό αρχαίων αμπελώνων οι οποίοι επιβιώνουν σε αφιλόξενες συνθήκες και εκμεταλλεύονται κάθε δώρο του ηφαιστειακού τους οικοσυστήματος”.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θηραϊκού αμπελώνα και εν γένει των ηφαιστειακών προϊόντων αναδεικνύονται μέσα από το έργο “Ηφαιστειακή Γεωργία της Ευρώπης – Volcanic Agriculture of Europe”, το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Κανονισμού ΕΚ 1144/2014. Εταίροι του έργου είναι οι ιταλικές ενώσεις οινοπαραγωγών Soave και Lessini Durello, η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων – Santo Wines και ο συνεταιρισμός παραγωγών τυριών από την περιοχή του Veneto, Monte Veronese.
