Αυξημένες κατά 17,2% ήταν το 2022 οι αναφορές που έγιναν στο Συνήγορο του Καταναλωτή, σε σχέση με το 2021 (13.474 έναντι 11.407) και η αύξηση αποδίδεται στην εκτόξευση του αριθμού αναφορών σε επιμέρους κλάδους της αγοράς, όπως η ενέργεια, όπου σημειώθηκε αύξηση κατά σχεδόν 150% σε σχέση με το 2021 και των μεταφορών, αύξηση κατά σχεδόν 96% σε σχέση με το 2021.
Αυτό προκύπτει από την ετήσια έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής Συνήγορος του Καταναλωτή για τα πεπραγμένα του 2022 που παραδόθηκε στον πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Τασούλα, από τον επικεφαλής της Αρχής, Λευτέρη Ζαγορίτη, τον οποίον συνόδευαν η αναπληρώτρια Συνήγορος, Βασιλική Μπώλου, και ο βοηθός συνήγορος, Ευθύμιος Τσίγκας.
Ο πρόεδρος της Βουλής, παραλαμβάνοντας την έκθεση, ευχαρίστησε τον Συνήγορο του Καταναλωτή για την ενημέρωση και σημείωσε πως σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής θα τη διαβιβάσει στην αρμόδια Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας προκειμένου οι βουλευτές να ενημερωθούν για όλα τα στοιχεία και τα συμπεράσματά της.
Ο κος Ζαγορίτης επισήμανε πως το 2022 ήταν έτος γεγονότων διεθνούς εμβέλειας, με έντονες ορατές συνέπειες στην καθημερινότητα των καταναλωτών, όπως η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός.
Ιδιαίτερα για την ενέργεια, ο Συνήγορος του Καταναλωτή δέχθηκε αυξημένες αναφορές (149,5%), “όπου διαπιστώθηκε ότι οι προμηθευτές στην πλειονότητά τους προέβαιναν σε εσφαλμένη και πλημμελή προσυμβατική ενημέρωση των καταναλωτών, σε αναδρομική τροποποίηση των τιμολογίων προμήθειας χωρίς την οφειλόμενη, κατά το νόμο, προηγούμενη ενημέρωση και κυρίως σε αδιαφανείς πρακτικές σε σχέση με τον υπολογισμό της ρήτρας κόστους προμήθειας στις συνδέσεις κυμαινόμενου τιμολογίου, προκαλώντας την επιβάρυνση των καταναλωτών με υπέρογκες χρεώσεις που εκτροχίασαν τους οικογενειακούς προγραμματισμούς και επέφεραν την αγανάκτηση των καταναλωτών”.
Όπως σημείωσε ο ίδιος, οι διαρκείς και επίμονες παρεμβάσεις του Συνηγόρου του Καταναλωτή προς κάθε αρμόδιο φορέα, αλλά και προς την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, συνέβαλαν στην αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής και στην καθιέρωση πρακτικών ορθής και διαφανούς προσυμβατικής ενημέρωσης των καταναλωτών από όλους τους παρόχους, οι οποίες, σε συνδυασμό με την κρατική επιδότηση, εξομάλυναν την κατάσταση. “Καθώς, όμως, το μέτρο της αναστολής είναι προσωρινό, αφού ισχύει μέχρι 31/45/2023, η Αρχή υπογραμμίζει την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων και λήψης νέων μέτρων και πρωτοβουλιών για την έγκαιρη αντιμετώπιση παρόμοιων προβλημάτων που μπορεί να ανακύψουν εκ νέου” τόνισε, προσθέτοντας ότι “οι αξιόπιστες συναλλαγές προϋποθέτουν διαφάνεια και ορθή ενημέρωση”.
Επίσης σημείωσε ότι και στο ηλεκτρονικό εμπόριο διαπιστώθηκαν προβλήματα, καθώς οι καταναλωτές, για να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια, στράφηκαν στις ηλεκτρονικές αγορές κι αυτό οδήγησε κάποιους επιτήδειους να εκμεταλλευτούν τις συνθήκες διοχετεύοντας στην αγορά απομιμητικά προϊόντα ευτελούς ποιότητας και αξίας. Η Αρχή συνεργάστηκε με τις αρμόδιες υπηρεσίες για την εξάρθρωση των κυκλωμάτων και δημοσίευσε και συμβουλές.
Για τις μεταφορές η μεγάλη αύξηση των αναφορών αφορά στην υποκατηγορία των μεταφορικών υποδομών στην οποία περιλαμβάνονται οι αυτοκινητόδρομοι (19,9% από 1,8% που ήταν το 2021) και αιτία ήταν ο εγκλωβισμός οδηγών λόγω της χιονόπτωσης.
Όπως σημειώνεται στο μήνυμα του κου Ζαγορίτη, στην έκθεση “εκτός από την ενέργεια, το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις μεταφορές, οι άλλοι κλάδοι κινήθηκαν σε φυσιολογικά, σε σχέση με τις άλλες χρονιές, πτωτικά επίπεδα”.
Συμπλήρωσε επίσης πως το 2022, υπό όλες αυτές τις ειδικές συνθήκες, ήταν μία χρονιά κατά την οποία η αποτελεσματικότητα της Αρχής παρέμεινε στα ικανοποιητικά επίπεδα των προηγούμενων ετών. Καταγράφηκε, είπε, υψηλό ποσοστό επίλυσης διαφορών 80,5%, εντούτοις για πρώτη φορά ο μέσος χρόνος επίλυσης επιμηκύνθηκε. Το γεγονός οφείλεται, όπως εξήγησε, “όχι μόνο στη μεσοσταθμική αύξηση των αναφορών, κάτι αναμενόμενο, αλλά πρωτίστως στην υποστελέχωση της Αρχής σε επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό, δεδομένου ότι οι ίδιοι και λιγότεροι σε αριθμό σε σχέση με το 2021 ειδικοί επιστήμονες και διοικητικοί υπάλληλοι της Αρχής, κλήθηκαν να χειριστούν μεγαλύτερο αριθμό αναφορών, οι οποίες, μάλιστα, το 2022 ήταν περισσότερες από κάθε άλλη χρονιά, αφού προσέγγισαν τις 14.000”.
Επιπλέον, η Αρχή, προκειμένου να διευκολύνει τους καταναλωτές, προχώρησε από φέτος στη δυνατότητα υποβολής αναφορών “on line” μέσω πλατφόρμας, με χρήση κωδικών Taxisnet, ενώ ο κος Ζαγορίτης εκτίμησε ότι το 2023, με βάση τη μέχρι σήμερα ροή, οι αναφορές θα είναι ακόμη περισσότερες. Τέλος, σε ό,τι αφορά το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή, η Ελλάδα δέχτηκε 515 αναφορές, αριθμός ελαφρά αυξημένος σε σχέση με το 2021.