Τρία νέα “ψηφιακά εργαλεία” για την προστασία των ανηλίκων από την πώληση προϊόντων καπνού και αλκοόλ

Τις ψηφιακές εφαρμογές για την αποτροπή πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα αλκοόλ, καπνού και άτμισης, με στόχο την προστασία τους από τον εθισμό, παρουσίασαν σήμερα (19/11) οι Υπουργοί Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος και ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης Παναγιώτης Στάθης.

Ειδικότερα, οι ψηφιακές εφαρμογές, οι οποίες υλοποιήθηκαν σε συνέχεια του νόμου 5216/2025 του Υπουργείου Υγείας και θα τεθούν σε παραγωγική λειτουργία με την υπογραφή των σχετικών ΚΥΑ των Υπουργείων Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι οι ακόλουθες:

Διαφήμιση

– Ψηφιακό Μητρώο Ελέγχου Προϊόντων – alto.gov.gr
Εκεί καλούνται να εγγραφούν έως τις 31 Ιανουαρίου 2026 όλες οι επιχειρήσεις που πωλούν Προϊόντα Καπνού, Αλκοόλ και λοιπά Μη Καπνικά Προϊόντα, όπως για παράδειγμα προϊόντα άτμισης. Με την εγγραφή στο Ψηφιακό Μητρώο εκδίδεται έγγραφο που φέρει QR code. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνονται οι έλεγχοι νομιμότητας που διενεργούν οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές. Κατά τους επιτόπιους ελέγχους θα υπάρχει η δυνατότητα τόσο σκαναρίσματος του QR code του εγγράφου, όσο και επιβεβαίωσης εγγραφής στο Μητρώο. Φυσικά και νομικά πρόσωπα που δε θα εγγραφούν στο Μητρώο θα απαγορεύεται να πωλούν τα προαναφερόμενα προϊόντα. Σε περίπτωση πώλησης ή διάθεσης από μη εγγεγραμμένα πρόσωπα, ανακαλείται η χορηγηθείσα άδεια πώλησης ή ο σχετικός Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.). Στόχος του alto.gov.gr είναι ο αποτελεσματικός έλεγχος της αγοράς και η εξασφάλιση ότι η διάθεση των σχετικών προϊόντων πραγματοποιείται με πλήρη συμμόρφωση προς το θεσμικό πλαίσιο που απαγορεύει την πώλησή τους σε ανήλικους.

Βίντεο με οδηγίες για την εγγραφή στο Μητρώο εδώ.

– Αναγγελία ιδιωτικής εκδήλωσης μέσω gov.gr – events.gov.gr
Η πλατφόρμα λειτουργεί ως ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό Μητρώο για την καταχώριση και παρακολούθηση εκδηλώσεων με συμμετοχή ανηλίκων με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και τον έλεγχο των εκδηλώσεων αυτών. Ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων, στα οποία σε κανονική λειτουργία η είσοδος ανηλίκων δεν επιτρέπεται, εισέρχονται στο events.gov.gr όπου και δηλώνουν την εκδήλωση με τη συμμετοχή ανηλίκων. Στη συνέχεια οι διοργανωτές, για παράδειγμα ένα φροντιστήριο, μια σχολή χορού, αποδέχονται μέσω της πλατφόρμας την εκδήλωση και παράγεται ένα ιδιωτικό συμφωνητικό το οποίο φέρει QR code και αποθηκεύεται στις “Θυρίδες Πολίτη” του επιχειρηματία και του διοργανωτή. Σε περίπτωση ελέγχου επιδεικνύουν το ιδιωτικό συμφωνητικό, ώστε να αποδειχθεί και μέσω του ελέγχου του QR code η νομιμότητα της εκδήλωσης.

Βίντεο για τη λειτουργία της πλατφόρμας αναγγελίας ιδιωτικών εκδηλώσεων εδώ.

– Μηχανισμός Επαλήθευσης Ηλικίας μέσω του Gov.gr Wallet και του Kids Wallet τόσο για το φυσικό όσο και για το ψηφιακό περιβάλλον
Πρόκειται για την ένταξη της ευρωπαϊκής τεχνικής προσέγγισης για το “age verification” στο Gov.gr Wallet και στο Kids Wallet. Με τον τρόπο αυτό, εφαρμόζεται ένας σύγχρονος και ασφαλής μηχανισμός επαλήθευσης ηλικίας, με την απαραίτητη προστασία των προσωπικών δεδομένων. Πιο συγκεκριμένα: α) Όσον αφορά στα σημεία λιανικής πώλησης, οι πωλητές επιλέγουν στην εφαρμογή Gov.gr Wallet την ηλικιακή ομάδα για την επαλήθευση της ηλικίας (π.χ. πάνω από 15) και εμφανίζεται ένα QR code. Ο πιθανός αγοραστής σκανάρει το QR code είτε μέσω του Gov.gr Wallet, είτε του Kids Wallet και επιτρέπει την κοινοποίηση του πιστοποιητικού επιβεβαίωσης της ηλικίας. Στο Gov.gr Wallet του πωλητή εμφανίζεται πράσινη ή κόκκινη σήμανση ανάλογα με το εάν επιτρέπεται ή όχι η πώληση του προϊόντος βάσει της ηλικίας, β) Όσον αφορά στα διαδικτυακά καταστήματα, ο πολίτης σκανάρει από το Gov.gr Wallet και το Kids Wallet το QR code που εμφανίζεται στο περιβάλλον του διαδικτυακού καταστήματος. Με αυτόν τον τρόπο, τα διαδικτυακά καταστήματα λαμβάνουν μόνο την πληροφορία της ηλικίας (π.χ. πάνω από 18), ώστε να επιτρέψουν ή να αποτρέψουν την αγορά του προϊόντος (π.χ. προϊόν καπνού, αλκοόλ ή ταινία).

Βίντεο με τη διαδικασία επιβεβαίωσης ηλικίας σε ψηφιακό περιβάλλον εδώ.

Βίντεο με τη διαδικασία επιβεβαίωσης ηλικίας σε φυσικό περιβάλλον εδώ.

Διαφήμιση

Ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε: “Το καλοκαίρι ψηφίσαμε με τον κύριο Βαρτζόπουλο ένα νόμο, όπου αυστηριοποιήσαμε πάρα πολύ το πλαίσιο για το αλκοόλ και τον καπνό εν γένει, και ειδικότερα για το πως θα ελέγχουμε οι ανήλικοι να μην έχουν επαφή με αυτά τα προϊόντα που είναι ιδιαίτερα βλαπτικά για την υγεία τους. Ο νόμος έκανε σημαντική διαφορά και διαπιστώσαμε ότι τα περιστατικά στα νοσοκομεία ήταν αρκετά μειωμένα σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Όμως, δυστυχώς συμβαίνουν ακόμα πολλά περιστατικά, ορισμένα εκ των οποίων έχουν απασχολήσει ιδιαίτερα και την κοινή γνώμη. Είχαμε ανακοινώσει από το καλοκαίρι ότι για να μπορέσουμε να ελέγξουμε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό την απαγόρευση της πρόσβασης των ανηλίκων στα καπνικά προϊόντα και στο αλκοόλ, θα χρησιμοποιήσουμε τη χρήση της τεχνολογίας και είχαμε ανακοινώσει τη συνεργασία μας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο οποίο αναθέσαμε να φτιάξει τις σχετικές πλατφόρμες μέσω των οποίων θα μπορούμε να κάνουμε έλεγχο της ανηλικότητας σε όλα τα σημεία πώλησης, αλλά και της προαναγγελίας των διαφόρων εκδηλώσεων σε χώρους που έχουν αλκοόλ […] Δεν είναι εργαλεία για σόου. Είναι εργαλεία που θα σώσουν τις ζωές των παιδιών μας, το ιερότερο πράγμα που μπορεί να έχει μία κοινωνία”.

Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου δήλωσε: “Η τεχνολογία, όταν χρησιμοποιείται με σχέδιο και συγκεκριμένο στόχο, μπορεί να γίνει πραγματικό εργαλείο προστασίας, μια “ασπίδα” απέναντι σε κινδύνους του ψηφιακού αλλά και του αναλογικού περιβάλλοντος. Με το “Ψηφιακό Μητρώο Ελέγχου Προϊόντων Καπνού, Αλκοόλ και λοιπών Μη Καπνικών Προϊόντων”, ενισχύουμε τον αποτελεσματικό έλεγχο της αγοράς, ενώ με την υπηρεσία αναγγελίας ιδιωτικών εκδηλώσεων στο gov.gr εξασφαλίζουμε ότι εκδηλώσεις με τη συμμετοχή ανηλίκων θα πραγματοποιούνται με τήρηση των νόμων και αυτών που απαγορεύουν την κατανάλωση αλκοόλ. Επιπλέον γινόμαστε η πρώτη χώρα που εφαρμόζει την ευρωπαϊκή λύση age verification στο Gov.gr Wallet και στο Kids Wallet. Τόσο σε σημεία λιανικής πώλησης όσο και ψηφιακά, αν οι ανήλικοι δεν επιβεβαιώνουν την ηλικία τους, για παράδειγμα ότι είναι πάνω από 15, δεν θα έχουν πρόσβαση στα ανάλογα προϊόντα. Αξιοποιούμε την τεχνολογία με ένα ξεκάθαρο στόχο. Δεν υποκαθιστούμε την ευθύνη κανενός· αντίθετα, ερχόμαστε να υποστηρίξουμε την κοινωνία, τις επιχειρήσεις, τους γονείς. Η επιτυχία αυτών των πρωτοβουλιών περνά μέσα από την υπεύθυνη στάση όλων μας και κυρίως των γονέων, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της καθημερινής φροντίδας των παιδιών”.

Διαφήμιση

Ο Υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος δήλωσε: “Στόχος του Υπουργείου Υγείας δεν είναι η τιμωρία, αλλά η καλλιέργεια συνειδητοποίησης για τις σοβαρές επιπτώσεις που έχει η κατανάλωση αλκοόλ και νικοτίνης από ανηλίκους, τόσο στην προσωπική όσο και στη δημόσια υγεία. Η αλλαγή νοοτροπίας πρέπει να ξεκινήσει από τον κλάδο της εστίασης, τις οικογένειες και τελικά τη νέα γενιά, ώστε οι ίδιοι οι νέοι να αποτρέπουν τέτοιες συμπεριφορές μέχρι την ενηλικίωσή τους”.

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης Παναγιώτης Στάθης δήλωσε: “Η προστασία των ανηλίκων από τη βία, αλλά και από τις διάφορες μορφές εθισμών, όπως είναι τα καπνικά προϊόντα, το αλκοόλ, αλλά και το διαδίκτυο, είναι βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη ως Πολιτική που υλοποιείται υπό τις κατευθύνσεις, του Υπουργού, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Η Ελληνική Αστυνομία έχει αναδείξει την προστασία των ανηλίκων ως συστατικό στοιχείο της νέας φιλοσοφίας Κοινωνικής Αστυνόμευσης με δράσεις, όπως οι περιπολίες ήπιας αστυνόμευσης, αλλά και εργαλεία, όπως η πενταψήφια τηλεφωνική γραμμή «10201» και το app“SafeYouth”. Η ζωή και η ασφάλεια των νέων είναι η ύψιστη προτεραιότητά μας, με «μηδενική ανοχή» στους υπαιτίους που εκθέτουν ανηλίκους στον κίνδυνο ή / και στη βία.