“Με μεγάλη λύπη σας ενημερώνω ότι στις 26 Νοεμβρίου 2013 και σε ηλικία 87 ετών, απεβίωσε η Κυρία Υπαπαντή Βαμβακούση, κάτοικος του Πύργου” έγραφε το email που έφθασε στο “ατλαντίς” και συνέχιζε “Η Κυρία Υπαπαντή Βαμβακούση, είχε κερδίσει δύο βραβεία σε εκδηλώσεις οργανωμένες από τον Ηλιότοπο: 1 για την μικρόκαρπη ντομάτα και 1 για το καλύτερο ντοματοκεφτέ. Δεν ξέρω εάν θέλετε να το δημοσιεύσετε στο newsletter σας. Εάν ναι και χρειάζεστε μια φωτογραφία, πείτε μου να σας στείλω.”
Η απάντηση ήρθε αυθόρμητα: Μα και βέβαια θα το δημοσιεύσουμε και θα βρούμε στο αρχείο μας φωτογραφίες!
Η Υπαπαντή Βαμβακούση, για μας στον Ηλιότοπο, συνδέεται άρρηκτα με την απόφασή μας να ανοίξουμε τον κύκλο των αγροτικών συνεδρίων που διοργανώνουμε στη Σαντορίνη, από το 2002, με τη συνεργασία της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων και την υποστήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του νησιού.
Τότε, τον Ιούνιο του 2002, στο πρώτο αγροτικό συνέδριο που ήταν αφιερωμένο στο Τοματάκι της Σαντορίνης, η Υπαπαντή Βαμβακούση βραβεύθηκε μαζί με άλλους παλαίμαχους αγρότες για την μακρόχρονη προσφορά της στην καλλιέργεια των τοπικών προϊόντων του νησιού. Μεγάλη η χαρά της, μεγάλη μας η τιμή. Διπλή χαρά για την Υπαπαντή: το βραβείο της το έδωσε ο ίδιος ο Ηλίας Μαμαλάκης!
Τρία χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 2005, στο δεύτερο συνέδριο για το Τοματάκι της Σαντορίνης, η Υπαπαντή κέρδισε το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό μαγειρέματος καλύτερου τοματοκεφτέ που πραγματοποιήθηκε στο εργοστάσιο Νομικού στη Βλυχάδα. Και πάλι χαρά μεγάλη, για όλους μας.
Γράφει η νύφη της, Ζακλίν:
“Ήταν τόσο περήφανη που κέρδισε 2 βραβεία! Το έλεγε συνέχεια!! Μάλιστα είχε κάνει και μια συνέντευξη στο santorini tv τότε, μετά από το “καλύτερο ντοματοκεφτέ” με τον Ηλία Μαμαλάκη.
Τι να σας πω για την πεθερά μου, γρήγορα σε ένα email;
Γεννημένη στην 1926, τελευταίο παιδί από 10. Έχασε την μαμά της στα 6 και παντρεύτηκε στα 16. Δούλευε με τον άντρα τις στα χωράφια και με πολύ σκληρή δουλεία κατάφεραν να εξασφαλίσουν λίγη δική τους περιουσία.
Έκανε 5 αγόρια, αλλά δύστυχος χήρεψε στα 52 της. Από εκεί και πέρα ένας αγώνας μεγάλος για να μεγαλώσει τα 5 παιδιά μόνη της.
Το σπίτι όμως ήταν πάντα ανοιχτό για όσους ήθελαν να περάσουν. Ήταν μια γυναίκα με πυγμή και το σπίτι ήταν πάντα πλούσιο σε φαγητό: αυγά, χλωρό, σταφύλια, ντομάτες, πατάτες, ντοματοπελτέδες, φάβα, γούλες, καρπούζια, κάπαρη, λουκάνικα. Όλα μαγειρεμένα στα ξύλα και της στιγμής έτοιμα!! Το γκαζάκι το χρησιμοποίησε μόνο για να ψήσει καφέ!!
Κάθε μέρα σηκωνόταν στις 4 στα χαράματα, να πει καφέ, να μαγειρέψει για να μπορεί να φύγει στις 6, είτε προς τα χωράφια είτε προς το Μοναστήρι, αργότερα στην ζωή της.
Στην ζωή της “εξυπηρέτησε” 4 ηγούμενους στον Προφήτη Ηλία. Κάθε μέρα ήταν εκεί, κοντά στον “Προφήτη της” που την βοήθησε πάντα, έτσι πίστευε. Μαγείρευε για τους μοναχούς, τους βοηθούσε να μαγειρεύουν (κάθε μέρα, επί χρόνια και χωρίς όφελος) για τους φυλακισμένους και για το γηροκομείο. Ό,τι έκανε στο σπίτι, τα έκανε και εκεί: ντοματοπελτές, χλωρό, κάπαρι, σφουγγάτο κτλ. Απλά και μόνο για να ευχαριστήσει τον Προφήτη της, που την είχε πάντα καλά.
Με την υπερβολική ευγένειά της και την σεμνότητά της, ήταν αγαπητή σε όσους την γνώριζαν.
Ο Πάτερ Δαμασκηνός θέλησε να την έχουν κοντά τους και έτσι, προς μεγάλη τιμή της, θάφτηκε στο κοιμητήριο του Μοναστηριού. Όπως είπε ο ίδιος: πολύς κόσμος περνάει από την Σαντορίνη, αλλά σαν την Υπαπαντή, μόνο μία.”
———————–
Ευχαριστούμε πολύ τη νύφη της Υπαπαντής, την κα Jacqueline (Ζακλίν) Esselaar, που μας έστειλε το παραπάνω λόγια και μας έδωσε την ευκαιρία να αναφερθούμε σε μία αγαπητή και αξιομνημόνευτη προσωπικότητα της Σαντορίνης.
Κώστας Κωνσταντινίδης
