Αναπτυξιακός Νόμος και τουρισμός

* Από τον Βασίλη Βρούτση

Σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, την αύξηση της Προστιθέμενης Αξίας και την ενίσχυση της Απασχόλησης, αποτελεί το πλαίσιο κινήτρων – ενισχύσεων (Αναπτυξιακοί Νόμοι, Προγράμματα ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, Leader κ.ά.) που ενεργοποιεί η Πολιτεία, αξιοποιώντας εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους.

Τον Φεβρουάριο του 2022 ολοκληρώθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής, η συζήτηση και ψήφιση, κατά πλειοψηφία, του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης με τίτλο “Αναπτυξιακός Νόμος 4887/2022 – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη”, που θα αποτελέσει τη βάση του νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας, για πολλά χρόνια.

Ύστερα από ανακοινώσεις των αρμόδιων υπουργών, κ. Γεωργιάδη και κ. Παπαθανάση, προβλέπεται ότι μέσα στον Μάιο θα ανοίξει πρώτα η προκήρυξη για το καθεστώς της Μεταποίησης, αμέσως μετά για τον Τουρισμό, και εν συνεχεία της Αγροδιατροφής. Κάθε προκήρυξη θα παραμένει για 3 μήνες ανοιχτή. Μετά το πέρας των 3 μηνών ο επενδυτής θα πρέπει να καταθέσει εντός 45 ημερών εγκεκριμένη τραπεζική χρηματοδότηση (εάν προβεί σε δανεισμό), για να θεωρηθεί ώριμο το επενδυτικό του πλάνο.

Τα 13 νέα καθεστώτα ενισχύσεων είναι:

1. Ψηφιακός & Τεχνολογικός Μετασχηματισμός Επιχειρήσεων
2. Πράσινη Μετάβαση – Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Επιχειρήσεων
3. Νέο Επιχειρείν
4. Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση
5. Έρευνα & Εφαρμοσμένη Καινοτομία
6. Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία
7. Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα
8. Επιχειρηματική Εξωστρέφεια
9. Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων
10. Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού
11. Μεγάλες Επενδύσεις
12. Ευρωπαϊκές Αλυσίδες Αξίας
13. Επιχειρηματικότητα 360°

Οι μορφές ενισχύσεων παραμένουν οι εξής:

• η άμεση κρατική επιχορήγηση (μπορεί να ληφθεί μόνο από επιχειρήσεις μικρού μεγέθους),
• η φορολογική απαλλαγή,
• η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing),
• η επιδότηση μισθολογικού κόστους μιας επένδυσης.

Ενώ, σημαντικό είναι το γεγονός της δυνατότητας συνδυασμού των κρατικών ενισχύσεων του αναπτυξιακού νόμου με την ένταξη του επενδυτικού σχεδίου στα χρηματοδοτικά εργαλεία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης.

Διαφήμιση

Το ποσοστό επιχορήγησης διαφοροποιείται ανά Περιφέρεια και για αυτό τον λόγο επισυνάπτεται στο παρακάτω γράφημα ο Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων. Τα συγκεκριμένα ποσοστά επιχορήγησης αναφέρονται σε εταιρείες “μικρού μεγέθους”, καθώς στις “μεσαίες” μειώνονται κατά 10%, και στις “μεγάλες” κατά 20%.

Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων

Επιπλέον, σημαντικό γεγονός αποτελεί η ενίσχυση ιδίως των Μικρών Επιχειρήσεων (επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι και 50 εργαζόμενους ή έως €10 εκ. Ακαθάριστα Έσοδα) μέσω της θέσπισης της δυνατότητας άμεσης κρατικής επιχορήγησης, με “ένταση” ενίσχυσης στο 80% του ποσοστού επιχορήγησης της εκάστοτε Περιφέρειας.

Παράλληλα, οι Μεσαίες και Μεγάλες Επιχειρήσεις, δεν θα μπορούν να λαμβάνουν ενίσχυση με τη μορφή της επιχορήγησης, θα μπορούν ωστόσο να λαμβάνουν τις υπόλοιπες μορφές ενισχύσεων, π.χ. την επιδότηση του leasing για μηχανολογικό εξοπλισμό, με αυξημένη “ένταση” της ενίσχυσης στο 80% έναντι του 70% που ίσχυε στο προηγούμενο καθεστώς.

Σε ό,τι αφορά τον κλάδο του Τουρισμού, οι βασικότερες αλλαγές συγκριτικά με τον προηγούμενο Αναπτυξιακό Νόμο (4399/2016) είναι οι εξής:

• Ανέγερση μόνο 4* ή 5* ξενοδοχειακής μονάδας,
• Εκσυγχρονισμός – Ανακαίνιση & Επέκταση 3* ή 4* ή 5* ξενοδοχειακής μονάδας,
• “Ένταση” της ενίσχυσης στο 100% σε νησιά έως και 3.100 κατοίκους, ή σε ορεινές περιοχές (με βάση την ΕΛ.ΣΤΑΤ), ή σε περιοχές που απέχουν έως και 30 χιλιόμετρα από τα σύνορα.

Παράδειγμα
Στο νησί της Σαντορίνης, δηλαδή στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, όπου το ποσοστό επιχορήγησης είναι 50%, εάν κάποιος επιθυμεί να προχωρήσει σε ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας, μέσω της Άμεσης Επιχορήγησης δικαιούται το 80% του 50%, δηλαδή 40% “ζεστό χρήμα”. Εάν όμως η επένδυση γίνει στη Θηρασιά ή στην Ανάφη, τότε επειδή είναι νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους, δικαιούται το 100% του 50%.

Πιο συγκεκριμένα, στις Κυκλάδες στα νησιά Κέα (Τζιά), Αμοργός, Ίος, Κύθνος, Σέριφος, Σίφνος, Σίκινος, Ανάφη, Κίμωλος, Αντίπαρος, Φολέγανδρος, Ηρακλειά, Δονούσα, Θηρασιά, Σχοινούσα, και Κουφονήσια, ο επενδυτής δικαιούται σε “ζεστό χρήμα” το 100% του 50% της επένδυσης.

Μια ριζική αλλαγή και καινοτομία σε ό,τι αφορά τον κλάδο του τουρισμού είναι ότι για πρώτη φορά παρέχεται η δυνατότητα στον επενδυτή να προβεί στην ανέγερση ενοικιαζόμενων δωματίων με τουλάχιστον 20 δωμάτια και κατηγορία 5 κλειδιών, ενώ μέχρι πρότινος ο Αναπτυξιακός Νόμος απευθυνόταν αποκλειστικά σε ξενοδοχειακές μονάδες. Βασική προϋπόθεση είναι η επένδυση να γίνει σε παραδοσιακό οικισμό

i) ορεινής περιοχής,
ii) νησιωτικής περιοχής με λιγότερους από 3.100 κατοίκους,
iii) σε περιοχή που βρίσκεται σε απόσταση έως 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα.

Κλείνοντας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δημιουργείται το ερώτημα “γιατί να προχωρήσει κάποιος τώρα στην υποβολή αιτήματος στον Αναπτυξιακό Νόμο για ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας, με το κατασκευαστικό κόστος να παρουσιάζει ραγδαία αύξηση, εξαιτίας εξωγενών παραγόντων”.

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος απαντάει με δύο τρόπους σε αυτό το ερώτημα:

1. Τα ποσοστά επιχορήγησης με βάση τον Χ.Π.Ε. είναι πολύ υψηλά.
2. Σε ό,τι έχει να κάνει με την προθεσμία υλοποίησης του project, ο επενδυτής οφείλει να έχει ολοκληρώσει το 50% της επένδυσης σε βάθος τριετίας, ενώ το υπόλοιπο 50% έχει τη δυνατότητα να το ολοκληρώσει με δύο επιπλέον χρόνια παράτασης (συνολικά δηλαδή 5 χρόνια).

Σε κάθε περίπτωση, οι Αναπτυξιακοί Νόμοι που παρουσιάζονται ανά διαστήματα, αποτελούν μοναδικές ευκαιρίες είτε για υποψήφιους επενδυτές, να συστήσουν νέα εταιρικά σχήματα και να υλοποιήσουν σημαντικές επενδύσεις, είτε για τους επιχειρηματίες που ασκούν ήδη μια δραστηριότητα να την επεκτείνουν, να την εκσυγχρονίσουν, να τη βελτιώσουν ή να τη διαφοροποιήσουν, αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών τους, την κερδοφορία τους και συμβάλλοντας στην ενίσχυση της απασχόλησης. Σημαντικός παράγοντας σε αυτή την διαδρομή τελεί η συμμετοχή έμπειρων συμβούλων και εχέμυθων επαγγελματιών, που θα αποτελούν την πυξίδα κερδοφορίας του επενδυτή και της εταιρείας.

* Ο κος Βασίλης Βρούτσης είναι Financial Manager στην Aenaon Management