Θέματα υγείας: Δέκα γυναικολογικές ερωτήσεις χωρίς ντροπή

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Π. Αργυρός*

Υπάρχουν κάποια απλά γυναικολογικά θέματα που προβληματίζουν τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις μικρότερες ηλικίες και δημιουργούν ερωτήματα, σε σχέση με την περίοδο, την αντισύλληψη και το σεξ. Πολλές φορές το κορίτσι ή οι μεγαλύτερες γυναίκες ντρέπονται να ρωτήσουν ακόμα και τον γυναικολόγο τους. Λάθος τους μεγάλο. Σταχυολόγησα μερικά από αυτά που μου έχουν αναφέρει για να τα συζητήσουμε.

1. Μπορώ να εντοπίσω τις γόνιμες ημέρες του κύκλου μου;
Αν ο κύκλος είναι φυσιολογικός και διαρκεί περίπου 28-30 ημέρες, τότε η ωορρηξία γίνεται κάπου στη μέση δηλαδή στην 14η-15η ημέρα (ο κύκλος αρχίζει να μετρά από την 1η ημέρα της περιόδου). Αν υπολογίσουμε ότι τα σπερματοζωάρια ζουν 72 ώρες και το ωάριο 12-24 οι κρίσιμες ημέρες για σύλληψη αρχίζουν από τη 10η ή 11η ημέρα του κύκλου και τελειώνουν την 20η περίπου. Σήμερα η ιατρική επιστήμη και τεχνολογία προσφέρουν τρόπους για τον έλεγχο των γόνιμων ημερών και άλλες λύσεις με σχετικά υψηλή αξιοπιστία.

2. Το αντισυλληπτικό χάπι μπορεί να επηρεάσει τη μελλοντική μου γονιμότητα;
Σε καμιά περίπτωση αρνητικά. Απεναντίας, όταν η γυναίκα που παίρνει αντισυλληπτικά χάπια για θεραπευτικούς λόγους ή απλά για αντισύλληψη επιθυμήσει να μείνει έγκυος η επίτευξη γίνεται πιο εύκολη. Άλλωστε πολλές φορές οι γυναικολόγοι συχνά δίνουμε αντισυλληπτικά χάπια ως φαρμακευτική αγωγή σε γυναίκες που αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα ή δυσκολία σύλληψης (υπογονιμότητα).

3. Πού οφείλεται ο πόνος όταν έχω περίοδο;
Η δυσμηνόρροια (πόνος κατά την περίοδο) οφείλεται σε διάφορες παθολογικές ή μη καταστάσεις. Είναι πιο συχνή στις έφηβες και στις γυναίκες που δεν έχουν γεννήσει. Έχει να κάνει κυρίως με το εκ φύσεως στενό τραχηλικό στόμιο, γι’ αυτό και μετά από τοκετό ή εγχείρηση στη μήτρα ο πόνος εξαφανίζεται. Μερικές φορές υποκρύπτονται παθολογικές καταστάσεις (φλεγμονές, ενδομητρίωση κ.α.). Η εξέταση στον γυναικολόγο είναι απαραίτητη.

4. Επιτρέπεται να κάνω σεξ με περίοδο;
Εξαρτάται από το πώς αισθάνεσαι: Αν υπάρχει μεγάλη αιμορραγία και ταυτόχρονα πόνος στην κοιλιά, τότε μάλλον δεν θα υπάρχει και η ανάλογη διάθεση. Αλλά όταν η αιμορραγία δεν είναι μεγάλη, δεν τίθεται θέμα. Από ιατρική άποψη, δεν υπάρχει πρόβλημα. Το αίμα της περιόδου θεωρείται κάτι εντελώς φυσιολογικό.

5. Πού μπορεί να οφείλεται ο πόνος κατά τη σεξουαλική πράξη; Πώς θα ελέγξω αν πίσω από την επώδυνη επαφή, κρύβεται κάποιο πρόβλημα;
Όταν ο πόνος είναι εξωτερικός, δηλαδή πριν την είσοδο στον κόλπο, μπορεί να οφείλεται σε ατροφία και ξηρότητα του δέρματος της περιοχής (στις πιο μεγάλες σε ηλικία γυναίκες), σε φλεγμονή ή ακόμη και σε ψυχολογικά αίτια. Αντίθετα, αν ο πόνος είναι στο βάθος, είτε στον κόλπο, είτε εσωτερικά στην κοιλιά, μπορεί να οφείλεται σε κάποιο οργανικό πρόβλημα. Ο γυναικολογικός έλεγχος και η διεξαγωγή εξετάσεων, όπως το κολπικό υπερηχογράφημα, είναι απολύτως απαραίτητα για τη σωστή διάγνωση. Όσο για την αντιμετώπιση του πόνου, θα εξαρτηθεί από τα αίτια που τον προκαλούν.

6. Αν ο άνδρας δεν φοράει προφυλακτικό, αλλά “τραβιέται” πριν από την εκσπερμάτιση, μπορεί να αποφευχθεί η εγκυμοσύνη;
Η αποτελεσματικότητα αυτής της πανάρχαιας αντισυλληπτικής μεθόδου είναι αβέβαιη. Δεν προφυλάσσει από μια πιθανή εγκυμοσύνη. Είναι πιθανό να μην προλάβει να “τραβηχτεί” κάποια φορά. Ταυτόχρονα, υπάρχουν εκκρίσεις που προηγούνται της εκσπερμάτισης και είναι πιθανόν να περιέχουν ποσότητα σπερματοζωαρίων. Τέλος δεν προφυλάσσει από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ).

7. Η χρήση του ταμπόν μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον κόλπο ή αλλού;
Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν το ταμπόν δεν αλλάζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Το ταμπόν δεν πρέπει να παραμένει στον κόλπο περισσότερο από 6-8 ώρες. Μπορεί να επιβαρύνει τη μικροβιακή χλωρίδα της περιοχής. Επιπλέον, πρέπει να χρησιμοποιείται το σωστό μέγεθος ανάλογα με τη ροή του αίματος και την ηλικία.

8. Είναι επιβλαβείς οι συχνές πλύσεις του κόλπου με αντισηπτικά;
Η υπερβολή είναι πάντα επικίνδυνη. Γενικά όμως οι πλύσεις με αντισηπτικά σκευάσματα, αν δεν έχει προηγηθεί ιατρική οδηγία, βλάπτουν, γιατί καταστρέφουν την ισορροπία της χλωρίδας του κόλπου και έτσι γίνεται εξαιρετικά ευάλωτος σε κάθε είδους λοιμώξεις από παθογόνα μικρόβια.

9. Κάθε πότε πρέπει να κάνω Τεστ ΠΑΠ; Επιτρέπεται το σεξ πριν το Test ΠΑΠ;
Κάθε γυναίκα οφείλει να επισκέπτεται τον γυναικολόγο της για προληπτικό έλεγχο κάθε χρόνο και αμέσως όποτε αντιληφθεί κάποιο πρόβλημα. Η γυναίκα που ακολουθεί τον κανόνα του ετήσιου ελέγχου σπάνια παρουσιάζει προβλήματα κι αν παρ’ ελπίδα εμφανίσει κάτι, συνήθως αντιμετωπίζεται καλύτερα. Το sex πριν την εξέταση δεν απαγορεύεται, αλλά για προφανείς λόγους καλό είναι κάθε γυναίκα να αποφεύγει τη σεξουαλική επαφή 24 ώρες πριν υποβληθεί σε Test ΠΑΠ.

10. Η είσοδος στην εμμηνόπαυση ή η υστερεκτομή σηματοδοτούν το τέλος της σεξουαλικής ζωής;
Όχι βέβαια. Μπορεί η εμμηνόπαυση ή η αφαίρεση της μήτρας (υστερεκτομή) να βάζουν τέλος στη γονιμότητα της γυναίκας, αλλά ποτέ δεν επηρεάζουν, τουλάχιστον από ιατρικής πλευράς, την ικανότητά της να απολαμβάνει το σεξ με τον σύντροφό της. Ίσως μόνο να χρειάζεται κάποια βοήθεια για να αντιμετωπίσει την ξηρότητα ή ατροφία του δέρματος της περιοχής. Ας το συζητήσει με τον γιατρό της.

* Ιωάννης Π. Αργυρός
Μαιευτήρ – Χειρουργός – Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Τηλ. 6974441375 | email: argyros.i@gmail.com

Σημαντικό!
Εάν είστε 21-65 ετών, μπορείτε να κάνετε δωρεάν ιατρικές εξετάσεις για την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Το πρωτοποριακό πρόγραμμα Δοξιάδη υλοποιείται από το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με ειδικούς Ιατρούς Γυναικολόγους και ιατρικούς φορείς. Όλες οι γυναίκες 21-65 ετών θα λάβουν μέσω SMS τα σχετικά παραπεμπτικά και μπορούν να επισκεφθούν κάποιο γιατρό του προγράμματος χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.

Στα ιατρεία του κου Αργυρού στην Αθήνα (Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι) και στη Σαντορίνη (επόμενη επίσκεψη 29-30/11) διενεργούνται δωρεάν οι σχετικές εξετάσεις πρόληψης καρκίνου τραχήλου μήτρας.

Για ραντεβού: τηλ. 2107714800 και 6974441375, email: argyros.i@gmail.com