Τη σημαντική αλλαγή που επήλθε στο καταναλωτικό κοινό τον τελευταίο χρόνο και την μεγάλη επίδραση των πληθωριστικών πιέσεων στο διαθέσιμο εισόδημα και κατ’ επέκταση στην αγορά της λιανικής στην Ελλάδα καταδεικνύει έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος. Η έρευνα υλοποιήθηκε με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε χώρα την περίοδο 19-21 Ιουνίου 2022 μέσω Πανελλήνιας Έρευνας σε δείγμα 900 καταναλωτών.
Αναφορικά με πώς επιλέγουν οι καταναλωτές να αγοράσουν προϊόντα, το ποσοστό των αυτών που αγοράζουν προϊόντα με βασικό κριτήριο την χρηματική δαπάνη αυξήθηκε από 46% πέρυσι την ίδια εποχή σε 74% των 2022, με όλα τα υπόλοιπα κριτήρια να καταγράφουν μείωση. Σύμφωνα με την έρευνα, αυτό το αποτέλεσμα δείχνει αφενός τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών και αφετέρου ότι η ανησυχία του κοινού σε σχέση με τις ανατιμήσεις έχει αυξηθεί σημαντικά.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά το διαθέσιμο εισόδημα, η εκτίμηση των καταναλωτών είναι ότι οι αυξήσεις στο κόστος ενέργειας μειώνουν μεσοσταθμικά το διαθέσιμο εισόδημά τους κατά 17%, με 2 στους 3 καταναλωτές (66%) να δηλώνουν ότι το διαθέσιμο εισόδημά τους μειώνεται πάνω από 20%.
Οι ανατιμήσεις-αυξήσεις τιμών αποτελούν (σε ποσοστό 73%) την κύρια ανησυχία των καταναλωτών σήμερα. Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο από τα αντίστοιχα ποσοστά που καταγράφονται στη Δυτική Ευρώπη. Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφεται σχετικά εξίσου υψηλό ποσοστό 60%. Η δεύτερη κύρια ανησυχία των καταναλωτών είναι οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις με ποσοστό 11% και ακολουθεί η ανεργία με 7%. Ο πόλεμος στην Ουκρανία που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ανησυχία στη Δυτική Ευρώπη με ποσοστά που κυμαίνονται από 15% έως 34%, στην Ελλάδα έχει μόλις 2%. Σημειώνεται ότι κατά βάση η κύρια πηγή των ανατιμήσεων σήμερα οφείλεται στην εισβολή στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση, επομένως στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης καταγράφεται εντονότερα η αιτία, ενώ στην Ελλάδα το αποτέλεσμα.
Τέλος, καταγράφονται οι εκτιμήσεις των καταναλωτών σε σχέση με τις διακοπές του καλοκαιριού. Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα, η πλειονότητα του κοινού, ποσοστό 48%, δηλώνει ότι δεν θα κάνει διακοπές φέτος το καλοκαίρι. Το 22% δηλώνει ότι θα κάνει, αλλά πιο περιορισμένα και μόλις 13% ότι θα κάνει όπως κάθε χρόνο.
Όσον αφορά το ύψος της εκτιμώμενης δαπάνης για διακοπές το 2022, αυτή μεσοσταθμικά εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 17%, με την πλειοψηφία 35% να δηλώνει ότι θα μειώσει τη δαπάνη της πάνω από 35%.
Σε σχέση με τους παράγοντες που επηρεάζουν τις φετινές διακοπές, συνολικά το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα παίζει τον μεγαλύτερο ρόλο, για το 63% η μείωση εισοδήματος λόγω ανατιμήσεων των προϊόντων και για το 50% η μείωση εισοδήματος λόγω του κόστους ενέργειας. Το αυξημένο κόστος μεταφορικών με 52% αποτελεί επίσης έναν πολύ σημαντικό παράγονται και για το 23% το κόστος διαμονής. Η ανησυχία λόγω της πανδημίας COVID-19 ή λόγω των ελληνοτουρκικών σχέσεων, δεν φαίνεται να παίζει ρόλο.
