Οι Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζουν τα προκαταρκτικά αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο που δείχνουν ότι μια νέα θεραπευτική προσέγγιση για την Covid-19 θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των ασθενών που θα χρειαστούν νοσηλεία σε μονάδα εντατική θεραπείας. Η βρετανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Synairgen που ανέπτυξε αυτή την θεραπεία ανακοίνωσε προκαταρκτικά αποτελέσματα, τα οποία όμως ακόμα δεν έχουν δημοσιευτεί σε ιατρικό περιοδικό και δεν έχουν δοθεί όλα τα αποτελέσματα στην δημοσιότητα.
Η θεραπεία βασίζεται σε μια αντιϊκή πρωτεΐνη που ονομάζεται ιντερφερόνη βήτα-1α. Το φάρμακο ονομάζεται SNG001 και είναι ένα εισπνεόμενο φάρμακο που περιέχει την ιντερφερόνη βήτα (IFN-β). Η IFN-β παράγεται στους πνεύμονες κατά τη διάρκεια ιογενών πνευμονικών λοιμώξεων αλλά έχει αποδειχθεί ότι οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με κάποιες χρόνιες ασθένειες έχουν ανεπάρκεια της παραγωγής της ιντερφερόνης-β. Πολλοί ιοί αναστέλλουν την ιντερφερόνη-β ως μέρος της στρατηγικής τους για να ξεφύγουν από την επιτήρηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Έχει δειχθεί ότι η προσθήκη ιντερφερόνης -β in vitro προστατεύει τα πνευμονικά κύτταρα από ιογενείς λοιμώξεις ενώ προστατεύει τα κύτταρα από τους ιούς MERS και SARS (στενούς συγγενείς του SARS-CoV-2, τον ιό που προκαλεί COVID-19). Το φάρμακο SNG001 βρίσκεται επίσης σε κλινικές δοκιμές Φάσης II για ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Στην μελέτη όμως αυτή η πρωτεΐνη ουσιαστικά χορηγείται κατευθείαν στους πνεύμονες, καθώς οι ασθενείς με Covid-19 την εισπνέουν χρησιμοποιώντας έναν νεφελοποιητή με την πρωτεΐνη. Η χορήγησης της ιντερφερόνης β στους πνεύμονες πιστεύεται ότι θα μπορούσε να διεγείρει μια έντονη απόκριση του ανοσοποιητικού.
Η κλινική μελέτη ήταν διπλά τυφλή και αφορούσε 101 εθελοντές που είχαν εισαχθεί για θεραπεία σε εννέα βρετανικά νοσοκομεία λόγω Covid-19. Οι μισοί από τους συμμετέχοντες έλαβαν το φάρμακο, οι άλλοι μισοί έλαβαν αυτό που είναι γνωστό ως εικονικό φάρμακο – μια ανενεργή ουσία. Η μελέτη είναι καταχωρημένη στο επίσημο site clinicaltrials.gov με τον αριθμό NCT04385095.
Τα αρχικά ευρήματα που ανακοινώθηκαν δείχνουν ότι η θεραπεία μείωσε κατά 79% την πιθανότητα των ασθενών με Covid-19 που απαιτούσαν νοσηλεία στο νοσοκομείο να εμφανίσουν σοβαρή πνευμονική νόσο που να απαιτεί μεταφορά στην ΜΕΘ και διασωλήνωση. Όπως επίσης αναφέρει η ανακοίνωση της εταιρείας, οι ασθενείς είχαν δύο έως τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να ανακάμψουν σε σημείο που να μην επηρεάζονται οι καθημερινές τους δραστηριότητες ενώ ανέφερε ότι η κλινική δοκιμή έδειξε επίσης “πολύ σημαντική” μείωση στην δύσπνοια μεταξύ των ασθενών που έλαβαν τη θεραπεία. Επιπλέον, ο μέσος χρόνος που οι ασθενείς έμειναν στο νοσοκομείο μειώθηκε κατά ένα τρίτο, για όσους έλαβαν το νέο φάρμακο – από κατά μέσο όρο εννέα ημέρες σε έξι ημέρες.
Εάν τα αποτελέσματα είναι όπως λέει η εταιρεία, θα είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προόδου στη θεραπεία των λοιμώξεων από κορονοϊούς. Οι κύριοι ερευνητές της μελέτης λένε ότι αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερες μελέτες, τότε η νέα θεραπεία θα μπορέσει να αλλάξει την έκβαση του νοσήματος. Αν και η κλινική μελέτη είναι σχετικά μικρή, τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.