Αναθεώρηση Συντάγματος: Λίγο πριν τον νέο συνταγματικό χάρτη της χώρας

Για τον νέο καταστατικό χάρτη της χώρας θα κληθούν να ψηφίσουν το βράδυ της Δευτέρας 25/11 οι 300 βουλευτές στην Ολομέλεια της Βουλής. Θα έχουν προηγηθεί οι ομιλίες του πρωθυπουργού και των αρχηγών των άλλων πολιτικών κομμάτων.

Τόσο στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος που επεξεργάστηκε και εισηγήθηκε τις αναθεωρητέες διατάξεις, όσο και στη πενθήμερη συζήτηση στην Ολομέλεια επί της αρχής και επί των άρθρων που προηγήθηκαν, υπήρξαν έντονοι λεκτικοί διαξιφισμοί και έντονες πολιτικές ιδεολογικές διαφωνίες. Ωστόσο, μέσα από ζυμώσεις και αμοιβαίες υποχωρήσεις μεταξύ των κομμάτων, βρέθηκε κοινός τόπος έστω και για περιορισμένες συνταγματικές αλλαγές.

Κατά την ψηφοφορία στην Ολομέλεια επί των τελικών προτάσεων, τρία είναι κυρίως τα ζητήματα στα οποία εστιάζεται το ενδιαφέρον: α) η διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, β) η κατοχύρωση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων του εξωτερικού και γ) η ποινική ευθύνη υπουργών με την κατάργηση της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας.

Σημειώνεται ότι όσες αναθεωρητέες διατάξεις είχαν λάβει από τη προτείνουσα Βουλή 151 ψήφους, στη παρούσα αναθεωρητική Βουλή χρειάζονται 180 ψήφους για να κριθούν αναθεωρητέες.

Η κυβερνητική πλειοψηφία που προέκυψε από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου και αριθμεί 158 βουλευτές, έχει αποφασιστικό ρόλο για το ποιες και πόσες θα είναι οι συνταγματικές αλλαγές που θα εγκριθούν και πάντως, δεν φαίνεται ότι θα ξεπεράσουν τις εννέα.

Κατά τη πενθήμερη διαδικασία καταβλήθηκαν προσπάθειες και βρέθηκε κοινός τόπος για ορισμένες διατάξεις, κάτι το οποίο δεν είχε επιτευχθεί κατά την επεξεργασία τους από την προτείνουσα αναθεωρητική Βουλή. Η ΝΔ δηλώνει καταρχήν θετική στην υιοθέτηση της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ για το άρθρο 73 που αφορά τη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία, δηλαδή τη δυνατότητα πολιτών να υποβάλουν προτάσεις νόμων για να συζητηθούν στη Βουλή. Ωστόσο θέτει όρους και προϋποθέσεις, αποκλείοντας να αφορούν θέματα εθνικής άμυνας και εξωτερικής πολιτικής, ενώ διαφωνεί με τον αριθμό των 100.000 υπογραφών και αντιπροτείνει 500.000 υπογραφές.

Σημαντικές αναθεωρητέες διατάξεις, συγκλίσεις και διαφωνίες

– Άρθρο 32 παρ. 4 και 5: Αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας από τη πρόωρη διάλυση της Βουλής.
Η διάταξη έχει ευρύτατη αποδοχή, με όλα τα κόμματα -πλην του ΚΚΕ- να συμφωνούν. Στην προτείνουσα Βουλή η συγκεκριμένη διάταξη είχε ψηφιστεί από 224 βουλευτές. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, σε περίπτωση που αποβούν άκαρπες οι κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες. Την πρόταση απορρίπτει ωστόσο κατηγορηματικά η ΝΔ.

– Άρθρο 86 παρ. 3: Κατάργηση της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας ώστε ο χρόνος παραγραφής των αδικημάτων που τελέστηκαν από μέλη της κυβέρνησης να εξισωθεί με ό,τι ισχύει στον ποινικό κώδικα για τους πολίτες.
Η διάταξη είχε λάβει 225 ψήφους και υπάρχει ευρύτατη συναίνεση.

– Άρθρο 86: Προσθήκη ερμηνευτικής δήλωσης που να έχει αναδρομική ισχύ και να εξαιρεί το αδίκημα της δωροδοκίας.
Την πρόταση αυτή του ΣΥΡΙΖΑ, που είχε λάβει 179 ψήφους στη προτείνουσα Βουλή, απορρίπτει κατηγορηματικά η κυβερνητική πλειοψηφία.

– Άρθρο 62: Περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας αποκλειστικά στα κοινοβουλευτικά καθήκοντα που σχετίζονται με τη βουλευτική ιδιότητα εντός ή εκτός Βουλής.
Η διάταξη ψηφίστηκε από 237 βουλευτές ενώ και στη παρούσα Βουλή υπάρχει ευρύτατη αποδοχή.

– Άρθρο 68 παρ. 2: Δικαίωμα στη κοινοβουλευτική μειοψηφία να συστήσει Εξεταστική Επιτροπή με την υπογραφή 10 βουλευτών.
Για τη διάταξη υπάρχει σύμπνοια των κομμάτων, ενώ η κυβερνητική πλειοψηφία προτείνει τη συγκρότηση δύο Εξεταστικών Επιτροπών ανά κοινοβουλευτική περίοδο. Η αναθεωρητέα διάταξη είχε υπερψηφιστεί με 247 ψήφους.

– Άρθρο 101: Εκλογή μελών Ανεξάρτητων Αρχών από τα 3/5 της Διάσκεψης των Προέδρων αντί 4/5 που ισχύει σήμερα.
Η διάταξη είχε λάβει 232 και υπάρχει σύγκλιση απόψεων των κομμάτων.

Σημειώνεται ότι όλες οι παραπάνω διατάξεις χρειάζεται να ψηφιστούν από 151 βουλευτές, καθώς στην προτείνουσα Βουλή είχαν περάσει τον πήχη των 180 ψήφων.

Ποιες αναθεωρητέες διατάξεις χρειάζονται 180 ψήφους

Την υπερψήφισή τους με 180 ψήφους χρειάζονται:

– Άρθρο 54: Διευκόλυνση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού.
Η αναθεωρητέα διάταξη έλαβε από τη προτείνουσα Βουλή 160 ψήφους ενώ μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στη Διακομματική Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών, το τελικό κείμενο που διαμορφώθηκε φαίνεται να έχει την καθολική αποδοχή των κομμάτων.

– Άρθρο 21 παρ 1: Προσθήκη εδαφίου για ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Είναι πρόταση της ΝΔ που διαφαίνεται ότι θα συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία.

Τι απορρίπτει η ΝΔ

Να σημειωθεί ότι η κυβερνητική πλειοψηφία έχει απορρίψει τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ που αφορούν:

– Άρθρα 3, 13, 33 και 59 σχετικά με την κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, τον πολιτικό όρκο και τις διακριτές σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας.

Η ΝΔ έδειξε “κόκκινη κάρτα” με το επιχείρημα ότι καλύπτονται πλήρως με το ισχύον σύνταγμα και οι αλλαγές που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ και αφορούν:

– Άρθρο 5: Προστασία της ζωής χωρίς διακρίσεις εθνικότητας, φύλου θρησκευτικών διακρίσεων,

– Άρθρο 21: Εγγύηση του κράτους μέσω καθολικών κοινωνικών υπηρεσιών και εισοδηματικών ενισχύσεων, αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για όλους, καθεστώς δημόσιου ελέγχου για νερό, ηλεκτρική ενέργεια, και δίκτυα διανομής τους.

– Άρθρο 22: Συλλογικές συμβάσεις

– Άρθρο 25: Προστασία από το κράτος των ατομικών δικαιωμάτων

– Άρθρο 28: Δημοψήφισμα για τη κύρωση διεθνών συνθηκών και συμβάσεων που προβλέπουν μεταβίβαση κυριαρχικών δικαιωμάτων.

– Άρθρο 37 παρ 2: Αποκλειστική βουλευτική ιδιότητα του πρωθυπουργού.

– Άρθρο 44 παρ. 2: Δημοψηφίσματα: Για κρίσιμα εθνικά ζητήματα μετά από αίτηση πεντακοσίων χιλιάδων πολιτών και για ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από τα δημοσιονομικά, μετά από αίτημα ενός εκατομμυρίου πολιτών.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ