Ο σεισμός ήταν αλλού!

Τον γύρο του διαδικτύου κάνει από το πρωί η είδηση ότι σεισμική δόνηση 3,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ταρακούνησε στις 07:38 το πρωί τη Σαντορίνη. Ωστόσο κανείς στο νησί δεν κουνήθηκε για τον απλό λόγο ότι σεισμός δεν έγινε, τουλάχιστον όχι κοντά στη Σαντορίνη!

Την εξήγηση δίνει στο Atlantea ο κ. Κώστας Παπαζάχος, Καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Γενικός Γραμματέας του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ):

“Η Σεισμολογία έχει κάνει σημαντικά βήματα σε σχέση με την γρήγορη και αξιόπιστη ενημέρωση των πολιτών. Μέσα σε αυτά είναι και η χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων υπολογισμού επικέντρων, τα οποία σε λίγα λεπτά μετά τη γένεση ενός σεισμού δίνουν μία προκαταρτική λύση του επικέντρου και του μεγέθους του σεισμού.

Αν και τα συστήματα αυτά είναι χρήσιμα, εμφανίζουν κάποιες αδυναμίες, όπως π.χ. αδυνατούν συχνά να ξεχωρίσουν 2 σεισμούς που συμβαίνουν σχεδόν ταυτόχρονα με διαφορετικά επίκεντρα ή υπολογίζουν λάθος επίκεντρα για σεισμούς που συμβαίνουν σε μεγάλες αποστάσεις, κλπ. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι τα αυτόματα συστήματα υπολογίζουν όχι μόνο λανθασμένα επίκεντρα σεισμών, αλλά συχνά εμφανίζουν και με μεγάλα (εντελώς λανθασμένα) μεγέθη. Φυσικά τα λάθη αυτά μπορεί με ευκολία να εντοπίσει ένας έμπειρος αναλυτής-σεισμολόγος, ο οποίος είναι και ο μόνος αρμόδιος για την αξιόπιστη ανάλυση του σεισμού.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είχαμε και σήμερα στη Σαντορίνη, όπου σεισμός μεγέθους Μ=7.1 που έλαβε χώρα στη Μεσοατλαντική ράχη, προσδιορίστηκε λανθασμένα από το αυτόματο σύστημα λύσεων του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ως σεισμός με μέγεθος Μ=3.8 στη Σαντορίνη. Παρ’ όλο που η ίδια ιστοσελίδα του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου προειδοποιεί τους αναγνώστες ότι πρόκειται για προκαταρτικές λύσεις, συχνά με αβέβαιη ποιότητα και αξιοπιστία, ο αυτόματος αυτός προσδιορισμός διαδόθηκε γρήγορα στο διαδίκτυο και σε διάφορα blogs. Το αποτέλεσμα είναι να εμφανίζεται σήμερα σωρεία αναφορών σε websites, on-line εφημερίδες, κλπ. για σεισμό Μ=3.8 που «ξύπνησε» τη Σαντορίνη, τι στιγμή που ούτε κανένας «ξύπνησε», ούτε και σεισμός υπάρχει στη Σαντορίνη!

Είναι προφανές ότι θα πρέπει τόσο οι πολίτες, όσο και τα ΜΜΕ να μην αναπαράγουν τέτοιες ειδήσεις, ιδίως όταν προέρχονται από αυτόματα συστήματα που προειδοποιούν για την περιορισμένη αξιοπιστία τους. Ειδικά στην περίπτωση του σεισμού, η ανεύθυνη αναπαραγωγή και διασπορά λανθασμένων ειδήσεων μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες, ιδιαίτερα για μία περιοχή όπως η Σαντορίνη, όπου η τουριστική περίοδος είναι στην κορύφωσή της. Οι κάτοικοι της Σαντορίνης, οι οποίοι έχουν και τη σχετική εμπειρία, θα πρέπει να εμπιστεύονται μόνο τις επίσημες ανακοινώσεις των φορέων που είναι επιφορτισμένοι με την παρακολούθηση της σεισμο-ηφαιστειακής δραστηριότητας και να μη δίνουν σημασία στην ανεύθυνη αναπαραγωγή ειδήσεων, που μόνο πρόβληματα και αναστάτωση προκαλεί.”