Θέματα υγείας: Οι ηπατίτιδες και οι διαφορές τους (α’ μέρος)

Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*

Ακούστηκαν τελευταία διάφορα περιστατικά ηπατίτιδας, ειδικά σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Επειδή έχω δει και διάφορες αντιδράσεις σε σχολεία με την εμφάνιση κάποιου κρούσματος, θα σας αναφέρω βασικά πράγματα για τις ηπατίτιδες, τις διαφορές τους και κυρίως επιπτώσεις και τρόπους μετάδοσης-προφύλαξης.

Καταρχήν όπως και όλα τα νοσήματα που καταλήγουν σε -ιτιδα, δηλώνει φλεγμονή του οργάνου, και εδώ φλεγμονή του ήπατος. Τα αίτια αυτής της φλεγμονής είναι διάφορα, όπως φάρμακα, χρήση οινοπνεύματος, αλλά η πιο συχνή αιτία είναι προσβολή από ιό. Έτσι ανάλογα τον ιό έχουμε τις 5 γνωστές μορφές, Α,Β,C,D και Ε. Ακόμα υπάρχει και η ηπατίτιδα από τον ιό της μονοπυρήνωσης.

Τα συμπτώματα επί προσβολής από ηπατίτιδα μπορεί να είναι διάφορα, όπως αδυναμία, ναυτία, έμετοι, ίκτερος , σκούρα ούρα, κόπρανα χωρίς χρώμα (σχεδόν λευκά) κλπ. Ευτυχώς σπάνια (έως 3% των περιστατικών) μπορεί να έχουμε την λεγόμενη κεραυνοβόλο ηπατίτιδα, με πολύ γρήγορη και βαριά εξέλιξη της νόσου.

Οι μορφές της Β, C και D, μπορεί να χρονίσουν και να οδηγήσουν σταδιακά σε καταστροφή του ήπατος οδηγώντας σε κίρρωση.

Ας ξεκινήσουμε με την Ηπατίτιδα Α , που είναι και η αφορμή για το άρθρο αυτό. Σχετίζεται άμεσα με τις συνθήκες υγιεινής και μεταφέρεται κυρίως μέσω μολύνσεως από κόπρανα πάσχοντος, με άπλυτα χέρια, από μολυσμένο νερό και σπάνια από σεξουαλική επαφή ή χρήση μολυσμένης σύριγγας. Η βασική γνώση που πρέπει να έχουμε είναι ότι είναι καλοήθης νόσος, περιορίζεται από τον ίδιο τον οργανισμό και δεν οδηγεί σε κίρρωση. Η εκδήλωση της νόσου αρχίζει 15 με 40 ημέρες από την ημέρα μόλυνσης, και η μετάδοση μειώνεται μόλις ο ασθενής εκδηλώσει ίκτερο (μια έντονα κίτρινη απόχρωση του δέρματος και των ματιών).

Η διάγνωση γίνεται με αιματολογικό έλεγχο αντισωμάτων κατά του ιού, το anti HAV IgM. Η αντιμετώπιση είναι απλά ανάπαυση και καλή διατροφή.

Η πρόληψη, που είναι και το βασικότερο, είναι το καλό πλύσιμο χεριών κυρίως πριν το φαγητό και μετά από την τουαλέτα, το νερό να μην έρχεται σε επαφή με κόπρανα και το καλό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών. Επί εντοπισμού κρούσματος σε σχολείο, δεν έχει ιδιαίτερο νόημα το κλείσιμο και η απολύμανση του χώρου, διότι όπως είπαμε η μετάδοση έγινε αρκετές ημέρες πριν, ο ιός δε ζει εύκολα στο περιβάλλον και η απομάκρυνση του πάσχοντος από το σχολείο είναι αρκετή, μαζί βέβαια με την τήρηση των κανόνων υγιεινής. Να σημειωθεί πως υπάρχει εμβόλιο και για την ηπατίτιδα Α που χρησιμοποιείται κύρια σε ταξιδιώτες προς χώρες με πολλά κρούσματα.

Ετησίως έχουμε περίπου 1,5 εκατ. νέα κρούσματα παγκοσμίως.

Την επόμενη φορά θα μιλήσουμε για τις άλλες μορφές ηπατίτιδας που είναι συχνότερες και σοβαρότερες από την Α. (πλην της Ε).

* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράρο Σαντορίνης