Προτάσεις για να αναστραφεί το αρνητικό κλίμα που επηρεάζει τον τελευταίο καιρό τον χώρο της κρουαζιέρας διατυπώνει με ανακοίνωσή της η Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας. Αναλυτικά αναφέρει:
“Προ ολίγων ημερών αναφερθήκαμε στα σημεία που επηρέασαν αρνητικά την κίνηση της κρουαζιέρας όχι μόνο στον Ελλαδικό χώρο αλλά σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.
Υπήρξαν όμως και ορισμένα θετικά περιστασιακά στοιχεία όπως η κατάσταση της Τουρκίας, από την οποία η χώρα μας επωφελήθηκε στην παρούσα περίοδο. Βλέποντας ωστόσο την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού σε βάθος χρόνου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου -με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται στη χώρα μας-, με την πολυνησιακή διαμόρφωση και την τεράστια ακτογραμμή της με τις καταγάλανες ακτές, πρέπει να στηρίξουμε τον κλάδο αυτό του τουρισμού και να αναπτύξουμε περαιτέρω με τα γνωστά οικονομικά οφέλη.
Αναφερθήκαμε πριν λίγο καιρό στα έξι σημεία με αρνητικές επιπτώσεις (οικονομική κρίση, μεταναστευτικό, τρομοκρατία, Capital controls, Brexit και πρόθεση πραξικοπήματος στην Τουρκία). Είναι τώρα όμως καιρός να αναφερθούμε πώς πρέπει να διαχειριστούμε τον θαλάσσιο τουρισμό για να ανατρέψουμε το αρνητικό αυτό κλίμα.
1. Οικονομική κρίση
Είναι γεγονός ότι η κρίση αυτή και ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο έχει επηρεάσει αρνητικά γενικότερα τις διακοπές. Τα οικονομικά πακέτα διακοπών συμπεριλαμβάνοντας και την κρουαζιέρα, αλλά και το short cruising που έχει προταθεί δίνουν αρκετές ευκαιρίες για low budget διακοπές. Το μεγάλο tonnage κρουαζιεροπλοίων με δυνατότητα μεταφοράς μεγάλου αριθμού επιβατών βοηθά στην ανταγωνιστική τουριστική κίνηση στον θαλάσσιο τουρισμό (economy of scale).
Τέλος η οικονομική διαχείριση του πλοίου με την επιλογή λιμένων προσέγγισης χαμηλού κόστους και επιλέγοντας δρομολόγια που εκτελούνται με οικονομική ταχύτητα, μικρές αποστάσεις, αλλά και μεγαλύτερη παραμονή σε λιμένες είναι στοιχεία που βοηθούν σε χαμηλό κόστος διαχείρισης προς όφελος του πελάτη. Η κρουαζιέρα ήταν και θα είναι ο οικονομικότερος τρόπος διακοπών υπολογίζοντας πάντα το τι προσφέρεται σε ένα τέτοιο ταξίδι.
2. Μεταναστευτικό
Είναι ένα σοβαρό πρόβλημα το οποίο εξελίσσεται σε μεγαλύτερο βαθμό ιδιαίτερα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Η κατάσταση φαίνεται να επιδεινώνεται και το πρόβλημα ίσως φθάσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Ήδη μεγάλος αριθμός μεταναστών έχουν ελευθερωθεί προς την ενδοχώρα και νησιά με αποτέλεσμα να μην είναι εύκολη η διαχείριση του προβλήματος. Ένα εμφανές παράδειγμα με πολύ αρνητικά σχόλια είναι οι χώροι του αεροδρομίου στο Ελληνικό. Βλέπουμε σήμερα παραλίες, πάρκα, αλλά και τουριστικά σημεία με ελεύθερη διακίνηση των μεταναστών, λαμβάνοντας τα αντίστοιχα παράπονα για τη μη σωστή διαχείριση του προβλήματος.
Έτσι λοιπόν θα πρέπει να υπάρξει καλύτερη διαχείριση και έλεγχος με σκοπό να εξυπηρετούνται καλύτερα και οι μετανάστες, να διατηρούνται καθαρές οι πόλεις, τα πάρκα, οι θάλασσες και να υπάρχει έλεγχος διακίνησης, παραμονής για την ασφάλεια και την υγεία όλων, συμπεριλαμβανομένων τουριστών, κατοίκων κλπ.
Ένας τέτοιος τρόπος θα μπορούσε να είναι η ναύλωση επιβατηγών πλοίων που θα μπορεί να φιλοξενεί μεγάλο αριθμό μεταναστών, εύκολη διαχείριση, διατροφή με αρκετά χαμηλό κόστος και ασφάλεια, πλήρη έλεγχο καθ’ όλο το χρονικό διάστημα.
3. Τρομοκρατία
Είναι πραγματικά το μεγαλύτερο πρόβλημα μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα σε Ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, αεροδρόμια και Τουρκία. Είναι γεγονός ότι η θαλάσσια διακίνηση τουριστών έχει δυσκολίες ελέγχου και ιδιαίτερα με πλοία που μεταφέρουν μεγάλο αριθμό επιβατών.
Η βελτίωση ελέγχων στα λιμάνια και οι έλεγχοι από-επιβίβασης επιβατών είναι ο μόνος τρόπος να εξασφαλιστεί η ασφαλής διακίνηση. Αυτό βέβαια θα πρέπει να εφαρμόζεται πιστά σε κάθε λιμάνι στο terminal αλλά και στο πλοίο.
Η συνεχής περιφρούρηση / αστυνόμευση αεροδρομίων, πλατειών, πολυσύχναστων τόπων και αρχαιολογικών τουριστικού ενδιαφέροντος χώρων επιβάλλεται και θα πρέπει να ενταθεί.
4. Capital Controls
Έχουν επιφέρει αρκετή ζημιά στον τουρισμό μέχρι τώρα, αλλά και στο εμπόριο γενικότερα. Πρέπει άμεσα να ανακληθούν οι περιορισμοί αυτοί και να ομαλοποιηθεί η αγορά μέχρι την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου.
Τα οφέλη από το τουριστικό συνάλλαγμα μετά την άρση των περιορισμών θα είναι πολλαπλά με αντίστοιχη αύξηση του εμπορίου και της κατανάλωσης προϊόντων από τις τοπικές κοινωνίες.
5. Brexit
Ελπίζουμε ότι η ζημιά από το Brexit θα είναι για την παρούσα περίοδο μόνο, και τα πράγματα θα ομαλοποιηθούν μέχρι την επόμενη τουριστική περίοδο. Ίσως είναι σκόπιμο να ετοιμασθούν οικονομικότερα πακέτα για τους early booking τουρίστες ούτως ώστε να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα μια που η Βρετανία είναι μία τεράστια αγορά και δεν πρέπει να χαθεί.
Ελπίζουμε ότι η συναλλαγματική διαφορά της λίρας με το Ευρωπαϊκό νόμισμα και το δολάριο θα σταθεροποιηθεί σύντομα και το τουριστικό ρεύμα θα ανακάμψει και πάλι.
6. Τουρκία
Τα γεγονότα στην Τουρκία μας βελτίωσαν την τουριστική θαλάσσια κίνηση για την παρούσα χρονιά, αλλά ανησυχούμε ιδιαίτερα για τα έτη που ακολουθούν, αφού μεγάλες εταιρείες ήδη ανακοίνωσαν αποχώρηση πλοίων των από την Ανατολική Μεσόγειο.
Τα μέχρι στιγμής στοιχεία αναφέρουν ακύρωση περίπου 158 Calls από Ελληνικούς προορισμούς στο σύνολό τους και μείωση επιβατών περίπου 330.000 (αφορά όλα τα λιμάνια και transit επιβάτες σε όλους τους προορισμούς). Βέβαια ακόμη ίσως είναι σύντομα για να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και ας ελπίσουμε ότι νέα πλοία θα προστεθούν, στην Ανατολική Μεσόγειο.
Έχουμε βέβαια προϋπολογίσει επιπλέον αρνητική κίνηση όσον αφορά τη διακίνηση τουριστών από Τουρκία με Τούρκους επιβάτες, καθώς φαίνεται ότι η απλουστευμένη διαδικασία για βίζα δεν θα ισχύσει για τα επόμενα έτη. Έτσι λοιπόν υπολογίζουμε ότι επιπλέον περίπου 50.000 επιβάτες ίσως μειωθούν από την γείτονα Τουρκία, τα επόμενα έτη αν δεν υπάρξει στήριξη απλούστευσης έκδοσης visas.
Για να αναχαιτίσουμε τις ανωτέρω αρνητικές προβλέψεις θα πρέπει άμεσα να γίνουν επικοινωνίες με τις εν λόγω εταιρείες για αναθεώρηση των αποφάσεων τους μια που η Ελλάδα παραμένει ασφαλής προορισμός και ίσως γίνουν προτάσεις ανταγωνιστικότητας σε λιμάνια, αεροδρόμια κλπ. Εδώ μπορεί και επιβάλλεται να ασχοληθεί και η νεοσυσταθείσα Επιτροπή Κρουαζιέρας με σκοπό την προώθηση του θαλασσίου τουρισμού στην Χώρα μας.
Επίσης το θέμα της βίζας για Non Schengen επιβάτες επιβάλλεται να αναθεωρηθεί εκ νέου γιατί μαζί με τους Τούρκους επιβάτες προβλέπεται ότι θα χαθούν Κινέζοι, Ρώσσοι, Ουκρανοί και λοιπές εθνικότητες, που θεωρούν την χώρα μας ως ιδανικό και ασφαλή προορισμό ιδιαίτερα στον θαλάσσιο τουρισμό.
Νέες αγορές θαλάσσιου τουρισμού / κρουαζιέρας
Η εξέλιξη της ασιατικής αγοράς τουρισμού και ιδιαίτερα της κρουαζιέρας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μια που ετήσια ανάπτυξη σε τέτοιο βαθμό (24%) τα τελευταία χρόνια δεν έχει υπάρξει σε καμία άλλη αγορά. Βέβαια έχει ιδιαίτερη σημασία η έγκαιρη προετοιμασία λιμενικών υποδομών, καθώς επίσης αεροδρόμια και αερογέφυρες σύνδεσης με πολυπληθείς χώρες υψηλού οικονομικού επιπέδου. Επίσης ο μεγάλος πληθυσμός των χωρών αυτών και η οικονομική ανάπτυξη βοηθούν τη γρήγορη ανάπτυξη στον κλάδο της τουριστικής ναυτιλίας.
Υπολογίζουμε ότι η ανάπτυξη αυτή θα συνεχιστεί για τα επόμενα 10 έτη τουλάχιστον, προσελκύοντας μεγάλα σύγχρονα πλοία (πλέον των 4.000 επιβατών). Τα νεότευκτα αυτά πλοία εκτός από τις ιδιαιτερότητες στην κατασκευή και διαρρύθμιση (κουζίνες, casino κλπ.) μετατρέπουν επίσης το πλοίο ως προορισμό με τις ιδιαίτερες υπηρεσίες που προσφέρουν και εκμεταλλεύονται ούτως ώστε να ικανοποιούν πλήρως τους επιβάτες, με αποτέλεσμα να παραμείνουν για μεγάλο διάστημα (στα πλοία) λόγω επίσης μεγάλων ταξιδιών, αλλά και να επιφέρουν επιπρόσθετα οικονομικά οφέλη για τους operators.
Τα τελευταία στοιχεία μας δείχνουν ότι περίπου 10 νέα mega κρουαζιερόπλοια προστίθενται ετησίως στον προορισμό Ασία.
Ο χώρος αυτός της Ασίας που τείνει να γίνει ο 3ος προορισμός παγκοσμίως μετά την Καραϊβική και τη Μεσόγειο έχει την ακόλουθη κατανομή στην περιοχή.
Τα ανωτέρω αποτελέσματα της Ασίας έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της πληθυσμιακής αγοράς, των τουριστών, αλλά και της μελλοντικής ανάπτυξης των χωρών αυτών.
Βέβαια υπάρχουν και τα ανάλογα ρίσκα σε μια τέτοια τεράστια αγορά που αν κάτι δεν πάει καλά για να διατηρηθεί η ανάπτυξη στον ρυθμό αυτό μπορεί να επιφέρει μείωση ζήτησης και γιατί όχι over tonnage διαθεσιμότητας κρουαζιεροπλοίων (ακριβή επένδυση) με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Τέλος θα πρέπει να αναφερθούμε στην Μεσόγειο που θεωρείται πραγματικά ο πιο ενδιαφέρων προορισμός με υπέροχα ιστορικά μνημεία, κουλτούρα διαφόρων κρατών, υπέροχες παραλίες και καταγάλανες θάλασσες (με πρώτη σε ενδιαφέρον την χώρα μας) που μπορούν να συνδυάσουν καταπληκτικά προγράμματα θαλασσίου τουρισμού και όχι μόνο. Η επέκταση της τουριστικής περιόδου με τις θεματικές τουριστικές εκδρομές / κρουαζιέρες αλλά και το ήπιο κλίμα βοηθούν προς τον σκοπό αυτό.
Βέβαια απαιτείται να υπάρξει πλήρης ηρεμία στην περιοχή της Μεσογείου και πολιτική σταθερότητα κρατών και είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει τεράστιο ενδιαφέρον τουριστών παγκοσμίως για να επισκεφθούν την λεκάνη της Μεσογείου με τα οφέλη που αντιπροσωπεύει ο κλάδος τους θαλάσσιου τουρισμού προς τις τοπικές κοινωνίες γενικότερα, με κύριο σκοπό την ανάπτυξη / πρόοδο και ανταγωνιστικότητα για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.”