Η ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει στο επίπεδο του εδάφους παίζει σημαντικό ρόλο στο κλίμα της Γης και στην κλιματική αλλαγή. Καθώς πρόκειται για μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, η μελέτη των τάσεών της (αυξητική ή καθοδική) ανά δεκαετία έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα.
Η αλλαγή στην ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους, ανά δεκαετία, εξαρτάται κυρίως από τις αλλαγές στην διαπερατότητα της ατμόσφαιρας, που με την σειρά τους εξαρτώνται από αλλαγές στη νεφοκάλυψη και/ή αλλαγές στις ανθρωπογενείς εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων. Πιθανή αύξηση στη νεφοκάλυψη ή στη συγκέντρωση των αιωρούμενων σωματιδίων συνεπάγεται μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στο επίπεδο του εδάφους.
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συγκεκριμένα η επιστημονική ομάδα του meteo.gr δημοσίευσαν πρόσφατα στο διεθνές περιοδικό Atmosphere του MDPI ένα άρθρο με την κλιματολογική ανάλυση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στο επίπεδο του εδάφους στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου την περίοδο 1981-2020. Στη μελέτη αυτή χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το ευρωπαϊκό μοντέλο ERA5-Land, το οποίο παρέχει μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης.
Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν:
• Αυξητική τάση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους από το 1981 έως το 2020
• Μεγαλύτερη αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στην επιφάνεια του εδάφους στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη σε σχέση με τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο θάλασσα
• Η αυξητική αυτή τάση της ακτινοβολίας είναι πιο έντονη τους καλοκαιρινούς μήνες
• Από το 2000 και μετά η ηλιακή ακτινοβολία αυξάνεται με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με την περίοδο 1981-2000
