Τις προτάσεις της για την εκπόνηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) της Σαντορίνης κατέθεσε στα τέλη Δεκεμβρίου η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) στο πλαίσιο της σχετικής δημόσιας διαβούλευσης. Οι προτάσεις στάλθηκαν στον Δήμο και τους συμβούλους του, καθώς και στον ανάδοχο που έχει αναλάβει την εκπόνηση του ΕΠΣ.
Επισημαίνοντας πως η συμμετοχή της στη διαδικασία θα ήταν πιο τεκμηριωμένη αν είχε δημοσιοποιηθεί προς διαβούλευση τουλάχιστον το πρώτο στάδιο της εκπονούμενης μελέτης (Α’ ενότητα, διάγνωση), η ΕΛΛΕΤ, όπως αναφέρει, επικαιροποίησε και εξειδίκευσε τις προτάσεις που είχαν κατατεθεί από τον Ιούλιο 2021 στον Πρωθυπουργό και στον Δήμο Θήρας με τρόπο που να είναι χρήσιμες στους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό εκπόνηση Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου.
Οι προτάσεις που επεξεργάστηκε κοινή ομάδα εργασίας από το Συμβούλιο Θεσμικού Πλαισίου (ΣΘΕΠ) της ΕΛΛΕΤ και την Τοπική Επιτροπή της Σαντορίνης, με τη συνεργασία του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (ΣΑΚ), αναλύονται σε πέντε συνοπτικούς πίνακες και ένα εισαγωγικό κείμενο τα οποία ακολουθούν, και αφορούν στα εξής θέματα:
- Προστασία αγροτικής παραγωγής, τοπίου, υδατικών πόρων και έλεγχος διάχυτης δόμησης.
- Πολεοδομικός σχεδιασμός της οικιστικής ανάπτυξης.
- Βιώσιμες μεταφορές
- Διαχείριση απορριμμάτων
- Πολιτισμός
Οι θέσεις της ΕΛΛΕΤ προς την διαβούλευση του Δήμου Θήρας για το υπό εκπόνηση Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο περιγράφονται συνοπτικά εδώ.
Ο πίνακας των προτάσεών της πάνω στους κρίσιμους τομείς που πλαισιώνουν τον χωρικό σχεδιασμό είναι διαθέσιμος εδώ.
“Παραδίδουμε αυτή την έκθεση στον Δήμο και στον ανάδοχο του ΕΠΣ, με αίσθηση ευθύνης, ευχόμενοι να αξιοποιηθούν προς όφελος μιας βιώσιμης, παραγωγικής και δημιουργικής πορείας για το μέλλον του νησιού”, σημειώνει η ΕΛΛΕΤ, η οποία αναλύει το σκεπτικό της ως εξής:
“Βασική κατεύθυνση της εργασίας αυτής είναι ο πάγιος στρατηγικός στόχος της ΕΛΛΕΤ, ότι γνώμονας για τον χωρικό σχεδιασμό πρέπει να είναι η φέρουσα ικανότητα του τόπου. Η Σαντορίνη, ένας τόπος με μακρά πολιτισμική ιστορία και μοναδικό γεωγραφικό και φυσικό περιβάλλον, δέχεται τις τελευταίες δεκαετίες εντονότατη οικιστική πίεση και υφίσταται έντονη αλλοίωση της φυσιογνωμίας της και του αγροτικού τοπίου, λόγω των αυξανόμενων τουριστικών πιέσεων που πρέπει να ελεγχθούν. Στόχος και προϋπόθεση των χωροταξικών και πολεοδομικών ρυθμίσεων που θα εισαχθούν με το ΕΠΣ πρέπει να είναι να συμβάλλουν, μαζί με τις κατάλληλες τομεακές πολιτικές στην τόνωση της τοπικής παραγωγικής βάσης και την ενθάρρυνση μιας βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης που να προφυλάσσει διαθέσιμους πόρους για τις επερχόμενες γενεές.
Η έννοια της Φέρουσας Ικανότητας έχει πλέον εισαχθεί στο θεσμικό πλαίσιο του χωρικού σχεδιασμού της Χώρας σε συνέχεια της νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας και αναδεικνύεται σε απαραίτητη και ουσιαστική προϋπόθεση νομιμότητας του ΠΔ/τος του ΕΠΣ, που θα υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Οι ρυθμίσεις που θα εισαχθούν θα πρέπει να περιέχουν σαφείς δεσμεύσεις για τον έλεγχο της δόμησης, αλλά ταυτοχρόνως να υποδεικνύουν κατευθύνσεις, μέσω του προγράμματος εφαρμογής του ΕΠΣ, προς τις τομεακές πολιτικές ώστε να υιοθετηθεί μια πρακτική οριζόντιας διείσδυσης της περιβαλλοντικής προστασίας και σε άλλες πολιτικές”.