Εθνικό Πρόγραμμα “Προλαμβάνω”: Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για τρεις μορφές καρκίνου και για καρδιαγγειακά

Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 26/4 από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, η παρουσίαση του Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ.

Πρόκειται για το πρώτο ολοκληρωμένο εθνικό πρόγραμμα που υλοποιείται στη χώρα μας για την πρόληψη. Το πρόγραμμα καλύπτει σχεδόν το σύνολο των πολιτών και στοχεύει στον έγκαιρο εντοπισμό των κυριότερων χρόνιων νοσημάτων (καρκίνος, καρδιαγγειακά) που ευθύνονται για τους πρώιμους θανάτους στη χώρα μας, μέσω της καθιέρωσης δωρεάν προληπτικών διαγνωστικών εξετάσεων για τον καρκίνο του μαστού, τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, τον καρκίνο του παχέος εντέρου και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Διαφήμιση

Το Εθνικό Πρόγραμμα  Προσυμπτωματικού Ελέγχου ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ, το οποίο εντάσσεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης “ΣΠΥΡΟΣ ΔΟΞΙΑΔΗΣ” σχεδιάστηκε από το Υπουργείο Υγείας και την Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, με κεντρικό μήνυμα “Η Πρόληψη σώζει ζωές“.

Στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ, το Υπουργείο Υγείας έχει ήδη ξεκινήσει το πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του μαστού “Φώφη Γεννηματά”. Το πρόγραμμα αφορά 1,4 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 45-74 ετών και προσφέρει δωρεάν εξέταση ψηφιακής μαστογραφίας, δωρεάν διενέργεια υπερηχογραφήματος και δωρεάν επίσκεψη στον ιατρό για τις γυναίκες που θα έχουν ευρήματα. Στις 8/5 αναμένεται να αποσταλούν και τα σχετικά sms και στις νέες δικαιούχους. Μέχρι στιγμής έχουν ήδη διενεργηθεί πάνω από 300.000 μαστογραφίες και έχουν εντοπιστεί έγκαιρα με συμπτώματα, πάνω από 20.000 γυναίκες.

Επίσης, στις 13/5 θα αρχίσουν να αποστέλλονται και τα πρώτα sms για το πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, το οποίο αφορά 2,5 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 21-65 ετών και προσφέρει δωρεάν τις εξής προληπτικές εξετάσεις: μοριακό τεστ HPV DNA (για γυναίκες 30-65), εξέταση “test pap” (για γυναίκες 21-29), κολποσκόπηση & βιοψία, για γυναίκες με κλινικά ευρήματα, από εξειδικευμένο ιατρό. Το πρόγραμμα έχει προσαρμοστεί σύμφωνα με νεότερα επιστημονικά δεδομένα, ώστε να παρέχει τη δυνατότητα επαναληπτικής εξέτασης για τις γυναίκες στις οποίες συστήνεται, οι οποίες θα έχουν φυσικά τη δυνατότητα να κάνουν τις επαναληπτικές εξετάσεις εντελώς δωρεάν, σύμφωνα με το είδος των ευρημάτων, όπως έχουν καθοριστεί από την αρμόδια Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι 9 στις 10 γυναίκες που διαγιγνώσκονται έγκαιρα με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας έχουν καλύτερη επιβίωση σε σχέση με αυτές που δεν διαγιγνώσκονται έγκαιρα.

Το πρόγραμμα αυτό μάλιστα εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης και ολοκληρωμένης στρατηγικής για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ο οποίος εκτός από τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, περιλαμβάνει και δωρεάν εμβολιασμό κατά του ιού HPV. Έτσι, έχει επεκταθεί ο εμβολιασμός και στα αγόρια, και καλύπτεται ήδη για το 2024, και θα συνεχίσει και για τα επόμενα χρόνια. Η χώρα μας έχει υιοθετήσει τους στόχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που οφείλεται στον ιό HPV. Έτσι, βασική επιδίωξη είναι έως το 2030 να επιτευχθεί: α) ο εμβολιασμό του 90% των κοριτσιών ηλικίας έως 15 ετών με το εμβόλιο κατά του ιού HPV, β) η αύξηση των εμβολιασμών των αγοριών, γ) η συμμετοχή του 70% των γυναικών στο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου (τα προγράμματα αυτά ξεκινούν τώρα και συνεχίζουν σε βάθος χρόνου, δεν γίνονται μια κι έξω) και δ) η πρόσβαση σε έγκαιρη και κατάλληλη θεραπεία για τουλάχιστον του 90% των γυναικών με προ καρκινικές αλλοιώσεις ή καρκίνο του τραχήλου που θα ανιχνευθούν από το πρόγραμμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη από την τελευταία χρονιά (2023) διαφαίνεται αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού κατά του ιού HPV κατά 239% σε σχέση με το 2017 και 147% σε σχέση με το 2019.

Επιπλέον, την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου αναμένεται να αρχίσουν να αποστέλλονται και τα πρώτα sms για το πρόγραμμα για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου. Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε 3,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 50-65 ετών, και περιλαμβάνει δωρεάν εξέταση με ειδικά τεστ που θα μπορούν οι πολίτες να προμηθεύονται από τα φαρμακεία, αλλά και δωρεάν διενέργεια διαγνωστικής κολονοσκόπησης, σύμφωνα πάντα με τις συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας (ΕΕΔΥ). Μάλιστα, 9 στους 10 ανθρώπους που διαγιγνώσκονται έγκαιρα με καρκίνο του παχέος εντέρου έχουν καλύτερη επιβίωση σε σχέση με αυτούς που δεν διαγιγνώσκονται έγκαιρα.

Ακόμη, εντός του β’ εξαμήνου του έτους ξεκινά και το πρόγραμμα για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, το οποίο απευθύνεται σε 5,5 εκατομμύρια γυναίκες και άντρες ηλικίας 30-70 ετών και περιλαμβάνει δωρεάν επίσκεψη σε ιατρό και δωρεάν αιματολογικές εξετάσεις λιπιδαιμικού προφίλ για την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου και τον εντοπισμό του μεταβολικού συνδρόμου. Οι παράγοντες κινδύνου που μπορούμε να παρέμβουμε ώστε να ελαττώσουμε σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης ή θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα είναι το κάπνισμα, η ανθυγιεινή διατροφή, η ανεπαρκής σωματική δραστηριότητα, η υπέρταση, ο διαβήτης, η δυσλιπιδαιμία και η παχυσαρκία. Όσο περισσότερους παράγοντες κινδύνου έχει κάποιος τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά νοσήματα. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η σωστή και έγκαιρη αντιμετώπιση όλων των παραγόντων κινδύνου συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι με βάση τις έρευνες, υπολογίζεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν 1,5 εκ. πολίτες που πάσχουν από υπέρταση αλλά δεν έχουν λάβει διάγνωση.

Όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Υγείας, η κυβέρνηση επενδύει συνολικά πάνω από 200 εκατ. ευρώ μέχρι το 2025 για προγράμματα δευτερογενούς πρόληψης που αφορούν τον καρκίνο και στην πλειονότητα τους προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ για κάποια αξιοποιούνται και τα κοινοτικά κονδύλια από το ΕΣΠΑ, προκειμένου να υλοποιηθούν τα προγράμματα πρόληψης για τον καρκίνο του πνεύμονα και τον καρκίνο του δέρματος. Το Υπουργείο Υγείας αναμένει τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας προκειμένου να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση και αυτών των προληπτικών προγραμμάτων.