Θέματα υγείας: Περί αντιπηκτικών ο λόγος

Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*

Είναι αρκετά συχνό, κάποιος να παίρνει κάποιου τύπου αντιπηκτικό, μαζί με την υπόλοιπη φαρμακευτική αγωγή του. Η δουλειά των φαρμάκων αυτών είναι να αποτρέπουν τον σχηματισμό θρόμβου αίματος μέσα στο κυκλοφορικό μας σύστημα. Η συνήθης χρήση τους αφορά προβλήματα σε ήδη εκδηλωμένη νόσο, όπως μετά από έμφραγμα ή εγκεφαλικό, σε διάγνωση νόσου των καρωτίδων για να μην σχηματιστεί  θρόμβος που μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικό, σε τεχνητές προσθετικές βαλβίδες, σε ύπαρξη κολπικής μαρμαρυγής για αποτροπή εγκεφαλικών αλλά και για παθήσεις του φλεβικού δικτύου για αποτροπή της πνευμονικής εμβολής, όπως αναφέραμε σε προηγούμενο άρθρο.

Τα αντιπηκτικά είναι διαφόρων τύπων και τα συνηθέστερα είναι η ασπιρίνη, η δικουμαρόλη (το Sintrom), η ηπαρίνη σε διάφορες μορφές (ενέσιμο σκεύασμα), η κλοπιδογρέλη, και τα νεότερα: νταμπιγκατράνη (Pradaxa), ριβαροξαμπάνη (Xarelto) και απιξαμπάνη (Eliquis) .

Τα αντιπηκτικά αυτά δεν είναι ιδια μεταξύ τους όσον αφορά τον τρόπο που λειτουργούν και αυτές οι διαφορές τα κάνουν κατάλληλα για κάποια πάθηση και ακατάλληλα για κάποια άλλη.

Έτσι για τις προσθετικές τεχνητές βαλβίδες πχ, το μόνο κατάλληλο είναι το Sintrom, ενώ για την στεφανιαία νόσο φτάνει η απλή ασπιρίνη στα 100 mg περίπου. Μετά από αγγειοπλαστική δίνουμε συνήθως ασπιρίνη μαζί με κλοπιδογρέλη για κάποιο διάστημα, ανάλογα με τον τύπο του stent, ενώ στην κολπική μαρμαρυγή κατάλληλο είναι το Sintrom ή τα νεότερα αντιπηκτικά όπως αναφέρονται παραπάνω. Είναι προφανές ότι η επιλογή του κατάλληλου αντιπηκτικού είναι ευθύνη του θεράποντος ιατρού και όχι βέβαια του ασθενούς.

Παίρνοντας αντιπηκτικά πρέπει να γνωρίζουμε πως είτε λόγω κάποιας ευαισθησίας μας, είτε λόγω του τρόπου δράσης του φαρμάκου, σε συνδυασμό με λήψη κάποιων τροφών ή άλλων φαρμάκων, μπορεί να προκληθεί κάποια αιμορραγία. Αυτή η παρενέργεια είναι ένα ρίσκο που αναγκαστικά παίρνουμε για να προφυλαχτούμε από την νόσο για την οποία παίρνουμε το αντιπηκτικό. Υπάρχουν βέβαια κάποιοι κανόνες που ακολουθεί ο ιατρός σας για να κάνει αυτόν το κίνδυνο όσο μικρότερο γίνεται, αλλά δεν μπορεί να μηδενιστεί. Θα είναι λοιπόν απαραίτητο να του αναφέρετε και εσείς όποια σημεία ύποπτα δείτε, όπως εύκολη αιμορραγία στα ούλα ή την μύτη, κάποιο αίμα στις κενώσεις ή τα ούρα, συχνές μελανιές στο δέρμα, χωρίς να έχετε χτυπήσει κλπ. Ο γιατρός σας θα αποφασίσει αν αυτό είναι πρόβλημα ή όχι. Ακολουθείτε με προσοχή τις οδηγίες για το ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγετε, όπως και το ποια φάρμακα δεν ταιριάζουν με το αντιπηκτικό που σας δίνει. Όταν είμαστε αναγκασμένοι να παίρνουμε κάποιο αντιπηκτικό πρέπει να είμαστε πολύ περισσότερο προσεκτικοί στα κοψίματα και στα χτυπήματα, στο σπίτι ή την δουλειά ειδικά αν χρησιμοποιούμε αιχμηρά εργαλεία. Φοράτε τα ειδικά χοντρά γάντια σε διάφορες εργασίες και προσαρμόστε διάφορες καθημερινές συνήθειες ανάλογα, πχ μαλακότερη οδοντόβουρτσα για ουλα που ματώνουν εύκολα ή ηλεκτρική ξυριστική μηχανή αντί ξυραφιού αν κόβεστε εύκολα.

Ενημερώνετε τον όποιο γιατρό πρόκειται να σας υποβάλει σε κάποια επέμβαση για την λήψη αντιπηκτικών, μετράτε κάθε 30-45 ημέρες τον χρόνο προθρομβίνης όταν παίρνετε Sintrom, και να θυμόσαστε πως ακόμα και ένα συμπλήρωμα διατροφής όπως αυτά που περιέχουν βιταμίνη Κ μπορεί να επηρεάσει την δράση των φαρμάκων που παίρνετε. Ενημερώνετε τον γιατρό σας για οποιοδήποτε σκεύασμα σκέπτεστε να πάρετε.

Τα αντιπηκτικά συνεπώς μπορεί να σώσουν την ζωή σας αν τα παίρνετε με σωστό τρόπο, όμως έχουν και κάποιες παρενέργειες που ευτυχώς σπάνια θα θέσουν σε κίνδυνο την ζωή σας, και γι’ αυτό απαιτείται προσοχή και καλή συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό σας.

* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης