Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*
Όλοι, τις τελευταίες εβδομάδες κυρίως, έχουμε στον κύκλο μας κάποιους που είναι «κρυωμένοι». Ας δούμε πρώτα τι εννοούμε με την λέξη αυτή. Συνήθως έχουμε κάποια συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό, όπως βουλωμένη μύτη και σε πιο «σοβαρές» περιπτώσεις, βήχα, που μπορεί να είναι έντονος, και πολύ συχνά πυρετό από χαμηλό έως αρκετά ή πολύ υψηλό.
Η λέξη κρύωμα χρησιμοποιείται γιατί υπάρχει η άποψη πως αυτά τα συμπτώματα προέρχονται από την έκθεσή μας στον κρύο καιρό, ενώ στην πραγματικότητα, έχουμε αυτή την έξαρση των συμπτωμάτων, από την συνύπαρξη πολλών ανθρώπων σε κλειστούς και μη καλά αεριζόμενους χώρους, λόγω χαμηλών θερμοκρασιών. Αυτό ευνοεί την μετάδοση των ιών (που είναι και η αιτία των καταστάσεων αυτών), από τα σταγονίδια που εκτοξεύονται από το στόμα μας και εισπνέονται από τους γύρω μας. Όσο καλά και να ντυθούμε, δεν θα αποφύγουμε κάτι το ιδιαίτερο, πλην κάποιας ψύξης ή ενός απλού συναχιού. Όταν λοιπόν εισπνεύσουμε σταγονίδια που περιέχουν κάποιον ιό, ανάλογα την αμυντική κατάσταση του οργανισμού, και ανάλογα την δύναμη του ιού, πιθανώς να εμφανίσουμε κάποια συμπτώματα.
Παρατηρώ με μεγάλη έκπληξη ότι πάρα πολλοί άνθρωποι πηγαίνουν συνήθως από μόνοι τους στο φαρμακείο και λαμβάνουν αντιβίωση! Αν μάλιστα έχουν παρουσιάσει και κάποιο πυρετό, είναι σχεδόν βέβαιη η λήψη της. Αυτό είναι ό,τι χειρότερο μπορούμε να κάνουμε για την μακροχρόνια πορεία της υγείας μας.
Κατ’ αρχήν όλοι οι ιοί έχουν έναν κύκλο ζωής στον οργανισμό μας, συνήθως λίγων ημερών (3-5) και σπανιότερα λίγο παραπάνω, κάνουν τον λεγόμενο «κύκλο» τους και κατόπιν η νόσος υποχωρεί. Τις ημέρες αυτές κάποια συμπτωματική αγωγή, όπως για παράδειγμα αντιπυρετικά για τον υψηλό πυρετό άνω του 38-38,5, κάποια αποσυμφορητικά για την καταρροή, λήψη άφθονων υγρών και τα συνήθη ροφήματα με την προσθήκη μελιού κλπ, είναι υπεραρκετά για την καλή μας πορεία. Αν συνυπάρχει έντονος βήχας, πολλά πτύελα και μεγάλο αίσθημα καταβολής ή δύσπνοιας με πυρετό άνω του 39 (εξαιρούνται τα πολύ μεγάλης ηλικίας άτομα, που μπορεί να μην ανεβάζουν πολύ πυρετό), τότε και εφ’ όσον η κατάσταση παρατείνεται πάνω από το σύνηθες των 4-5 ημερών, θα πρέπει να παίρνουμε συμβουλή του ιατρού μας. Τότε και μόνο τότε, και εφόσον το κρίνει απαραίτητο θα λαμβάνουμε αντιβίωση, όχι βέβαια για να «σκοτώσουμε» τον ιό, αλλά γιατί θα έχουμε κάποια μικροβιακή επιπλοκή ή η νόσος εξ αρχής δεν ήταν ιογενής.
Στατιστικά τα «κρυολογήματα» είναι κατά τουλάχιστον 90% ιογενή. Με την κατάχρηση των αντιβιοτικών, έχουμε οδηγήσει την χώρα μας στην πρώτη θέση όσον αφορά την αντοχή των μικροβίων στις αντιβιώσεις και έτσι όταν χρειαζόμαστε πραγματικά την βοήθειά τους, αυτές είναι άχρηστες πλέον λόγω της αναπτυχθείσης αντοχής. Ακόμα και όταν πάρουμε αντιβιοτικά, επιλέγουμε τα δεύτερης και τρίτης γενεάς, που είναι για πιο σοβαρές περιπτώσεις και έτσι είναι σαν να χρησιμοποιούμε ένα πυροβόλο όπλο για να σκοτώσουμε ένα μερμήγκι.
Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή στον τρόπο που χειριζόμαστε τις χειμερινές ιώσεις. Τα άτομα υψηλού κινδύνου πρέπει να είναι εμβολιασμένα από το φθινόπωρο, ενώ για τις ιδιαίτερα ευπαθείς ομάδες, ίσως επανάληψη του εμβολιασμού στις αρχές της άνοιξης να είναι αναγκαία. Μην παίρνετε εύκολα αντιβιοτικά, γιατί κάνετε κακό, και εν τέλει ρωτάτε τον γιατρό σας αν έχετε αμφιβολίες. Δεν χρειάζεται βέβαια να υπάρχει πανικός, γιατί θάνατοι υπάρχουν και θα υπάρχουν από τον ιό της γρίπης, κάθε χρόνο, πότε λίγο παραπάνω πότε λίγο παρακάτω, ανάλογα το στέλεχος. Ο πανικός δεν βοηθά πουθενά!
* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης
