Θέματα υγείας: Τι είναι η θερμοπληξία;

Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*

Τους καλοκαιρινούς μήνες και ειδικά όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει πολύ, ακούμε οδηγίες που σκοπό έχουν την αποφυγή της θερμοπληξίας. Τι είναι τελικά και πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει;

Με την άνοδο της θερμοκρασίας τους καλοκαιρινούς μήνες και ειδικά με θερμοκρασίες άνω των 33-35 βαθμών, η απώλεια υγρών μέσω της εφίδρωσης και της εξάτμισης μπορεί να γίνει πολύ έντονη. Η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, σε συνδυασμό με την τυχόν πολύ αυξημένη υγρασία της ατμόσφαιρας δημιουργούν ένα περιβάλλον πολύ κακό για τους θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς του σώματος. Σιγά σιγά η εφίδρωση, που είναι και ο μηχανισμός αποβολής της υψηλής θερμοκρασίας του σώματος, μειώνεται και τέλος σταματά. Η θερμοκρασία του σώματος αυξάνει και συχνά φθάνει τους 39-40 βαθμούς. Η λειτουργία των νεφρών καταρρέει, άτομα αυξημένης ηλικίας ή τα μωρά παιδιά, αδυνατούν να αντιληφθούν την επερχόμενη βαριά κατάσταση και έτσι πέφτουν συχνά σε κώμα, υφίστανται εγκεφαλικά επεισόδια ή εμφράγματα, οξεία νεφρική ή και καρδιακή ανεπάρκεια με συχνή κατάληξη τον θάνατο.

Τα επεισόδια της θερμοπληξίας είναι συχνότερα και σοβαρότερα στις πόλεις που σχεδόν πάντα σε περιόδους μεγάλης ζέστης έχει συνήθως 3-4 βαθμούς περισσότερους από τις παραθαλάσσιες περιοχές.

Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Μην φθάσετε να έχετε ανάγκη την θεραπεία της θερμοπληξίας γιατί ακόμα και σε μονάδες εντατικής, η θνησιμότητα είναι μεγάλη (ακόμα θυμάμαι τον καύσωνα του 1987 στην ΜΕΘ μεγάλου θεραπευτηρίου, όταν ως εφημερεύων ιατρός είχα παραλάβει 9-10 περιπτώσεις σε λίγες ώρες, με αδυναμία πρακτικά να κάνουμε κάτι στους περισσότερους). Όλα τα άτομα με σοβαρές καρδιοπάθειες οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά, πρέπει σε θερμοκρασίες ανω των 35 βαθμών, να μένουν σε σκιερό και ή δυνατόν κλιματιζόμενο δωμάτιο. Η λήψη υγρών, κυρίως δροσερού νερού να είναι επαρκής, να αποφεύγεται η έντονη άθληση ή βαριά σωματική εργασία σε ανοικτούς χώρους και εάν είναι απαραίτητο, να πίνουμε πολύ νερό, αποφεύγοντας τα οινοπνευματώδη γιατί αυξάνουν την εφίδρωση και άρα την απώλεια υγρών.

Θα πρέπει να ρωτάμε τον γιατρό μας μας για πιθανή μείωση κάποιων φαρμάκων όπως διουρητικών και αγγειοδιασταλτικών. Να δώσουμε σημασία και να μην αγνοήσουμε, εμείς ή οι δικοί μας άνθρωποι που είναι κοντά μας, σε περιπτώσεις που μετά από έντονη ζέστη παρουσιαστεί ζάλη, απώλεια καλής επικοινωνίας, καταβολή και κυρίως υψηλός πυρετός, διακοπή της εφίδρωσης και τυχόν έντονη δυσφορία, δυσκολία αναπνοής και διακοπή της ούρησης. Τότε απαιτείται άμεση επικοινωνία με τον γιατρό μας.

Προσοχή λοιπόν διότι με απλή προσοχή μπορούμε να αποφύγουμε εξαιρετικά επικίνδυνες συνέπειες της θερμοπληξίας.

* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης