Θέματα υγείας: Τα φάρμακα κατά της χοληστερόλης κάνουν κακό; (β’ μέρος)

Από τον Δρ. Βασίλη Νομικό*

Είπαμε στο τελευταίο μας άρθρο πως κάποιοι άνθρωποι χρειάζεται να πάρουν φάρμακα για να μειώσουν την ολική και κυρίως την κακή (LDL) χοληστερόλη τους, έχοντας όμως συχνά τον φόβο για το αν αυτό θα τους κάνει κακό. Αρχικά, θα πρέπει να σκεφτούμε πως η λήψη ενός τέτοιου φαρμάκου, και αν έχει ορθά επιλεγεί να χορηγηθεί, με τα κριτήρια που προαναφέραμε, θα τους προστατέψει από ένα καρδιαγγειακό νόσημα, τα οποίο σκοτώνει το 45% των όσων καταλήγουν από οποιοδήποτε νόσημα. Άρα το όποιο ρίσκο, αξίζει τον κόπο. Ποιο είναι όμως αυτό το ρίσκο; Είναι όντως πραγματικό;

Οι γνωστές στατίνες είναι τα φάρμακα που σήμερα χρησιμοποιούμε, σχεδόν αποκλειστικά για την αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας. Αυτά «πιέζουν» το συκώτι μας για την καταστροφή της χοληστερόλης και την αποβολή της από τον οργανισμό. Το συκώτι είναι βέβαια και το όργανο όπου φυσιολογικά καταστρέφεται και αποβάλλεται. Είναι λοιπόν συχνό και κατά κάποιο τρόπο αναμενόμενο, να αυξάνονται οι τιμές των τρανσαμινασών, με την λήψη των στατινών. Αυτό δεν σημαίνει πως καταστρέφεται το συκώτι μας. Έχει βρεθεί ότι έως και διπλάσιες τιμές των τρανσαμινασών είναι αποδεκτές και δεν σημαίνουν ότι πρέπει να διακοπεί η αγωγή. Σκεφτείτε ότι πολύ συχνά, όταν έχουμε αυξημένο βάρος η SGPT είναι συχνά αυξημένη χωρίς να νοσούμε. Μην διακόπτετε λοιπόν εύκολα την σωτήρια για το καρδιαγγειακό αγωγή από μόνοι σας, με τον φόβο ζημιάς στο συκώτι σας. Άλλοι δείκτες λειτουργίας του γαστρεντερικού όπως η γ-GT ή LDH , δεν αυξάνονται με την λήψη των στατινών και η τυχόν αύξησή τους οφείλεται σε άλλα αίτια.

Μια άλλη παράμετρος που συχνά παρατηρούμε αυξημένη είναι η CPK. Αυτή, είναι μια ουσία που παράγεται από καταστροφή των μυών. Συνεπώς η αυξημένη τιμή, μπορεί να οφείλεται σε μυϊκή κόπωση (έντονη άσκηση, χειρονακτική εργασία ή ένα χτύπημα) και δεν είναι υποχρεωτικά από την λήψη στατινών. Ο γιατρός θα σας δώσει οδηγίες πώς αυτό θα διευκρινιστεί. Αφού καταλήξουμε στο ότι όντως ευθύνεται το φάρμακο που λαμβάνουμε, πρέπει να δούμε τι σημαίνει αυτό και βέβαια τι θα κάνουμε. Η λήψη των στατινών μπορεί, όχι συχνά, να προκαλέσει τη λεγόμενη ραβδομυόλυση, μια καταστροφή δηλαδή κάποιων μυϊκών ινών. Αυτό προκαλεί μια αύξηση της CPK. Η διεθνής βιβλιογραφία μας λέει πως η αύξηση αυτή μπορεί να είναι ασφαλής για τον οργανισμό μας έως και το 10πλάσιο του φυσιολογικού, δηλαδή με τιμές έως 1800-2000! Για να έχετε ένα παράδειγμα, ένας δρομέας μαραθωνίου μετά τον αγώνα, λόγω μεγάλης κόπωσης μπορεί να έχει τιμές έως 5 και 6000. Συνεπώς ας μην εντυπωσιαζόμαστε από αύξηση της CPK σε τιμές 500, 700 ή και 1000. Αν όμως, η αύξηση των τιμών συνοδεύεται από πόνο στους μύες, αυτό μπορεί να αποτελέσει σημαντικό κριτήριο για να αποφασίσει ο γιατρός αν θα διακόψει ή όχι την αγωγή.

Συνοψίζοντας, να πούμε πως η αγωγή με στατίνες, όταν είναι πράγματι αναγκαία (όπως οποιαδήποτε αγωγή), είναι απολύτως ωφέλιμη και κατά κανόνα εντελώς ακίνδυνη. Δεν έχουμε παρατηρήσει να φθάνουμε με την χρήση τους σε κρίσιμο σημείο για την υγεία κάποιου ασθενούς, ενώ ή ωφέλεια είναι αποδεδειγμένη και πάρα πολύ μεγάλη. Ο γιατρός σας είναι αρμόδιος να κρίνει την έναρξη αγωγής, όπως και την πιθανή διακοπή της.

* Ο κ. Βασίλης Νομικός είναι καρδιολόγος στον Καρτεράδο Σαντορίνης